ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΔΙΚΑΙΩΜΑΤA

1 ΑΝΟΙΧΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

1.1 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΙΣΟΤΙΜΙΑ

O αγώνας για αρμονία και ισορροπία στις ανθρώπινες κοινωνίες, ξεκινά από τις σχέσεις των φύλων και βρίσκεται στον πυρήνα της οικολογικής σκέψης. Η κατάργηση των διακρίσεων εις βάρος των γυναικών και η οικοδόμηση ισότιμων ανθρώπινων σχέσεων αφορά εξίσου άνδρες και γυναίκες. Η πρόσφατα κατακτημένη σχετική αυτονομία των γυναικών απειλείται από τις επιπτώσεις της εργασιακής ανασφάλειας. Γι’ αυτό υποστηρίζουμε ίση πρόσβαση στην εργασία με:

• Ισότητα μισθών
• Μείωση του χρόνου εργασίας
• Κατοχύρωση του δικαιώματος των γυναικών να επιλέγουν ελεύθερα οι ίδιες τη μορφή απασχόλησής τους, χωρίς να τους επιβάλλεται αναγκαστικά μερική απασχόληση ή απασχόληση στο σπίτι.
• Ίσες ευκαιρίες για επαγγελματική κατάρτιση. Δεν δεχόμαστε την κρατούσα αντίληψη ότι η οικογένεια και οι υποχρεώσεις της πρέπει να είναι ευθύνη μόνο των γυναικών: τα ζητήματα αυτά αφορούν συνολικά την κοινωνία και αποτελούν ευθύνη και των δύο φύλων εξίσου. Η πραγματικότητα, όμως, είναι προς το παρόν αρκετά διαφορετική, γι’ αυτό υποστηρίζουμε:
• Παροχές υπηρεσιών προσιτές σε όλους/ες για την φροντίδα των παιδιών, αλλά και των ηλικιωμένων, διατήρηση και ανάπτυξη των υπηρεσιών και πόρων για την υγεία και εκπαίδευση ώστε να αποφεύγεται η αναγκαστική επιστροφή των γυναικών στο σπίτι.
• Οικογενειακή πολιτική που να ευνοεί την προσωπική αυτονομία, να αποφεύγει τις πριμοδοτήσεις για την τεκνοποιία και να εξασφαλίζει καλύτερη διανομή υπηρεσιών πρόνοιας. Στην Ελλάδα τα επιδόματα τέκνων είναι γελοία και χρειάζονται γενναία αύξηση. Ειδική μέριμνα για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Τα θετικά μέτρα που ισχύουν για τις μητέρες στον δημόσιο τομέα να επεκταθούν και στον ιδιωτικό, όπου η κατάσταση είναι τραγική.
• Υποστήριξη του οικογενειακού προγραμματισμού, με πολιτικές που να λαμβάνουν υπόψη ότι η τεκνοποιία και η αντισύλληψη αποτελούν ευθύνη και των δύο φύλων. Είμαστε πάντως αντίθετοι σε κάθε μέτρο που θα εμπόδιζε την οποιαδήποτε γυναίκα να επιλέξει αν θα γίνει μητέρα ή όχι.

Προωθούμε εκπαίδευση για υπεύθυνη σεξουαλικότητα που να σέβεται το άλλο πρόσωπο. Κάνουμε αγώνα εναντίον του βιασμού, της βίας και της εκπόρνευσης. Στην Ελλάδα η βία κατά των γυναικών και ιδιαίτερα μέσα στην οικογένεια είναι ακόμα πολύ διαδεδομένη και αυτό ισχύει για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Σε ένα σημαντικό ποσοστό φόνων που γίνονται κάθε χρόνο, θύματα είναι γυναίκες και δράστες οι σύντροφοί τους, ή άλλα μέλη της οικογένειάς τους. Ο βιασμός μέσα στο γάμο και οι βίαιες συμπεριφορές μεταξύ συζύγων ή ερωτικών συντρόφων δεν αποτελούν οικογενειακή ή ιδιωτική υπόθεση, αλλά σοβαρά ποινικά αδικήματα που θα πρέπει να οδηγούνται στη δικαιοσύνη και να τιμωρούνται. Οι αστυνομικοί υπάλληλοι χρειάζεται να αποκτήσουν κατάλληλη εκπαίδευση, ώστε να αντιμετωπίζουν με την αρμόζουσα σοβαρότητα τις καταγγελίες γυναικών που έχουν υποστεί βία. Χρειάζονται επίσης επαρκή εκπαίδευση για τα εθνικά και διεθνή πρότυπα προστασίας των δικαιωμάτων των γυναικών αλλά και για τους τρόπους ορθής εφαρμογής τους.. Το κράτος οφείλει να δημιουργήσει ή να υποστηρίξει τις κατάλληλες υπηρεσίες για την αποκατάσταση των γυναικών που έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία (δημιουργία καταφυγίων, προγράμματα στήριξης κ.α.) Έμφαση πρέπει να δοθεί στην εκπαίδευση γυναικών και κοριτσιών για τα δικαιώματά τους, αλλά και στην αντίστοιχη συνειδητοποίηση ολόκληρης της κοινωνίας. Η εκπαίδευση αυτή είναι ανάγκη να ενσωματωθεί σε κάθε πολιτική εκπαίδευσης και κατάρτισης, ξεκινώντας από τις πρωτοβάθμιες σχολικές βαθμίδες. Ειδική μέριμνα χρειάζεται για τα μεγαλύτερα θύματα: τις γυναίκες μετανάστριες, που συχνά πέφτουν θύματα άγριας σεξουαλικής εκμετάλλευσης είτε από μεμονωμένα άτομα είτε, συχνότερα, από οργανωμένα εγκληματικά κυκλώματα Ελλήνων και ξένων, συχνά με συμμετοχή και διεφθαρμένων αστυνομικών. Ακραίες περιπτώσεις αποτελούν η εκμετάλλευση ανηλίκων και η καταναγκαστική πορνεία. Η πρόσφατη νομοθεσία μικρά βήματα έχει κάνει. Απαιτούμε πλήρη νομοθετική και κοινωνική προστασία των θυμάτων αυτού του σύγχρονου δουλεμπορίου. Τιμωρία των δουλεμπόρων και όχι των θυμάτων. παροχή βοήθειας (ιατρικής, ψυχολογικής), αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη των θυμάτων, δημιουργία χώρων στέγασης, προστασία από τον κίνδυνο απέλασης για όσες δεν επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα τους.. Τόσο στα θέματα ενδοοικογενειακής βίας όσο και στην αντιμετώπιση της σωματεμπορίας, ιδίως .όμως στα ζητήματα αποκατάστασης των θυμάτων, οι αρμόδιοι κυβερνητικοί φορείς οφείλουν να συνεργασθούν με τις ΜΚΟ, οι οποίες λόγω της μακροχρόνιας ενασχόλησής τους με τα θέματα αυτά διαθέτουν τεράστια εμπειρία. Η ένταξη της πολιτικής της ισότητας και της αποκατάστασης ανισοτήτων για τις γυναίκες σε όλες τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει πλέον νομοθετηθεί, αλλά η υλοποίησή της στους νόμους που ψηφίζονται και προπαντός στις μη θεσμικές δραστηριότητες βρίσκεται ακόμα πολύ μακριά. Για την αποκατάσταση των αδικιών και την εξαφάνιση των ανισοτήτων υποστηρίζουμε πολιτική θετικών δράσεων (με ποσοστώσεις, αναλογικότητα κ.λπ.) η οποία είναι ευθύνη της πολιτείας μέσα στους νόμους, αλλά και ευθύνη των κομμάτων, των συνδικάτων και των κινημάτων πολιτών, στο εσωτερικό τους. Παράλληλα, στηρίζουμε την αυτονομία των γυναικείων οργανώσεων και την ενίσχυση του ρόλου τους.

1.2 ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ: ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΕΙΛΗ

Υποστηρίζουμε κάθε μέτρο που θα μπορούσε να εγγυηθεί νόμιμη, ασφαλή και αξιοπρεπή είσοδο των αλλοδαπών στη χώρα μας, χωρίς διακρίσεις. Οι μετανάστες/ριες και οι πρόσφυγες δεν είναι και, πολύ περισσότερο, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες. Είναι άνθρωποι που, λόγω των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούν στη χώρα τους, αναγκάζονται να την εγκαταλείψουν προκειμένου να επιβιώσουν αυτοί και οι οικογένειές τους. Το ότι συνήθως δεν έχουν επίσημα έγγραφα εισόδου δεν αποτελεί επιλογή τους. Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα δέχεται μεγάλη πίεση από την είσοδο μεγάλου αριθμού μεταναστών, ωστόσο, η αύξηση της αστυνόμευσης των συνόρων ελάχιστα συμβάλλει στη μείωση του αριθμού τους. Αντίθετα, αυξάνει τα κέρδη των λαθρεμπόρων και επιδεινώνει τις συνθήκες και τους κινδύνους του ταξιδιού. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε και την απαράδεκτη κατάσταση στην ελληνοτουρκική μεθόριο, όπου υπάρχουν νάρκες κατά προσωπικού με θύματα συνεχώς μετανάστες και παρά το γεγονός ότι η χώρα μας έχει υπογράψει σχετικές διεθνείς συνθήκες. Μια σοβαρή μεταναστευτική πολιτική, αφενός ανοίγει νόμιμους και προσιτούς σε όλους διαύλους μετανάστευσης, και αφετέρου φροντίζει για την αυστηρή εφαρμογή ίσων εργασιακών (και ασφαλιστικών) δικαιωμάτων για έλληνες και ξένους. Παράλληλα, επενδύει σε σοβαρές προσπάθειες βιώσιμης ανάπτυξης αλλά και αναβάθμισης των δημοκρατικών και ανθρώπινων δικαιωμάτων στις χώρες προέλευσης με στόχο ένα βιώσιμο κόσμο για όλους. Υποστηρίζουμε την άμεση οργάνωση χώρων υποδοχής των μεταναστών, όπου θα τους παρέχονται αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής και δεν θα είναι στρατόπεδα απομακρυσμένα από τις μεγάλες πόλεις. Οι διαδικασίες εξέτασης του αιτήματος για άσυλο σε συνδυασμό με την άμεση χορήγηση προσωρινής άδειας παραμονής (ροζ κάρτα), πρέπει να επιταχυνθούν σε όλους και όλες τους/τις αιτούντες/σες άσυλο. Γενναιόδωρη χορήγηση ασύλου και όχι «με το σταγονόμετρο» όπως ισχύει σήμερα. Θεωρούμε ότι εκτός από την αυτονόητη χορήγηση ασύλου σε πρόσφυγες πολέμου ή μεγάλων οικολογικών καταστροφών, πρέπει να δίνεται άσυλο και στις περιπτώσεις ανθρώπων που προέρχονται από χώρες όπου υφίστανται διωγμοί για λόγους θρησκείας, φυλής, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, φιλοσοφικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων και πολιτικής δράσης. Κανένας δεν θα πρέπει να αναγκάζεται να επιστρέψει σε μία χώρα όπου ενδέχεται να απειλείται -άμεσα ή έμμεσα- η ζωή του, η σωματική του ακεραιότητα και η αξιοπρέπεια του. Στόχος είναι η ένταξη των μεταναστών/προσφύγων και των οικογενειών τους στην ελληνική κοινωνία με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η παρουσία ανθρώπων από διαφορετικές χώρες και κουλτούρες δεν πρέπει να θεωρείται πρόβλημα αλλά εμπλουτισμός της κοινωνίας που τους φιλοξενεί. Γι’ αυτό στηρίζουμε δομές αλληλεγγύης, γνωριμίας, πρόσβασης στην εκπαίδευση και στα συστήματα υγείας. Ενημέρωση για τις αρχές και τις συνήθειες των πολιτών της χώρας υποδοχής και ενθάρρυνση για τη δημοκρατική λειτουργία αυτόνομων κοινοτήτων των μεταναστών. Παραχώρηση «διπλής υπηκοότητας» σε όσους ξένους διαμένουν στη χώρα μας για χρόνια και του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι σε συνδικαλιστικό, τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, μετά από εύλογο χρονικό διάστημα από την ένταξη τους στην ελληνική κοινωνία. Σημαντική θεωρούμε επίσης τη συνεργασία των τοπικών θεσμών, ιδίως συνοικιακών και διαμερισματικών συμβουλίων με τους εκπροσώπους των μεταναστών κάθε περιοχής, για τη δημιουργία καλύτερων όρων ένταξής τους στην τοπική κοινωνία.

1.3 ΕΘΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ

Πολιτική ανοικτής και πολυπολιτισμικής κοινωνίας, με κύριους άξονες το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού και την ισότιμη ένταξη στην ελληνική κοινωνία. Απεμπλοκή των μειονοτικών ζητημάτων από τις εθνικιστικές εντάσεις και τις διμερείς σχέσεις με άλλες χώρες και ένταξή τους σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, ως θεμάτων κατοχύρωσης και προστασίας ατομικών δικαιωμάτων. Στο πλαίσιο αυτό δεν έχει σημασία ποιες μειονότητες θέλουμε εμείς να αναγνωρίζουμε, αλλά ποιοι συμπολίτες μας επιθυμούν να καταγράφονται ως ιδιαίτερες εθνικές ή γλωσσικές ομάδες στα πλαίσια της ελληνικής κοινωνίας. Θεωρώντας τις ιδιαιτερότητες αυτές πολιτισμικό πλούτο και όχι δυνητική απειλή, αρνούμαστε κάθε διάκριση μεταξύ πολιτών με κριτήρια εθνικής καταγωγής ή ταυτότητας. Προωθούμε πολιτικές για στήριξη των λιγότερο ομιλούμενων γλωσσών, μελέτη και διάσωση των παραδοσιακών πολιτισμικών στοιχείων, αποφυγή της δημιουργίας γκέτο, αλλά και για θετικές διακρίσεις σε τομείς όπου η ισότητα ευκαιριών δεν είναι δεδομένη.

1.4 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ

Οι κοινωνικές ομάδες που πλήττονται από όψεις κοινωνικού αποκλεισμού, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα που δεν έχει πάντα κοινά στοιχεία: ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία, ομοφυλόφιλοι και ομοφυλόφιλες, αλλά και άποροι, αναλφάβητοι, μειονότητες, αποφυλακισμένοι, χρήστες ουσιών, εκδιδόμενα άτομα. Για όλους αυτούς υποστηρίζουμε τη μη περιθωριοποίησή τους, με ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στα κοινωνικά αγαθά και με προώθηση μέτρων διασφάλισης αξιοπρεπών όρων ζωής. Στο πλαίσιο αυτό δίνουμε έμφαση:

• Στην παροχή υπηρεσιών, σε τοπικό και κρατικό επίπεδο, σε τομείς όπως προστασία, δημιουργική απασχόληση, φροντίδα, υγεία, παιδεία, ψυχαγωγία, δυνατότητες μετακινήσεων.
• Στην οικονομική υποστήριξη.
• Στην κοινωνική αναγνώριση και αποδοχή των δικαιωμάτων τους, της ιδιαίτερης ταυτότητάς και της ελεύθερης έκφρασής τους. Θεωρούμε ότι η κοινωνική στήριξη περνάει μέσα από προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας.

(Εκκρεμούν αναλυτικότερες θέσεις για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες)

2 ΠΑΙΔΕΙΑ

Η παιδεία στην χώρα μας νοσεί σοβαρά, τόσο σε επίπεδο θεσμών και εκπαιδευτικού συστήματος, όσο και σε επίπεδο πολιτισμικής ανάπτυξης που φυσικά δεν αφορά μόνο εκπαιδευτικούς και μαθητές. Βασικά συστατικά μιας σύγχρονης κοινωνίας όπως η δημιουργία κριτικών πολιτών και η ενθάρρυνση της πρωτοβουλίας, η περιβαλλοντική συνείδηση και η στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της πολυπολιτισμικότητας παραμένουν στο περιθώριο των στόχων της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Παρά τις όποιες αλλαγές, το σχολείο σήμερα σε όλες του τις βαθμίδες υπολείπεται των αναγκών της κοινωνίας μας, με:

• Υποταγή του εκπαιδευτικού συστήματος στους νόμους της αγοράς. Σήμερα το σχολείο δεν εκπαιδεύει ενεργούς πολίτες, που να ζουν σε αρμονία με τους συνανθρώπους τους και το φυσικό περιβάλλον αλλά αποτυχημένα ή επιτυχημένα, με το κριτήριο του «εθνικού απολυτήριου», στελέχη της παραγωγικής διαδικασίας. Ο νεοφιλελευθερισμός στην εκπαίδευση είναι παγκόσμιο φαινόμενο και, όλο και περισσότερο, προωθούνται εκπαιδευτικά συστήματα με έμφαση στον ανταγωνισμό, και στην δαρβινική «διαλογή των ικανών από τους ανίκανους».
• Υποβάθμιση της γνωστικής διαδικασίας σε ρηχή παροχή πληροφοριών. Η έμφαση δεν δίνεται στην προαγωγή της συναισθηματικής και γνωσιολογικής δεξιότητας, αλλά σε απομνημόνευση σωρείας πληροφοριών, που η τεχνολογική εξέλιξη σύντομα καθιστά άχρηστες. Η περίφημη «δια βίου εκπαίδευση», που προωθούν, είναι στην πράξη η δια βίου επαγγελματική ανεπάρκεια, υπό την δαμόκλειο σπάθη της ανεργίας.
• Έλλειψη σεβασμού, στον μαθητή, τις ψυχοκινητικές του ανάγκες, τον συναισθηματικό του κόσμο και τον ελεύθερο χρόνο του.
• Εξευτελισμό των εκπαιδευτικών και περιορισμό του ρόλου τους από πρότυπα και σύμβολα για τους μαθητές σε αναμεταδότες της διδακτέας ύλης.
• Υπερσυγκέντρωση όλων των αποφάσεων που αφορούν το σχολείο στους «άκαπνους» υπουργικούς συμβούλους, μακριά από τον κάθε εκπαιδευτικό, τον γονιό, τον μαθητή και τις καθημερινές ανάγκες τους.
• Εκπαιδευτικά συστήματα, που αδιαφορούν για την γνωστική διαδικασία, και αναφέρονται κυρίως στην πρόωρη διαλογή των εφήβων, στους άξιους, που θα εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, και στους …υπόλοιπους. Μετατροπή του Λυκείου σε απέραντο εξεταστικό κέντρο, με το κέντρο βάρους της προετοιμασίας να έχει ανατεθεί στην παραπαιδεία και να εναπόκειται στο βαλάντιο κάθε γονιού.
• Αδιαφορία για τις δεξιότητες του κάθε μαθητή και αποσπασματική επαφή με τις καλές τέχνες, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, τις ξένες γλώσσες. Όλες αυτές οι ανάγκες καλύπτονται με θυσία του ελεύθερου χρόνου των γονιών και των μαθητών, εάν βεβαίως υπάρχουν οι οικονομικές δυνατότητες.

Επιδιώκουμε λοιπόν μια συνολικότερη στροφή στην παιδεία, με ριζική αλλαγή προτεραιοτήτων και προσανατολισμών:

• 12ετές δημόσιο υποχρεωτικό σχολείο. Σήμερα όποιος δεν τελειώνει το Λύκειο είναι λειτουργικά αναλφάβητος. Είναι λοιπόν υποχρέωση της κοινωνίας να προσφέρει δωρεάν σε όλους τους πολίτες την δυνατότητα να ολοκληρώνουν το Λύκειο. Αυτό δεν μας εμποδίζει να είμαστε κριτικοί απέναντι στην ιδεολογία που διαπερνά το σημερινό σχολείο, και να προωθούμε την αναζήτηση εναλλακτικών και εξωσχολικών μορφών εκπαίδευσης.
• Έμφαση στη συναισθηματική ανάπτυξη και την κριτική ικανότητα του μαθητή, ώστε να είναι σε θέση να αναζητά, να αποτιμά και να αξιοποιεί πληροφορίες αντί να περιορίζεται στην απομνημόνευσή τους.
• Εκπαιδευτική φιλοσοφία, που αποκλείει την αυταρχική διαπαιδαγώγηση, ενισχύει την αυτενέργεια του μαθητή και ενθαρρύνει τον εκπαιδευτικό να εξελίσσεται και ο ίδιος. Τομείς όπως περιβαλλοντική εκπαίδευση, αγωγή καταναλωτή, μη βία και επίλυση συγκρούσεων, ανθρώπινα δικαιώματα, πολυπολιτισμικότητα και ισότητα φύλων, ενσωματώνονται σε όλες τις πλευρές της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Πέρα από γενικές κατευθύνσεις, η διδακτέα ύλη πρέπει να αφήνει δυνατότητες επιλογής στη διοίκηση του σχολείου και τον εκπαιδευτικό να δώσει έμφαση ή όχι, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες των μαθητών.
• Σεβασμός στην προσωπικότητα του μαθητή και στον ελεύθερου χρόνου του. Ειδικότερα το ολοήμερο σχολείο πρέπει να περιλαμβάνει για κάθε μαθητή ολοκληρωμένη προετοιμασία προσαρμοσμένη στις ανάγκες του, καλύπτοντας κάθε μαθησιακή δυσκολία και ιδιαιτερότητα, ώστε όλος ο υπόλοιπος χρόνος του να είναι πραγματικά ελεύθερος.
• Το σχολείο πρέπει να φέρνει τον μαθητή σε επαφή με εξωσχολικές δραστηριότητες που προάγουν τα ψυχοκινητικά χαρίσματα του κάθε μαθητή, καλύπτουν τις κινητικές του ανάγκες και αποτελούν αντίβαρο στην διαδικασία της τάξης που είναι από την φύση της καθιστική. Δραστηριότητες σε προαιρετική βάση ομαδικές και κοινωνικές, όπως ο αθλητισμός ή το παιγνίδι σε ελεύθερους χώρους, περιορίζουν την κατάχρηση της εικονικής πραγματικότητας, όπως η τηλεόραση το βίντεο και το διαδίκτυο.
• Τα σχολεία μπορούν να ανοίξουν στην κοινωνία και να αποτελέσουν τον πυρήνα πολιτιστικών και άλλων δραστηριοτήτων σε κάθε περιοχή, συνδέοντας μαθητές, γονείς και γείτονες μέσα από πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες. Το σχολείο και η αυλή του μπορούν παράλληλα να μετατραπούν σε πρότυπο για τη ζωή στην πόλη, με επιστροφή της φύσης στις αυλές των σχολείων, συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας και φωτοβολταϊκών, συλλογή και αξιοποίηση του νερού της βροχής, ανακύκλωση υλικών και δημιουργία κομπόστ για τον σχολικό κήπο, εκπαίδευση σε βιώσιμα συστήματα μετακίνησης όπως με δίκτυα πεζοδρόμων, ποδηλατοδρόμων και πρασίνου γύρω από τα σχολεία.
• Απεμπλοκή του σχολείου από την προκρούστεια λογική της εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ώστε το Λύκειο να ανακτήσει τον εκπαιδευτικό του ρόλο. Θα αγωνιστούμε λοιπόν για ένα απολυτήριο Λυκείου, που δεν θα αποτελεί κριτήριο για την Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η επιλογή, όσων θέλουν να φοιτήσουν στα Α.Ε.Ι., πρέπει να γίνεται είτε στο πρώτο έτος σπουδών από κάθε πανεπιστήμιο, είτε μέσω μεταλυκειακών προπαρασκευαστικών τμημάτων.
• Απογαλακτισμός του δημόσιου σχολείου από το κράτος και τους κεντρικούς θεσμούς εξουσίας. Η βαθμιαία αποκέντρωση της διοίκησης του δημόσιου σχολείου και η διοικητική του αυτοτέλεια αποτελούν κεντρική στρατηγική μας επιλογή. Βαρύτητα στην επιλογή της διδακτέας ύλης για κάθε αντικείμενο, πρέπει να αποκτήσουν οι επιστημονικές ενώσεις, που σήμερα αποτελούν απλά συμβουλευτικά όργανα, που το υπουργείο συχνά αγνοεί. Η διοίκηση των σχολείων να περάσει σε όργανα αποκεντρωμένα σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, στελεχωμένα από εκλεγμένους εκπροσώπους των εκπαιδευτικών, των γονέων, των κατά τα τόπους Α.Ε.Ι., και της αυτοδιοίκησης, ώστε να είναι κοντά στον κάθε γονιό και μαθητή και να μπορεί να εισακούσει τα προβλήματα της τάξης και τις ιδιαιτερότητες της τοπικής κοινωνίας.

Σημείωση: Στην ομάδα για την παιδεία αποφασίστηκε να μην συζητηθούν προσυνεδριακά όλα τα ζητήματα. Εκκρεμούν θέσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς και ενδεικτικός κατάλογος ζητημάτων για περαιτέρω διάλογο και επεξεργασία: Παιδεία ή εκπαίδευση; Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν είναι ο μοναδικός θεσμός παιδείας. Οι μορφωμένοι άνθρωποι δεν είναι αναγκαστικά και καλλιεργημένοι, ούτε αποφεύγουν την χρήση της γνώσης σε βάρος της ανθρωπότητας. Ποιους εναλλακτικούς θεσμούς θα προωθήσουμε οι Οικολόγοι για να προωθήσουμε πρότυπα και αξίες, που δεν διδάσκονται στην τάξη; Είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού μονοσήμαντος, ή μπορεί να αποτελέσει φορέα όχι μόνον γνώσεων αλλά και πολιτισμού; Επιστήμη ή γνώση; Η επιστημονική διαδικασία είναι ο βέλτιστος τρόπος αναζήτησης της γνώσης ή γεννήθηκε από την κοινωνία του κέρδους και την αναπαράγει; Έχουμε την δυνατότητα να διαχωρίσουμε τις δύο έννοιες, και να αναζητήσουμε τα σπέρματα μιας νέας γνωσιολογίας, που θα εξυπηρετεί νέες κοινωνικές δομές; Προστασία γλωσσών: Χρειάζεται η γλωσσική ποικιλότητα ή στοχεύουμε σε μια παγκόσμια γλώσσα; Ιδιωτικό ή δημόσιο; Το ιδιωτικό ταυτίζεται αναγκαστικά με το κερδοσκοπικό; Το δημόσιο συμφέρον πρέπει αναγκαστικά να ελέγχεται από το κράτος;

3 ΥΓΕΙΑ

Πολιτική για την υγεία σημαίνει πολύ περισσότερα από την περίθαλψη και τη διαχείρισή της. Οι σημερινοί τρόποι θεραπείας συγκαλύπτουν τα συμπτώματα της ασθένειας αλλά δεν καταπολεμούν την ίδια. Οι δαπάνες περίθαλψης διογκώνονται ταχύτερα από τα ΑΕΠ και, όσο η αρρώστια αφήνει οικονομικό όφελος, οι επιχειρήσεις θα ανθούν και η πρόληψη θα έχει δευτερεύουσα θέση. Τα όρια προστασίας της υγείας και της ζωής πρέπει να πάψουν να καθορίζονται από τις προτεραιότητες της οικονομίας.

• Απόλυτη προτεραιότητα στην πρόληψη. Καρκίνος, ατυχήματα και αρτηριοσκλήρωση αντιστοιχούν σε περισσότερο από 75% των θανάτων και μπορούν να αντιμετωπιστούν σχεδόν αποκλειστικά με πολιτικές προληπτικής προστασίας.
• Παρέμβαση στις περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνθήκες που επηρεάζουν άμεσα την υγεία μας: τοξικές ουσίες, ρύπανση, καρκινογόνοι παράγοντες, επικίνδυνα τρόφιμα, ανθυγιεινό εργασιακό περιβάλλον αλλά και καθημερινή ανασφάλεια ή άγχος με κοινωνικές αιτίες.
• Προσπάθεια για υγιεινότερους τρόπους ζωής σε τομείς όπως διατροφή, άσκηση, καθημερινές συνήθειες αλλά και αντιμετώπιση παραγόντων άγχους ή νοσηρών προσωπικών σχέσεων και κοινωνικών δομών.
• Ολοκληρωμένες πολιτικές περιορισμού και πρόληψης ατυχημάτων, ιδίως στους εργασιακούς χώρους και την τροχαία κυκλοφορία.
• Συγκρατημένη χρήση ιατρικών παρεμβάσεων και θεραπειών, όπου αυτές είναι απόλυτα απαραίτητες. Έμφαση στην πρόληψη παρενεργειών και επιπλοκών, καθώς και στο σεβασμό της αξιοπρέπειας των ασθενών.
• Συνύπαρξη κλασσικής και εναλλακτικής ιατρικής, ανάλογα με το ιδιαίτερο πρόβλημα και τις ανάγκες κάθε ασθενούς. Ισότιμη πρόσβαση όλων στην απαραίτητη περίθαλψη, χωρίς διακρίσεις αγοραστικής δύναμης.
• Στήριξη των εναλλακτικών θεραπειών, με θέσπιση προτύπων για την εκπαίδευση των εναλλακτικών θεραπευτών και θεσμική κατοχύρωσή τους με βάση την ευρωπαϊκή εμπειρία.
• Αμφισβήτηση των προκαταλήψεων και διακρίσεων που πλήττουν κατηγορίες ασθενών όπως οι φορείς του AIDS ή τα άτομα με ψυχικές παθήσεις.
• Πλαίσιο προστασίας απέναντι στη γενετική έρευνα και μηχανική, με απόλυτο αποκλεισμό της κλωνοποίησης οργανισμών και της ευρεσιτεχνίας για γονίδια ζωντανών οργανισμών. Δίνουμε έμφαση στον αποκλεισμό στρατιωτικών εφαρμογών (βιολογικά όπλα), στο απόρρητο των προσωπικών γενετικών δεδομένων και τη μη διαφυγή γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον.
• Τερματισμός των πειραμάτων σε ζώα, στην ιατρική εκπαίδευση αλλά και στην έρευνα, ως άχρηστο βασανιστήριο που παρακάμπτει αξιόπιστες εναλλακτικές ερευνητικές μεθόδους. Τα πειράματα αυτά οδηγούν στην κυκλοφορία ουσιών με πιθανή βλαπτική δράση που θα διαπιστωθεί μόνο εκ των υστέρων, μετατρέποντας έτσι σε πειραματόζωα και τους ανθρώπους. Διδάσκοντας την περιφρόνηση στον πόνο και την αδιαφορία για τα δικαιώματα και τους ηθικούς φραγμούς, τέτοιες πρακτικές αποδυναμώνουν τελικά το σεβασμό και για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
• Πολιτική ναρκωτικών που αντιμετωπίζει τον εθισμό ως συνολικότερο πρόβλημα υγείας, με σαφή διάκριση μεταξύ ψυχικής και σωματικής εξάρτησης. Η ψυχική εξάρτηση ευνοείται κατά κύριο λόγο από γενικότερους κοινωνικούς και πολιτισμικούς παράγοντες, δεν αφορά μόνο ουσίες και μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με συνολικότερες αλλαγές στην κοινωνία μας. Για τη σωματική εξάρτηση, που αποτελεί πρόβλημα υγείας του χρήστη, δίνουμε προτεραιότητα στην εξουδετέρωση των οικονομικών συμφερόντων που προωθούν τη διάδοση των ναρκωτικών και στη δυνατότητα του χρήστη να διατηρήσει μια στοιχειώδη ένταξη στην κοινωνία και να αποφασίσει ο ίδιος για την απεξάρτησή του.

4 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τα πολιτισμικά ζητήματα αποτελούν κεντρικό στοιχείο της πολιτικής μας. Γι’ αυτό τους επόμενους μήνες θα οργανωθούν ειδικές δράσεις και συζητήσεις, με στόχο την ολοκλήρωση των θέσεων για τον πολιτισμό. Αντικείμενο της συζήτησης θα είναι:

• Γλωσσικό ζήτημα και προστασία της γλωσσικής ποικιλότητας.
• Η σύγκρουση ή συνύπαρξη των πολιτισμών.
• Η γνώση, η επιστήμη, η έρευνα και η τεχνολογία.
• Η θρησκεία.
• Οι τέχνες (υψηλή, λαϊκή, μαζική κουλτούρα)
• Ο πολιτισμός της καθημερινότητας
• Τα ΜΜΕ
• Η εικονική πραγματικότητα.
• Ο ελεύθερος χρόνος και η ψυχαγωγία.
• Η οικογένεια.
• Οι κοινωνικές σχέσεις και η τάση για απομόνωση / ιδιώτευση.

5 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Για μας ο Αθλητισμός αποτελεί στοιχείο καθημερινού πολιτισμού. Πιστεύουμε στην αρχή «νους υγιής σε σώμα υγιές» και θεωρούμε τον αθλητισμό όρο κοινωνικής συμμετοχής και στοιχείο κοινωνικής συλλογικότητας και υγείας. Όμως:

• Ο επαγγελματικός παραγοντισμός έχει καταλύσει την αθλητική αξιοκρατία και χρησιμοποιεί τον Αθλητισμό για δικά του κοινωνικο-οικονομικά οφέλη.
• Κυβερνητικές και κομματικές παρεμβάσεις αλλοιώνουν το αθλητικό πνεύμα.
• Οι αθλητικές διοργανώσεις γίνονται αντικείμενο οικονομικής, πολιτικής φυλετικής κλπ. εκμετάλλευσης και υποτάσσονται σε επιχειρηματικά συμφέροντα.
• Τα αναβολικά χρησιμοποιούνται για την, με κάθε μέσο, νίκη ή ρεκόρ.
• Ο ανταγωνισμός για τις νίκες και τα ρεκόρ διαμορφώνουν ανεπίτρεπτες διακρατικές, φυλετικές και οικονομικές συγκρούσεις, ενισχύοντας τον εθνικισμό και τον ρατσισμό.
• Η πίεση για νίκη πάση θυσία και ο συνδυασμός της με οικονομικά οφέλη, αλλοιώνουν το φίλαθλο πνεύμα και φέρνουν τη βία στους αθλητικούς χώρους.

5.1 Για τους Ολυμπιακούς Αγώνες

• Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή έχει μετατραπεί σε παγκόσμιας εμβέλειας οικονομική επιχείρηση, αθλητικό αντίστοιχο του ΔΝΤ ή της Διεθνούς Τράπεζας.
• Η σύγχρονη αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων δεν διαθέτει την ιδανικότητα του αρχαίου ελληνικού αθλητικού πνεύματος, κάτι που εκφράζεται και στην ορολογία.
• Προκειμένου να εξασφαλιστούν έσοδα για τους επιχειρηματίες που τους εκμεταλλεύονται, δημιουργήθηκε ένας δυσβάστακτος γιγαντισμός αγωνισμάτων.
• Το στοιχείο του θεάματος «πουλάει» περισσότερο από το αγωνιστικό ενδιαφέρον, μετατρέποντας τους αγώνες σε θίασο τσίρκου για εξυπηρέτηση οικονομικών συμφερόντων.
• Αγωνιστικά, η κατασκευή πρωταθλητών με ουσίες (όχι μόνο αναβολικές) αλλοιώνει την ανθρώπινη φύση και δημιουργεί ανταγωνισμό που πόρρω απέχει από την ευγενική άμιλλα.

Ειδικά για το 2004 υπάρχουν και επιπλέον λόγοι αντίθεσης:

• Η διόγκωση του δημόσιου χρέους της χώρας και το κόστος για τους πολίτες.
• Η περαιτέρω καταστροφή του περιβάλλοντος με αθλητικές εγκαταστάσεις και υποδομές μιας χρήσης.
• Η περιστολή δικαιωμάτων «χάριν της ομαλής διεξαγωγής των αγώνων».
• Η ενίσχυση των τάσεων για μια Ελλάδα αθηνοκεντρική και μια Αθήνα υδροκέφαλη.
• Οι κατασκευασμένοι εθελοντές, που αλλοιώνουν το νόημα της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Εμείς πιστεύουμε:

• Σε αθλητικό κίνημα ερασιτεχνικό και ανιδιοτελές, σε αρμονία σωματικής και πνευματικής καλλιέργειας, σε συμμετοχή στους αγώνες με στόχο τη χαρά και την ευγενή άμιλλα.
• Σε αθλητισμό απαλλαγμένο από επαγγελματισμό, εμπορευματοποιημένο πρωταθλητισμό και αναβολικά, χωρίς ρεκόρ, πριμ και συμβόλαια με πολυεθνικές και διαφημιστικές εταιρίες αλλά και χωρίς κρατική και κομματική κηδεμονία.
• Στον εκδημοκρατισμό των αθλητικών φορέων, με δημοκρατική λειτουργία των διοικήσεων, αντιπροσώπευση όλων των τάσεων, τερματισμό της κηδεμονίας από χορηγούς ή αδιαφανείς θεσμούς όπως η ΔΟΕ, απαλλαγή των Αγώνων από τον σημερινό γιγαντισμό τους.

Ενισχύουμε έναν αθλητισμό που σκόπιμα δεν προβάλλεται, τον φυσιολατρικό: Αθλήματα φύσης, όπως πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση, σκι, snowboard, ποδήλατο βουνού αλλά και θαλάσσια αθλήματα όπως κολύμβηση, ιστιοπλοΐα, ιστιοσανίδα, φέρνουν τον αθλούμενο σε άμεση επαφή με τη φύση και καλλιεργούν ευαισθησία, συλλογικότητα και ατομική ευθύνη, χωρίς να συνδέονται με φαινόμενα βίας Ένας τέτοιος αθλητισμός προσαρμόζει τη σωματική άσκηση στις επιδιώξεις του αθλούμενου και απαιτεί μεγάλο σεβασμό για τη φύση και τα φυσικά στοιχεία. Επιδιώκουμε ριζικό αναπροσανατολισμό των Ολυμπιακών Αγώνων:

• Με αντιμετώπιση του γιγαντισμού τους: λιγότερα αθλήματα, κατανομή τους σε περισσότερες πόλεις ή χώρες, κατάτμηση σε ενότητες που δεν διεξάγονται ταυτόχρονα.
• Με εκδημοκρατισμό της σημερινής ολιγαρχικής δομής της Δ.Ο.Ε και δημιουργία διεθνούς Ταμείου για τη χρηματοδότηση της διεξαγωγής των Αγώνων.
• Με επιστροφή της άμιλλας στη θέση του ανταγωνισμού, και ανατροπή της κυριαρχίας του εμπορικού κέρδους ως κέντρου αναφοράς τους.

Ειδικότερα για το 2004:

• Στηρίζουμε πρωτοβουλίες που αμφισβητούν τους Αγώνες και την προπαγάνδα τους, αλλά και τις εκστρατείες που τους συνοδεύουν, όπως τη στρατολόγηση εθελοντών ή τη διακίνηση των εισιτηρίων.
• Επιδιώκουμε τη σύνδεση μας σε διεθνές επίπεδο με ανάλογες προσπάθειες με στόχο οι παγκόσμιοι αθλητικοί αγώνες να γίνουν πεδίο συμφιλίωσης των λαών και όχι πεδίο αθέμιτου κρατικού και φυλετικού ανταγωνισμού, ούτε αντικείμενο πολιτικής οικονομικής ή άλλης εκμετάλλευσης.
• Αντιπολιτευόμαστε συνολικά τις αντιλήψεις στις οποίες στηρίχθηκε η ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων, προβάλλοντας μια άλλη αντίληψη για το μέλλον της χώρας και της κοινωνίας.
• Στηρίζουμε όλες τις προσπάθειες που επιδιώκουν να περιορίσουν, έστω και την τελευταία στιγμή, το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος των Αγώνων.