Για τη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων με στόχο την παραγωγή «μηδενικών αποβλήτων» | Απόφαση του τακτικού Συνέδριου, 15-16 Νοεμβρίου 2014
Το Τακτικό Συνέδριο των Οικολόγων Πράσινων αναγνωρίζει κατ΄ αρχήν την κρίσιμη πραγματικότητα στην οποία έχει φθάσει το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, μετά από δεκαετίες αποτυχημένων σχεδιασμών και εφαρμογής πολιτικών στον τομέα, αλλά και λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, η οποία περιγράφεται με βάση τα παρακάτω σημεία:
- Τα υψηλά ποσοστά ταφής και ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριμμάτων, τα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης και τα ακόμη μικρότερα κομποστοποίησης οργανικών αποβλήτων αλλά και την κατά τόπους μετάθεση του προβλήματος στο μέλλον με τη χρήση δεματοποιητών
- Τη σπατάλη και αδιαφάνεια των διατεθέντων μέχρι σήμερα σημαντικών εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων στον τομέα, αλλά και τις πελατειακές σχέσεις -διαφθορά που σχετίζονται με τη διαχείρισή τους
- Τη μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων λόγω της οικονομικής κρίσης, η οποία θα πρέπει να ληφθεί υπόψη σε κάθε σχεδιασμό
- Την αστοχία επίτευξης των ποσοτικών και ποιοτικών στόχων της εφαρμοζόμενης επίσημης διαλογής στην πηγή και ειδικότερα στον τομέα των συσκευασιών
- Το πάγωμα της πορείας διαβούλευσης /οριστικοποίησης σχεδιασμού σχετικά με το εθνικά σχέδια πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και διαχείρισης αποβλήτων
- Την καθυστέρηση και αδράνεια στην αναθεώρηση των Περιφερειακών Σχεδιασμών
- Την πορεία και τους επαχθείς όρους των διαγωνισμών για μεγάλα περιφερειακά έργα διαχείρισης μέσω ΣΔΙΤ
- Τον περιορισμό των διαθέσιμων πόρων και την αφαίρεση των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ για διαχείριση απορριμμάτων με βάση την αναθεώρηση του Δημοτικού Κώδικα
- Την επείγουσα ανάγκη για αξιοποίηση /διάχυση της υφιστάμενης εμπειρίας /καλών πρακτικών ώστε να δρομολογηθούν άμεσες λύσεις /διέξοδοι περιορισμού του
Με βάση τα ανωτέρω διατυπώνουμε τις προτάσεις προτεραιότητάς μας στον τομέα, που προωθούμε μέσα από τους εκλεγμένους μας στην Αυτοδιοίκηση και το Δίκτυο Εναλλακτικής Διακυβέρνησης αλλά για τις οποίες θα αγωνιστούμε στο πλάι περιβαλλοντικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων της κοινωνίας των πολιτών.
Βασικοί άξονες προτεραιότητας μας:
- Ο σχεδιασμός σε δημοτικό /διαδημοτικό επίπεδο, μέσα από τα σχέδια πενταετίας των ΟΤΑ, τον χωροταξικό σχεδιασμό αλλά και τα σχέδια ολοκληρωμένης αστικής παρέμβασης
- Η προώθηση και ριζική αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ με βάση τα δεδομένα της συγκυρίας, αλλά και η επανεξέταση των διαγωνισμών ΣΔΙΤ
- Η οριστικοποίηση και δημοσιοποίηση των εθνικών σχεδίων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και διαχείρισης αποβλήτων
Σε όλα τα προαναφερόμενα επίπεδα, η έμφαση μας είναι στην πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή και κομποστοποίηση, τις αποκεντρωμένες μονάδες μικρής κλίμακας και κόστους αλλά και την κοινωνική ενεργοποίηση και συμμετοχή. Πιο αναλυτικά προτείνουμε και δουλεύουμε για:
– Συστηματική εκπαίδευση /ενεργοποίηση των πολιτών για μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων και αποφυγή της χρήσης επικίνδυνων υλικών και συσκευασιών αλλά και για προώθηση της επανάχρησης /δημιουργικής επαναχρησιμοποίησης των υλικών. Δημιουργία Δικτύου πληροφόρησης /διάχυσης καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας -Ενθάρρυνση /υποστήριξη σε πρωτοβουλίες κοινωνικής επιχειρηματικότητας
– Προδιαλογή /ανακύκλωση: Δημιουργία πράσινων σημείων ανά ΟΤΑ/ΔΔ. Ενθάρρυνση τοπικών πρωτοβουλιών κοινωνικής επιχειρηματικότητας για τη δημιουργία κέντρων εκπαίδευσης, συγκέντρωσης και προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιμων υλικών, τα οποία θα συγκεντρώνονται από τους πολίτες και σε άμεση συνεργασία με επιχειρήσεις /μεγάλους παραγωγούς. Δημιουργία Δικτύου πληροφόρησης /διάχυσης καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας
– Προώθηση της κομποστοποίησης σε όλα τα επίπεδα με εφαρμογή προγραμμάτων οικιακής κομποστοποίησης αλλά και διαλογής στην πηγή (ΔσΠ) οργανικών με ειδικό «καφέ» κάδο και αξιοποίηση των πράσινων απορριμμάτων -κομποστοποίηση με διαδημοτική συνεργασία και εμπλοκή των κατοίκων αλλά και ενθάρρυνση /στήριξη ενεργοποίησης των νοικοκυριών /μεγάλων παραγωγών.
– Υποστήριξη για την εφαρμογή στην πράξη της νομοθεσίας για την εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων εκσκαφών και κατεδαφίσεων, τα οποία αποτελούν σημαντικό τμήμα των απορριμμάτων ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές
– Συνεργασία και υποστήριξη όλων των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) αλλά και ενθάρρυνση ίδρυσης νέων συλλογικών /κοινωνικών συστημάτων για την εναλλακτική διαχείριση για όλες τις κατηγορίες ειδικών αποβλήτων με διαφανή λειτουργία
– Χωροθέτηση /εγκατάσταση μονάδων επεξεργασίας επικίνδυνων βιομηχανικών και ιατρικών αποβλήτων
– Αλλαγή της πολιτικής χρέωσης των δημοτικών τελών καθαριότητας με διαφορετικές χρεώσεις ανά ζώνη /χρήση αλλά και αντισταθμιστική μείωση για την ενθάρρυνση της μείωσης – συμμετοχή στη διαλογή στην πηγή
– Εξοικονόμηση πόρων και ολοκληρωμένη αξιοποίησή τους για την υλοποίηση έργων για την εξυγίανση των χώρων ταφής απορριμμάτων αλλά και την εξασφάλιση χώρων /μονάδων για την περίοδο μετάβασης στο μοντέλο «μηδενικών» απορριμμάτων