Ο Ηλίας Παπαθεοδώρου στα Νέα: Πράσινη μετάβαση, brain drain και νεανική ανεργία

Ηλίας Παπαθεοδώρου, Οργανωτικός Γραμματέας Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ. Ευχαριστούμε τα Νέα για τη φιλοξενία.

Τα νέα στοιχεία για τη νεανική ανεργία στην Ελλάδα είναι σοκαριστικά. Σύμφωνα με την έκθεση της Eurostat που μόλις δημοσιεύτηκε κρατάμε τα ηνία στην νεανική ανεργία για τους μήνες του χειμώνα με το εξωφρενικό 39,1% για Νοέμβριο του 2021. Ολλανδοί, Γερμανοί και Σλοβένοι καταγράφουν νεανική ανεργία μόλις 6% με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο να παραμένει σταθερός στο 15%. Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει υπερδιπλάσια ανεργία από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Λόγο τουρισμού, εργασίας στην εστίαση και τη διασκέδαση, έχουμε σημαντικές εποχικές διακυμάνσεις στα ποσοστά ανεργίας. Με τη λήξη της τουριστικής περιόδου η νεανική ανεργία καταγράφει άλμα. Την χειμερινή περίοδο είναι σταθερά πάνω από 35% και την θερινή πέφτει στα επίπεδα του 25%. Αυτό μας δείχνει πως οι νέες και νέοι μας, δεν έχουν αρκετές δυνατότητες εύρεσης σταθερής εργασίας οπότε παρατηρείται το εξής φαινόμενο: πτυχιούχοι να εργάζονται εποχικά για να λαμβάνουν ένα βασικό εισόδημα. Αυτό είναι μια μεγάλη πληγή της αγοράς εργασίας που ψαλιδίζει τα φτερά των νέων. Εξίσου ζοφερά είναι και τα στοιχεία για την ανεργία των πτυχιούχων που το 2020 αποτελούσαν το 40,19% του συνόλου των ανέργων. Επιπλέον, η ανεργία πτυχιούχων γυναικών υπερβαίνει αυτή των ανδρών κατά περίπου 20 μονάδες. Διαχρονικά λοιπόν, η Ελλάδα ενώ έχει πληθώρα ταλαντούχων και άριστα εκπαιδευμένων νέων, δεν καταφέρνει να αναπτύξει μια αγορά εργασίας που να προσφέρει προοπτικές και απολαβές αντίστοιχες με αυτές άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Η σημερινή Κυβέρνηση δυστυχώς επαναλαμβάνει τα λάθη του παρελθόντος κλειδωμένη σε μια στενή λογική επιδοματικής πολιτικής εστιάζοντας στην «απελευθέρωση» της αγοράς εργασίας και την ελπίδα πως αυτή θα επιφέρει αύξηση των θέσεων εργασίας. Στην Ελληνική αγορά εργασίας υπάρχουν στρεβλώσεις που οφείλονται στην έλλειψη ενός οραματικού σχεδίου για την μετατροπή της οικονομίας σε βιώσιμη με προοπτικές ευημερίας για όλους τους πολίτες.

Τέτοια οράματα και συστημικές αλλαγές συμβαίνουν ήδη σε πολλά Ευρωπαϊκά κράτη, ιδιαίτερα σε αυτά που τα Πράσινα κόμματα έχουν ισχυρή κοινοβουλευτική και κυβερνητική παρουσία. Η ορθή Πράσινη μετάβαση είναι μια μοναδική ευκαιρία για την Ελληνική οικονομία. Τα δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας που θα μας οδηγήσουν στη βιώσιμη οικονομία των μηδενικών εκπομπών το γρηγορότερο δυνατό. Είναι οι μόνες που θα μπορέσουν να απορροφήσουν μεγάλο ποσοστό νέων ανέργων προσφέροντας μακροχρόνιες προοπτικές και ανταγωνιστικούς μισθούς. Οι πράσινες θέσεις εργασίας είτε είναι σε οικιακά φωτοβολταϊκά, είτε σε διαχείριση απορριμμάτων, είτε σε φορείς διαχείρισης οικοσυστημάτων, είτε σε εταιρίες πληροφορικής για έξυπνα κτίρια, είτε σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης, είτε σε ανάπτυξη νέων τρόπων αποθήκευσης ενέργειας, είτε σε ανάπτυξη καινοτόμων τρόπων καλλιέργειας  θα συμβάλλουν στο να προσφερθεί στους νέους ποιοτική εργασία. Εάν δεν προχωρήσουμε σε συστημικές αλλαγές κινδυνεύουμε το brain drain να είναι ο κυρίως τρόπος μείωσης της ανεργίας αφού οι νέοι θα ψάξουν το μέλλον τους αλλού. Για παράδειγμα, ο Πράσινος αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ παρουσίασε το σχέδιο του για τον μετασχηματισμό της Γερμανικής οικονομίας σε Πράσινη μαζί με μία πρόσκληση. Η Γερμανία χρειάζεται 300.000 εργαζόμενους για να εκτελέσει το σχέδιο της. Προσκαλεί νέους να μετοικίσουν εκεί προσφέροντας υψηλούς μισθούς και προοπτικές. Εμείς τι θα κάνουμε για να δημιουργηθούν οι θέσεις εργασίας εδώ και να μην καταλήξουμε να εκπαιδεύουμε τους νέους μας για τις οικονομίες άλλων χωρών; Η ορθή Πράσινη μετάβαση είναι μια λύση.