Οικονομία, περιβάλλον και κοινωνία βασικές συνιστώσες για τους Οικολόγους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ
Της Μαρίας Πετεινάκη* στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό πρακτορείο ειδήσεων
O κόσμος όταν ακούει Οικολόγοι Πράσινοι φέρνει στο νου του μια ομάδα ανθρώπων που η μόνιμη και αποκλειστική τους ενασχόληση είναι η διάσωση και η προστασία του περιβάλλοντος. Θεωρεί ότι είμαστε ένα μονοθεματικό κόμμα και αγνοεί εν πολλοίς ότι οι οικολόγοι πράσινοι έχουν εμπεριστατωμένες θέσεις για το σύνολο των ζητημάτων που επηρεάζουν την καθημερινότητα μας. Και κυρίως εν πολλοίς δεν γνωρίζει τη βασική αρχή που διασχίζει εγκάρσια το πρόγραμμα των οικολόγων: μια ολιστική προσέγγιση του τρόπου διαβίωσης, όπου όλες οι συγκεκριμένες συνιστώσες η οικονομία, η πολιτική, η κοινωνία και φυσικά το περιβάλλον δεν διαχωρίζονται αλλά συναρμόζονται ισότιμα. Κυρίως όμως αυτό που χαρακτηρίζει το πρόγραμμα μας είναι το όραμα μας για μια πιο δίκαιη, πιο σύγχρονη, καινοτόμα κοινωνία με αειφόρο ανάπτυξη που θα είναι ικανή να απαντήσει στις κολοσσιαίες προκλήσεις του αύριο.
Όταν ο ΟΗΕ μας δίνει 10 χρόνια να αντιδράσουμε στην κλιματική αλλαγή αντιλαμβάνεστε ότι στο εγγύς μέλλον θα κληθούμε να δράσουμε απολύτως αποφασιστικά για την αντιστροφή του ‘κλίματος’. Αυτή η διαφορετική προσέγγιση φυσικά απαιτεί επενδύσεις, επενδύσεις όμως με στρατηγική που κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Για παράδειγμα, μια από τις βασικές μας προτεραιότητες είναι να απεξαρτοποιηθεί η οικονομία από τα ορυκτά καύσιμα. Αποεπένδυση από το πετρέλαιο, κάτι που συνεπάγεται φυσικά και παύση κάθε εξορυκτικής δραστηριότητας.
Σε τι λέμε ναι; Λέμε ναι στην επένδυση σε βιώσιμες λύσεις, όπως η ενεργειακή απόδοση και η εξοικονόμηση ενέργειας, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι εναλλακτικές μεταφορές και η αειφόρος γεωργία.
Λέμε ναι στις επενδύσεις στην έρευνα και κατασκευή νέων τεχνολογιών. Ιδιαίτερα στο κομμάτι της ενέργειας, χρειάζεται ακόμα να βελτιωθούν πολλά. Από την πρώτη ύλη που ακόμα χρειάζεται χημικά και σπάνια μέταλλα, ενώ οι μεγάλες ανεμογεννήτριες με λάθος χωροταξικό προκαλούν μεγάλη όχληση στις τοπικές κοινωνίες. Πιστεύουμε ότι τα αυστηρότερα κριτήρια θα ενεργοποιήσουν τις εταιρείες να επενδύσουν σε αυτά.
Λέμε ναι στην κυκλική οικονομία, με μηδενικό ισοζύγιο άνθρακα. Κάθε επιχείρηση, ιδιαίτερα παραγωγική μπορεί να γίνει μέρος της κυκλικής οικονομίας επαναπροσδιορίζοντας από πού έρχεται η παραγόμενη ύλη και που πάνε οι εκροές της.
Λέμε ναι στην καινοτομία, υποχρεώνοντας τις εταιρίες να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο πλαστικό μιας χρήσης. Ναι στην καινοτομία όχι απλά νέων πλαστών αναγκών, αλλά πραγματικών προβλημάτων που χρειάζονται επίλυση. Χρειαζόμαστε καινοτόμες προτάσεις στις μεταφορές για να έχουμε πιο οικολογικές λύσεις. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν είναι πανάκεια, ενώ ειδικά στην Ελλάδα βασιζόμαστε πολύ στα αεροπλάνα, τα φορτηγά και τα πλοία τα οποία ρυπαίνουν πολύ. Θέλουμε μεγάλες επενδύσεις για την ανάπτυξη ενός σύγχρονου και γρήγορου σιδηροδρομικού δικτύου που να ενώνει την δυτική Ελλάδα με την κεντρική και με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Λέμε ναι στην επιχειρηματικότητα στις περιοχές που πλήττονται πρώτες από την μετάβαση όπως η Πτολεμαΐδα και η Κοζάνη. Με επενδύσεις στον πολιτισμό, στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση. Η περιφέρεια της Ελλάδας είναι πανέμορφη, και είναι σημαντικό οι νέοι άνθρωποι να βρίσκουν ευκαιρίες και υποδομές ώστε να ενεργοποιούνται επαγγελματικά στον τόπο τους.
Λέμε ναι στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και ιδιαίτερα στους νέους, για να μπορέσουν να πάρουν τον χρόνο και την ευκαιρία να δημιουργήσουν, να συμμετέχουν, να μάθουν και να κάνουν ένα αξιοπρεπές ξεκίνημα στην ζωή.
Και πολλά από αυτά θέλουμε να χρηματοδοτηθούν με ένα green new deal. Πυλώνες στην προσπάθεια αυτή αποτελούν η Κυκλική Οικονομία μηδενικών εκπομπών, η Κοινωνική & Αλληλέγγυα Οικονομία, τα Εργασιακά Δικαιώματα, η Δίκαιη Φορολογία, το Ελάχιστο Κοινωνικό Εισόδημα, η Πράσινη Βιομηχανία, οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, οι Ανοιχτές & Δίκαιες Πολιτικές Εμπορίου, ο περιορισμός της δύναμης των Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων, και η μείωση του Δημόσιου Χρέους.
Και πως θα χρηματοδοτηθούν όλα αυτά; Εφόσον δαπανούνται σήμερα απίστευτα ποσά για επενδύσεις που κινούνται στη λάθος κατεύθυνση (όπως με τις εξορύξεις ή με νέα μεγάλα αεροδρόμια) δεν θα είναι εφικτό να επενδυθούν τα χρήματα αυτά σε έργα που αφενός δημιουργούν θέσεις εργασίας και αφετέρου συμβάλουν στην αειφόρο ανάπτυξη. Φυσικά και είναι εφικτό αλλά αυτό απαιτεί μια θεμελιώδη στροφή στο τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την οικονομική ανάπτυξη σήμερα.
Όπως με την ενέργεια, ξεκινάμε με την εξοικονόμηση. Και δεν υπάρχει καλύτερη εξοικονόμηση από την καταπολέμηση της διαφθοράς. Θέλουμε η ΕΕ να έχει ισχυρότερα εργαλεία ελέγχου της διάθεσης των πόρων , με επίκεντρο την καταπολέμηση της διαφθοράς. Ισχυρότερος έλεγχος στα μεγάλα κονδύλια, μεγαλύτερη προσβασιμότητα σε μικρές επενδύσεις.
Φυσικά εδώ, μεγάλο ρόλο έχει η φορολογία. Και ένα από τα βασικά μας συνθήματα είναι, «θέλουμε φορολογική δικαιοσύνη τώρα». Εκτιμάται ότι εισοδήματα άνω των 1.000 δις ευρώ διαφεύγουν της φορολόγησης μέσω της απάτης αλλά και της δυνατότητας που δίνει το οικονομικό σύστημα στις μεγάλες εταιρείες να φοροδιαφεύγουν «νόμιμα».
Στοχεύουμε σε μία Ευρώπη ενωμένη, και πιο ολοκληρωμένη, με περισσότερη αλληλεγγύη. Αυτό σημαίνει και λιγότερος φορολογικός ανταγωνισμός μεταξύ των κρατών. Σημαίνει καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και σταδιακή φορολογική εναρμόνιση της ΕΕ, με τους αντίστοιχους δημοκρατικούς ελέγχους.
Θέλουμε να μειωθεί η φορολογική επιβάρυνση της εργασίας, να αυξηθεί η φορολόγηση του αυξημένου πλούτου και να κινηθούμε προς τη φορολόγηση της ρύπανσης, των φυσικών πόρων και των αποβλήτων. Πιστεύουμε στη δημιουργία μιας καλύτερης, πιο δημοκρατικής, πιο ολοκληρωμένης, αλληλέγγυας και κοινωνικής Ευρώπης. Η λιτότητα μας έχει αφήσει όλους πληγωμένους, και είναι καιρός να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, σε μια διαφορετική κατεύθυνση, σε μία πράσινη κατεύθυνση.
*Η Μαρία Πετεινάκη είναι αρχιτέκτων-μηχανικός, Συνεπικεφαλής ευρωψηφοδελτίου με τους Οικολόγους Πράσινους