Το τρίγωνο «Οικονομία – Περιβάλλον – Κοινωνία» κλειδί για την ευημερία και πρόοδο στην Ευρώπη

Του Μιχάλη Μπάκα* στο www.naftemporiki.gr

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στη σημερινή κρίση έχει αθετήσει τις ιδρυτικές υποσχέσεις της προς τους πολίτες. Η άνοδος των συντηρητικών την προηγούμενη δεκαετία, η διεθνής χρηματοπιστωτική οικονομική κρίση και η παρέλκυση από το στόχο της Ε.Ε. για κοινωνική συνοχή, είχε συνέπεια την έκρηξη των λαϊκιστικών κομμάτων, ακροδεξιών και εθνικιστών. Το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα, η πολιτική οικογένεια των Οικολόγων Πράσινων έχει δώσει πολλές μάχες στο ευρωκοινοβούλιο για μια δημοκρατική, ανθρωπιστική, οικολογική, και κοινωνική απάντηση για την Ευρώπη αλλά και για την Ανθρωπότητα.

Αυτός είναι ο λόγος που εμείς οι Οικολόγοι Πράσινοι και το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα προτείνουμε μια νέα κοινωνική και οικονομική στρατηγική. Στην έναρξη της ενασχόλησης μου με την πολιτική οικολογία, φοιτητής πριν 25 χρόνια περίπου συζητούσαμε με τους δασκάλους μου ότι το περιβαλλοντικό ζήτημα είναι βαθιά κοινωνικό και σε τελική ανάλυση πολιτικό ζήτημα. Κάπως έτσι ήταν ξεκάθαρο ότι η περιβαλλοντική επιστήμη δεν μπορεί τεχνικά να δώσει λύση στο πρόβλημα εάν δεν λάβει υπόψη της τον άνθρωπο, την κοινωνία και την οικονομία. Όταν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα πετύχαινε ξέφρενους ρυθμούς «ανάπτυξης» τις περασμένες δεκαετίες, έπρεπε να σκεφτούμε ότι αυτή η μεγέθυνση δεν θα μπορούσε να αναπτυχθεί ξεκομμένη από το φυσικό περιβάλλον, περιβάλλον στο οποίο η οικονομία μετακύλιε το κόστος μέσα από τις εξωτερικότητες.

700 δις. ευρώ το κόστος της κλιματικής αλλαγής έως το 2100

Η κλιματική αλλαγή απασχολεί πλέον όλους καθώς διεθνείς οργανισμοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις οικονομικές επιπτώσεις του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, προειδοποιώντας ότι εάν δεν αλλάξουμε πολιτική οι ετήσιες ζημιές στην παγκόσμια οικονομία θα είναι μεγαλύτερες της οικονομικής κρίσης του 2008. Η Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, που συστήθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδας έχει κοστολογήσει τις επιπτώσεις της κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα στα 700 δισ. ευρώ μέχρι το 2100, ενώ το κόστος αντιμετώπισης της υπολογίζεται σωρευτικά στα 113 δισ. ευρώ μέχρι το 2050 και 142 δισ. ευρώ μέχρι το 2100. Βλέπουμε λοιπόν ότι εάν δεν δράσουμε κατά της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να αρχίσουμε ως οικονομίες να εσωτερικεύουμε κόστη από το περιβάλλον σε αντίθεση με ότι γινόταν μέχρι τώρα.

Η πολυετής λιτότητα έχει δημιουργήσει πολλαπλά προβλήματα στις χώρες της ΕΕ και οι Οικολόγοι Πράσινοι στηρίζουμε αντί για μια κοινωνικά και περιβαλλοντικά τυφλή λιτότητα, τρεις συγκλίνουσες λεωφόρους προς την αειφορία, με την αναρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού κλάδου έτσι ώστε να εξυπηρετεί την πραγματική οικονομία, τον μετασχηματισμό των οικονομιών μας με καινοτόμες και οικολογικά αποδοτικές λύσεις ώστε να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αλλά και την καταπολέμηση της ανεργίας, της φτώχειας και όλων των μορφών κοινωνικής αδικίας.  Αυτό το ονομάζουμε Ευρωπαϊκή Πράσινη Νέα Συμφωνία, Green New Deal.

Πυλώνες στην προσπάθεια αυτή αποτελούν η Κυκλική Οικονομία μηδενικών εκπομπών,  η Κοινωνική & Αλληλέγγυα Οικονομία, τα Εργασιακά Δικαιώματα, η Δίκαιη Φορολογία, το Ελάχιστο Κοινωνικό Εισόδημα, η Πράσινη Βιομηχανία, οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, οι Ανοιχτές & Δίκαιες Πολιτικές Εμπορίου, ο περιορισμός της δύναμης των Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων και η μείωση του Δημόσιου Χρέους.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις  αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας. Προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε και να στηρίξουμε περισσότερους ανθρώπους στο να γίνουν επιχειρηματίες και να στηρίξουμε τους υφιστάμενους. Χρειαζόμαστε νέες έξυπνες ρυθμίσεις που να εγγυώνται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δίκαιους όρους ανταγωνισμού με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Τα πανεπιστήμια πρέπει να ενθαρρυνθούν να συνεργαστούν με τις ΜΜΕ με σκοπό να διερευνήσουν καινοτόμες λύσεις και πρακτικές. Είναι επίσης σημαντικό η ΕΕ να προστατεύσει τις ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις από αθέμιτες υποτιμολογούμενες εισαγωγές (ντάμπινγκ) και τις πρακτικές λειτουργίας σε υπεράκτιες εταιρείες (offshore).

Η τρέχουσα οικονομία μας βασίζεται στη λήψη πόρων από τη φύση, την παραγωγή προϊόντων, τη χρήση τους και στη συνέχεια την απόρριψη τους. Αυτό το γραμμικό μοντέλο οδήγησε τον πλανήτη στα όρια της καταστροφής και είναι πια η ώρα να αντικατασταθεί από την κυκλική οικονομία που δημιουργεί μεγαλύτερες αξίες χρησιμοποιώντας λιγότερους πόρους, συμβάλλει στην δικαιότερη κατανομή του πλούτου και διασφαλίζει ταυτόχρονα την προστασία του περιβάλλοντος.

Η Ευρώπη πρέπει να γίνει μια πραγματικά κοινωνική ένωση, ενδυναμώνοντας τους εργαζόμενους, καταπολεμώντας τη φτώχεια και μειώνοντας τις ανισότητες. Πολεμάμε τις πολιτικές λιτότητας και την άκρατη επιβολή της αρχής του ανταγωνισμού και των επιχειρηματικών συμφερόντων, πολεμάμε το κοινωνικό αποκλεισμό. Σε αυτό το πλαίσιο οι Οικολόγοι Πράσινοι, μέλος του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα δηλώνοντας παρόντες και παρούσες στις προσεχείς εκλογές διεκδικώντας την εκπροσώπηση της πολιτικής οικολογίας της Ελλάδας στο  Ευρωκοινοβούλιο.

*Περιβαλλοντολόγος, Συνεπικεφαλής Ευρωψηφοδελτίου Υποψήφιος των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ