Το τι τρώμε σήμερα καθορίζει αν θα διψάσουμε αύριο
του Νίκου Ράπτη
Υπάρχει λόγος που ο ΟΗΕ έχει αφιερώσει στο νερό μια από τις «ημέρες» του (την 22α Μαρτίου). Νερό ίσον ζωή: αποτελούμαστε κατά 70% από νερό. Αυτό ψάχνει πρώτα η NASA σε πλανήτες και δορυφόρους, αναζητώντας εξωγήινη ζωή. Το νερό μοιάζει άφθονο στη Γη, καθώς καλύπτει το 70% της επιφάνειάς της. Αλλά τα φαινόμενα απατούν. Ελάχιστο είναι αξιοποιήσιμο: το 97.5% είναι αλμυρό. Από το υπόλοιπο 2.5% το 1.7% είναι πάγος. Από το 0.8% που απομένει, το 99.7% βρίσκεται στα έγκατα της Γης. Η ανθρωπότητα πίνει και ποτίζει κυρίως από το υπόλοιπο (το 0.3% του 0.8%).
Αυτός είναι ο λόγος που η υδατική μας ασφάλεια απειλείται, ιδίως σε συνθήκες υπερπληθυσμού. Σήμερα η λειψυδρία πλήττει το 25%-30% των συνανθρώπων μας (2 δισεκατομμύρια άτομα). Ήταν το 10%-15% πριν εκατό χρόνια. Θα είναι μεταξύ 35%-50% το 2050, όταν θα είμαστε γύρω στα 10 δισεκατομμύρια.
Η λειψυδρία απειλεί κυρίως τις πολυπληθείς χώρες της Ασίας. Η Ινδία και η Κίνα, με 36% του παγκόσμιου πληθυσμού, διαθέτουν μόλις το 11% των υδατικών πόρων. Έως το 2050 όμως, θα πλήττει και αναπτυγμένα κράτη, όπως η Αυστραλία, η Ιταλία, η Ισπανία και οι ΗΠΑ.
Η μέση κατανάλωση νερού σήμερα είναι 4,600 m3/έτος, πολύ κοντά στο όριο εξάντλησης των αποθεμάτων μας και αυξάνει διαρκώς. Η μέση κατά κεφαλή κατανάλωση σήμερα είναι κατά 60% μεγαλύτερη από ό,τι ήταν εκατό χρόνια πριν.
Το νερό καταναλώνεται κυρίως στην άρδευση και το πότισμα των ζώων, και πολύ λιγότερο στην ύδρευση των νοικοκυριών. Ο αγροτοδιατροφικός τομέας απορροφά πάνω από το 70% των υδατικών μας πόρων (μερικές εκτιμήσεις μιλάνε για πάνω από 90%!). Η κτηνοτροφία απορροφά τη μερίδα του λέοντος. Τα ζωικά προϊόντα απαιτούν πολύ περισσότερο νερό από τα φυτικά. Για να παραχθεί ένα κιλό λαχανικά, χρειάζονται 300 λίτρα νερό, ένα κιλό φρούτα 1,000. Αλλά για κάθε κιλό κοτόπουλο θα δαπανήσουμε 4,500 λίτρα, για χοιρινό 6,000 λίτρα, για αρνί ή κατσίκι 9,000 και για μοσχάρι 15,000 λίτρα το κιλό! Τα υλικά που υπάρχουν σε ένα απλό τσίζμπουργκερ (κυρίως το λίγο τυρί, το μπιφτέκι, οι λωρίδες του μπέικον) χρειάζονται 2-3,000 λίτρα νερό για να γίνουν!
Αν υιοθετούσαμε φυτοφαγικές δίαιτες, το υδατικό αποτύπωμά μας θα μειωνόταν κατά 55%. «Δεν έχετε ακόμα παραγγείλει φυτοφαγικό μενού; Σύντομα θα το κάνετε!», μας προειδοποιεί το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ (World Economic Forum). Μη βιαστείτε να το πάρετε σαν απειλή!
ΥΓ: Τα στοιχεία προέρχονται από τον Economist, τον Guardian, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ. Αναλυτικά οι πηγές στο https://www.facebook.com/473606469677158/posts/796934600677675
Ο Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός, μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων