Η ΚΡΙΣΗ ΦΕΡΝΕΙ ΕΝΑ ΝΕΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ – Η πράσινη οπτική για τη συγκυρία μετά την έλευση του Δ.Ν.Τ.

Ομόφωνα υιοθετήθηκε η Πολιτική απόφαση του 7oυ τακτικού συνέδριου των Οικολόγων Πράσινων

1. Κύριο στοιχείο της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας και των σκληρών μέτρων που τη συνοδεύουν, είναι η κατάρρευση του κοινωνικού συμβολαίου της τελευταίας 35ετίας: το πολιτικό σύστημα δε μπορεί πια να υπόσχεται στους πολίτες βελτίωση της ζωής τους μέσα από τη βελτίωση της αγοραστικής τους δύναμης ή την επαγγελματική τους τακτοποίηση. Το νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα διεθνώς όσο και στη χώρα μας χρεοκόπησε με τους δικούς του όρους.

2. Η κρίση αποτελεί και χρεοκοπία  ολόκληρου του πολιτικού συστήματος.

• Τα δύο κόμματα εξουσίας έχουν απαξιωθεί και επιβιώνουν μόνο ελλείψει εναλλακτικών λύσεων.
• Η αριστερά προωθεί την κινητοποίηση των πολιτών, αλλά οι προτάσεις της περιορίζονται σε κηρύγματα αντίστασης αδυνατώντας να δώσουν πραγματικές εναλλακτικές διεξόδους.
• Η ακροδεξιά (ΛΑΟΣ) παραμένει στάσιμη, παρά την προσπάθεια να δώσει διαπιστευτήρια υπευθυνότητας και να καταγραφεί ως υποψήφιος κυβερνητικός εταίρος.

Η οργή για τους εκπροσώπους του πολιτικού συστήματος μπορεί να γίνει δύναμη κοινωνικής χειραφέτησης και διεύρυνσης της συμμετοχής των πολιτών. Μπορεί όμως και να αναδειχθεί σε παράθυρο για επικίνδυνες μορφές λαϊκισμού. Πιθανές εκδοχές του αποτελούν η ανάδειξη προσώπων που γελοιοποιούν το πολιτικό σύστημα, η εμφάνιση επιχειρηματιών ως πολιτικών ηγετών (παραγνωρίζοντας τις ευθύνες τους για την αποτυχία στην οικοδόμηση μιας βιώσιμης οικονομίας), η αξιοποίηση του αντικοινοβουλευτισμού από επίδοξους «εθνοσωτήρες» και φοβικές δυνάμεις που θα παρουσιάσουν τη δημοκρατία ως μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης, ή και μια γενικευμένη παράλυση σε ένα αδιέξοδο κύμα βίας που θα υποδαυλίζεται από την δίκαιη κοινωνική αγανάκτηση αλλά θα στρέφεται τελικά κατά της κοινωνικής συνοχής.

3. Οι κυβερνήσεις των δύο κομμάτων εξουσίας ακολούθησαν μια καταστροφική πολιτική που  δημιούργησε μια προβληματική οικονομία χωρίς προοπτικές. Η «ελληνική κρίση» έχει τις ευρωπαϊκές και διεθνείς διαστάσεις της αλλά κυρίως έχει τις ελληνικές διαστάσεις της. Η διαφθορά σημαντικού μέρους του πολιτικού προσωπικού και στελεχών της διοίκησης αντί για την προώθηση μιας συμμετοχικής  διακυβέρνησης, οι πελατειακές σχέσεις και η επιρροή των διαφόρων λόμπυ αντί για πολιτικές αρχών, οι κοντόφθαλμες λογικές αντί για μακροχρόνιο σχεδιασμό, η νομή της εξουσίας από τα δύο μεγάλα κόμματα και η κατασπατάληση των φυσικών και ανθρώπινων πόρων προς εξυπηρέτηση μικροκομματικών αντιλήψεων και μικροσυμφερόντων αντί για τη διασφάλιση του κοινού καλού και την ανάδειξης μια ισχυρής κοινωνίας των πολιτών ήταν από τα βασικά αίτια  που οδήγησαν σε τόσο βαθιά και πολύπλευρη κρίση.

4. Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα είναι και χρεοκοπία του ίδιου του  αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Το μοντέλο αυτό οδήγησε στην αποδιάρθρωση του ασθενούς ούτως ή άλλως βιομηχανικού τομέα, τη σταδιακή υποβάθμιση της σημασίας της γεωργίας και την ανάδειξη ως κύριου αναπτυξιακού τομέα του τουρισμού, του εισαγωγικού εμπορίου και των υπηρεσιών χαμηλής εξειδίκευσης, σε συνδυασμό με τις κατασκευές και την εμπορική εκμετάλλευση της γης (real estate).

Πρόκειται για μοντέλο που εξαρτά τη χώρα πλήρως από τις εξωτερικές διακυμάνσεις της ζήτησης (και επομένως σε περιόδους διεθνούς κρίσης πλήττεται άμεσα) και επιπλέον καταστρέφει, νομοτελειακά σχεδόν, το περιβάλλον της χώρας. Η υδροβόρα κατά βάση γεωργία εξαντλεί τα υδάτινα αποθέματα της χώρας ενώ ο μαζικός τουρισμός σε συνδυασμό με τις κάθε είδους κατασκευές – είτε νόμιμες αλλά συχνά κακής ποιότητας είτε παράνομες-  και την εκμετάλλευση της γης οδηγούν στην καταστροφή τόσο των ακτών και των παραθαλάσσιων περιοχών όσο και μεγάλων περιαστικών δασικών περιοχών καθώς αποτελεί σταθερό κίνητρο, σε συνδυασμό με την έλλειψη ρυθμίσεων (βλ. δασικό κτηματολόγιο), για την καταστροφή των δασών και την καταπάτηση δημόσιων εκτάσεων. Παράλληλα η απόλυτη σχεδόν ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από ορυκτά καύσιμα, η σκανδαλώδης εγκατάλειψη του σιδηροδρόμου και η θεμελίωση των μεταφορών στην χρήση του αυτοκινήτου επιδεινώνουν επικίνδυνα την κατάσταση του περιβάλλοντος και του εμπορικού ισοζυγίου (εισαγωγές πετρελαίου).

Η κυριαρχία του τριτογενούς τομέα οδηγεί σε επισφαλείς και χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας οξύνοντας τελικά την κοινωνική ανασφάλεια και τις ανισότητες. Αν στο πλαίσιο αυτό προστεθούν ο διαχρονικά προβληματικός δημόσιος τομέας που χαρακτηρίζεται από πολιτικές πελατειακές εξαρτήσεις και διαχρονική απαξίωση του αναπτυξιακού και συντονιστικού του ρόλου, η προβληματική δημόσια παιδεία και υγεία όπως και διάλυση του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος, σχηματίζεται το περίγραμμα μιας ιδιαίτερα δύσκολης, αβέβαιης και καθόλου ελκυστικής προοπτικής για τη χώρα.

5. Ανεξάρτητα πάντως από το ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, η Ελλάδα οφείλει να αντιμετωπίσει τα δικά της πραγματικά προβλήματα που οδήγησαν την χώρα στην υπερχρέωση. Το πολιτικό σύστημα που δημιούργησαν τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας τα τελευταία τριάντα χρόνια, αλλά και η ανοχή ή και ενθάρρυνση σε ορισμένες περιπτώσεις των κομμάτων της αριστεράς και των συνδικάτων είναι κυρίως υπεύθυνα για την κατάσταση. Το διεφθαρμένο πελατειακό πολιτικό σύστημα είναι κυρίως υπεύθυνο για τις σκανδαλώδεις νόμιμες φοροαπαλλαγές (πχ εφοπλιστές), την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, την διάλυση των ασφαλιστικών ταμείων και την ανορθολογική οργάνωση και αντιπαραγωγική διόγκωση του δημόσιου τομέα.

6. Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι η κρίση είναι ταυτόχρονα οικονομική, περιβαλλοντική, κοινωνική και πολιτιστική, ηθικής και αξιών. Η οικονομική διάσταση δεν αφορά μόνο το έλλειμμα του προϋπολογισμού, αλλά και την κατάρρευση μιας οικονομίας με τεράστιο παραγωγικό έλλειμμα και σαφή ημερομηνία λήξης, που στηριζόταν μέχρι τώρα στην αέναη διόγκωση της κατανάλωσης. Η βίαιη συρρίκνωση των εισοδημάτων χωρίς ένα εναλλακτικό μοντέλο βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης και εξόδου από την κρίση, οδηγεί την οικονομία σε κύκλο αυτοτροφοδοτούμενης ύφεσης, όπου κάθε πακέτο μέτρων λιτότητας θα φέρνει μεγαλύτερη ύφεση και ανεργία που με τη σειρά της θα επιβάλλει ακόμη πιο οδυνηρές περικοπές δαπανών για αναπλήρωση των χαμένων εσόδων.

7. Η πρόσφατη διακυβέρνηση της χώρας από τα δύο κόμματα εξουσίας έχει πολύ συγκεκριμένες ευθύνες για ότι ζουν οι πολίτες σήμερα. Η προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ συνέχισε να κατευθύνει το πλοίο στα βράχια (καταχρέωσε τη χώρα, γενίκευσε τη διαφθορά, επέτεινε την αναξιοπιστία) και αντιλαμβανόμενη ότι θα βυθιστεί το εγκατέλειψε βιαστικά.

8. Η σημερινή κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επέτεινε την κρίση οδηγώντας τη χώρα σε έναν αδιέξοδο δρόμο, σε κοινωνικά άδικες και ισοπεδωτικές πολιτικές. Υποσχέθηκε πράγματα εξαπατώντας τους ψηφοφόρους ενώ γνώριζε (ή όφειλε να γνωρίζει) τα πρόβληματα. Κέρδισε μεγάλη πλειοψηφία στις εκλογές υποσχόμενη ακριβώς την ακριβώς αντίθετη πολιτική από αυτή που τώρα εφαρμόζει. Έδειξε να αγνοεί και να αιφνιδιάζεται με την αντίδραση των αγορών και της ΕΕ, αν και θα έπρεπε να έχει επίγνωση της κατάστασης. Ενδιαφέρθηκε μόνο για την επικοινωνιακή της διάσωση. Απαξίωσε την πράσινη διάσταση της οικονομίας προβάλλοντας υποσχέσεις για «πράσινη ανάπτυξη» χωρίς αντίκρισμα, ενώ στις πρώτες κινήσεις της θα έπρεπε να περιλαμβάνεται η πράσινη μεταρρύθμιση της οικονομίας. Δεν αξιοποίησε τις θετικές προτάσεις του ευρωκοινοβουλίου για εγγυήσεις δανεισμού και ευρωομόλογα ούτε επεδίωξε να δημιουργήσει πραγματικές συμμαχίες για μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης και της ΕΕ για ένα Πράσινο New Deal με στροφή στην πράσινη οικονομία. Κατάφερε έτσι με τις πράξεις της να γιγαντώσει την κρίση και να εγκλωβίσει τη χώρα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

9.  Πέρα από την άδικη κατανομή των βαρών και την κατάρρευση της πραγματικής οικονομίας, με δημιουργία χιλιάδων νέων ανέργων και διάλυση του κοινωνικού ιστού, βασική διαφωνία μας για τα μέτρα είναι και η απομάκρυνση της προοπτικής για προώθηση των εκτεταμένων πράσινων επενδύσεων που δεν παύουν να είναι απαραίτητες και επείγουσες. Ουσιαστικά πρόκειται για επιλεκτική στάση πληρωμών του κράτους προς τους πολίτες του, ώστε να διασφαλιστεί η μεσοπρόθεσμη αποπληρωμή των πιστωτών της χώρας.

10. Η αντίκρουση της λογικής του μέτρων για «θεραπείες σοκ» βασισμένες στην ενίσχυση της ύφεσης, αναδεικνύει την ευρωπαϊκή πολιτική ως προνομιακό χώρο για τις πολιτικές μας μάχες. Η Ευρώπη των Πράσινων και (ως ένα βαθμό) του ευρωκοινοβουλίου κινείται σε διαμετρικά αντίθετη τροχιά από εκείνη της Κομισιόν και των εθνικών κυβερνήσεων. Η σημερινή συγκυρία, όπου συζητιούνται τόσο η ευρωπαϊκή στρατηγική για την περίοδο 2011-2020 όσο και τα Διαρθρωτικά Ταμεία μετά το 2013, κάνει εξαιρετικά επίκαιρο, τόσο το πλεονέκτημα των Πράσινων ως μόνης δύναμης με συγκροτημένη εναλλακτική αντιπρόταση όσο και την προσπάθειά τους να επιβάλουν μια διαφορετική πορεία για την Ευρώπη, στηριγμένη σε βιώσιμη κοινή οικονομική πολιτική.  Θεωρούμε ότι η μονομερής στάση πληρωμών και η έξοδος από το ευρώ δεν αποτελούν λύσεις που πρέπει να επιδιώκουμε. Αντίθετα χρειάζεται να διερευνηθεί, σε κοινωνικά δίκαια κατεύθυνση, το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης-επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Το ευρωπαϊκό επίπεδο είναι επίσης το μόνο όπου μπορούμε να βάλουμε τις βάσεις για αντικατάσταση του σημερινού μηχανισμού του Δ.Ν.Τ. και της ευρωζώνης με ευρωπαϊκές εγγυήσεις δανεισμού και αναδιάρθρωσης του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα, ενώ αποτελεί εφαλτήριο και για τις απαραίτητες ρυθμίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο για θέματα όπως ο έλεγχος των χρηματαγορών ή η φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Χρειάζεται πλέον ο ουσιαστικός έλεγχος του συγκεκριμένου τομέα, όπως ήδη αρχίζει να συζητιέται διεθνώς, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο η κρίση εκδηλώθηκε και παρατείνεται από την ανεξέλεγκτη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η ατμομηχανή για την έξοδο από την κρίση πρέπει να βρίσκεται στην πραγματική οικονομία και οι χρηματαγορές να αποτελούν απλό χρηματοδοτικό της εργαλείο.

Η Νέα Πράσινη Συμφωνία (Green New Deal) που προτείνουμε από κοινού με το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα αποτελεί μια ελπιδοφόρα προοπτική διεξόδου από την κρίση που δεν θα στηρίζεται σε εθνοκεντρικές ή νεοφιλελεύθερες αρχές.

11. Στα μέχρι τώρα δεδομένα της περιβαλλοντικής κρίσης στη χώρα μας, έρχονται να προστεθούν και νέα προβλήματα, καθώς αρκετά από τα μέτρα έχουν επιπτώσεις και στο περιβάλλον. Το κλείσιμο μεγάλου μέρους του σιδηροδρομικού δικτύου, η εκποίηση ζωτικών ελεύθερων χώρων, η ουσιαστική κατάργηση του Πράσινου Ταμείου, ο κίνδυνος συρρίκνωσης τομέων  όπως ο οικοτουρισμός ή τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, οι πιέσεις για ιδιωτικοποίηση κρίσιμων φυσικών πόρων όπως το νερό, η προοπτική να γίνει η Ελλάδα χώρος υποδοχής επενδύσεων που δεν είναι αλλού αποδεκτές, αντιπροσωπεύουν νέες απειλές που απαιτούν και νέες απαντήσεις.

Σε μια συγκυρία όπου η «πράσινη ανάπτυξη» του ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να γίνει το πιο σύντομο ανέκδοτο, είναι ανάγκη να τονίσουμε ότι τα συλλογικά αγαθά δεν αποτελούν πολυτέλεια κατάλληλη για καλύτερους καιρούς αλλά πολύτιμη επείγουσα διέξοδο απέναντι στη μείωση των εισοδημάτων και παράλληλα σταθερή υποθήκη για το μέλλον. Χρειάζεται να αποκλείσουμε κάθε ενδεχόμενο να γίνουν πάλι τα ίδια μόλις βελτιωθεί η κατάσταση και να αφήσουμε πίσω δια παντός τις πρακτικές μας οδήγησαν εδώ.

12. Περισσότερη ανάδειξη χρειάζεται ίσως η πράσινη οπτική για την κοινωνική κρίση με αιχμές όπως:

• Το έλλειμμα συνεργασίας και οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε επίπεδο κοινωνίας, που δημιουργεί εμμονή στις βραχυπρόθεσμες ατομικές λύσεις, εύφορο έδαφος για εκτεταμένη διαφθορά, και δυσκολίες για αυτόνομες κοινωνικές δράσεις με έκταση και διάρκεια.
• Η υποβάθμιση των συλλογικών αγαθών, προς όφελος ατελών υποκαταστάτων με βάση την αγοραστική δύναμη.
• Οι ανισότητες σε βάρος των νέων, που και πριν την κρίση αντιμετώπιζαν χαμηλούς μισθούς, δυσκολία να βρουν δουλειά, οικονομική εξάρτηση από τους γονείς και αβέβαιες προοπτικές για τη ζωή τους.
• Η πίεση στην αδύναμη τρίτη ηλικία, με την συρρίκνωση των συντάξεων και του κράτους πρόνοιας
• Το κλίμα ανομίας σε πλήθος τομείς της δημόσιας αλλά και της καθημερινής ζωής, που οδηγούσε κατά κανόνα στην επικράτηση του ισχυρότερου.
• Η αύξηση της φτώχειας, των ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού

Με το ξέσπασμα της κρίσης, τα στοιχεία αυτά γίνονται αισθητά από όλο και περισσότερους ως μέρος μιας γενικότερης χρεοκοπίας οικονομικού και πολιτικού συστήματος που περιλαμβάνει και τις μέχρι τώρα κυρίαρχες αξίες και προτεραιότητες.

13. Η αίσθηση αυτή, συνδυασμένη και με τη γενικευμένη οργή, φέρνει την ελληνική κοινωνία σε πραγματικά κρίσιμο σταυροδρόμι:

• Ή θα οδηγηθούμε σε αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων, με διλήμματα ανάμεσα σε καταστάσεις «ισχυρής εξουσίας» και στην απειλή γενικευμένης βίας που θα έχει πρώτο θύμα την κοινωνική συνοχή.
• Ή θα ανταποκριθούμε στην πρόκληση για ριζικές αλλαγές συνείδησης και για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, με κύριους άξονες την ενίσχυση της δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών, την αναβάθμιση των συλλογικών αγαθών ως αντίδοτο στις απώλειες αγοραστικής δύναμης αλλά και ως αδιαπραγμάτευτη αξία για το μέλλον, την αλληλεγγύη ως κινητήρια δύναμη ενός ισχυρού τομέα Κοινωνικής Οικονομίας, τη διαμόρφωση βιώσιμων μοντέλων παραγωγής, κατανάλωσης και κατανομής του πλούτου, την ισότιμη συμμετοχή της χώρας σε ένα νέο αειφορικό σχέδιο για την Ευρώπη.

14. Σε μια τέτοια στιγμή, η ευθύνη του πράσινου κινήματος στη χώρα μας είναι να αναδείξει τις προτάσεις διεξόδου και την ευρωπαϊκή διάσταση, να οικοδομήσει νέες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, να αποτελέσει καταλύτη για ευρύτερες αναδιατάξεις στο πολιτικό σκηνικό, να πρωταγωνιστήσει στη χειραφέτηση της κοινωνίας από την κρατική και οικονομική εξουσία. Η κρίση δεν πρέπει να αντιμετωπισθεί σαν ένα διάλειμμα για να ξανακάνουμε πάλι τα ίδια μόλις οι συνθήκες  το επιτρέψουν.

Η σύνδεση των προτεραιοτήτων αυτών με το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι ένα πρώτο τεστ που θα κρίνει πολλά. Εξίσου σημαντική είναι, όμως, η πρόκληση να συνδέσουμε τις αξίες μας με την οικοδόμηση μιας νέας αυτοπεποίθησης στην ελληνική κοινωνία.

15. Στις συνθήκες που δημιουργούνται είναι ανάγκη να συγκροτηθεί μια ισχυρή πράσινη, δημοκρατική, εναλλακτική πρόταση για το μέλλον της χώρας και της κοινωνίας. Η κριτική στα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και το πολιτικό σύστημα έχει μετατραπεί σήμερα σε οργή και απαξίωση των πολιτικών και των κομμάτων, ιδιαίτερα αυτών που διαχειρίστηκαν την εξουσία τις τελευταίες δεκαετίες. Οι Οικολόγοι Πράσινοι πρέπει να λειτουργήσουν ως καταλύτης για τη μετατροπή της οργής σε συνειδητή απόφαση και συμμετοχή στην αλλαγή του πολιτικού συστήματος, των κομματικών συσχετισμών, του τρόπου άσκησης της πολιτικής αλλά και της ίδιας της πολιτικής. Πολλοί περισσότεροι από τους 180 χιλιάδες πολίτες που μας ψήφισαν στις ευρωεκλογές και στη συνέχεια στις εθνικές εκλογές έχουν απαιτήσεις από τους Οικολόγους Πράσινους να αναλάβουν πιο ουσιαστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις.

16. Οι πετυχημένες κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις στο Ευρωκοινοβούλιο, μόνιμες πολιτικές και κοινωνικές παρεμβάσεις σε όλες τις περιοχές της χώρας και στο κεντρικό επίπεδο, μια πιο αποτελεσματική και δημοκρατική λειτουργία και οργάνωσή μας, μια πιο υπεύθυνη και βαθιά πολιτική συζήτηση και παραγωγή πολιτικής στο εσωτερικό μας πρέπει να συνδυαστούν με ευρύτερες πρωτοβουλίες για να διαμορφωθεί ένας πράσινος πόλος  με ισχυρή πολιτική, εκλογική και κοινωνική δυναμική,  όπως είχαμε αποφασίσει τόσο στο συνέδριο του 2008 όσο και στο 6ο συνέδριο στη Θεσσαλονίκη το 2009.

17. Τα κομματικά τείχη δεν είναι πλέον σταθερά, μεγάλο ποσοστό των πολιτών αμφισβητεί το πολιτικό σύστημα και την πολιτική όπως είναι σήμερα. Ευρύτερες δυνάμεις απελευθερώνονται από τα κόμματα και ενεργοί πολίτες επιδιώκουν αλλαγές στο πολιτικό σύστημα. Στους Πράσινους σήμερα συγκλίνουν πολίτες που αν και ξεκίνησαν από διαφορετικές αφετηρίες, διαμορφώνουν μια νέα πολιτική, κοινωνική και καθημερινή ταυτότητα, μια πράσινη ταυτότητα. Δεν εγκλωβιζόμαστε σε παλιές οριοθετήσεις, οριοθετήσεις που δημιουργήθηκαν με βάση διαφορετικά κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα σε προηγούμενες ιστορικές περιόδους. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας βρίσκονται τα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος, της κοινωνικής αλληλεγγύης και δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της πράσινης οικονομίας. Η συγκρότηση μιας πράσινης κουλτούρας σε πολιτικό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο της καθημερινότητας είναι σήμερα ρεαλιστική προοπτική για ευρύτερες δυνάμεις στην κοινωνία και οι Οικολόγοι Πράσινοι επιδιώκουμε να είμαστε ο καταλύτης για αυτές τις μεγάλες αλλαγές αλλά και συγκλίσεις. Ενισχύουμε συνολικά τη φυσιογνωμία μας ως κόμματος που διεμβολίζει εγκάρσια το πολιτικό σκηνικό, συνενώνοντας πολίτες από διαφορετικές αφετηρίες αλλά με κοινή οπτική τις νέες προτεραιότητες που επιβάλει η οικονομική, κοινωνική και οικολογική κρίση.

18. Ως μέρος μιας διεθνώς ανερχόμενης πολιτικής δύναμης, οι Οικολόγοι Πράσινοι εκ των πραγμάτων απευθύνονται και σε πολίτες που είτε έμειναν επί καιρό πολιτικά αδρανείς, είτε υποστήριζαν μέχρι τώρα άλλες πολιτικές δυνάμεις είτε απογοητεύονται από τις παραδοσιακές πολιτικές προτάσεις. Με δεδομένη τη στρατηγική επιλογή μας για ένα ισχυρή πράσινη παρουσία στην κοινωνία και στην πολιτική, οι Οικολόγοι Πράσινοι αναγνωρίζουν πως στο έδαφος της κρίσης του πολιτικού συστήματος αναφύονται νέες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις και κινήσεις πολιτών, με τις οποίες είμαστε ανοικτοί στο διάλογο και στην αναζήτηση νέων θεματικών και τοπικών πλειοψηφιών. Μπορούμε να αποτελέσουμε σημείο δημιουργικής προγραμματικής σύγκλισης πολύπλευρων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων στο πλαίσιο ενός ισχυρού πράσινου πόλου. Θα χρειαστεί να εγκατασταθούν σχέσεις διαρκούς επικοινωνίας και δράσης με δυνάμεις και ιδεολογικούς χώρους που μπορούν να βρουν στις πράσινες αξίες διέξοδο από την κρίση.

19. Στο πλαίσιο του σεβασμού στις διαφορές και τη σχετική αυτονομία του κοινωνικού και του πολιτικού πεδίου, οι Οικολόγοι Πράσινοι στηρίζουν την πληθώρα των κινήσεων των πολιτών που κινούνται σε τοπικό συνήθως επίπεδο κι έχουν δώσει σημαντικές και νικηφόρες μάχες υπέρ του περιβάλλοντος, της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι συμμετέχουν  στη διαμόρφωση ευρύτερων κοινωνικών πλειοψηφιών σε επιμέρους θέματα μέσα από την ανάπτυξη σχέσεων μόνιμου διαλόγου και κοινών δράσεων με δυνάμεις και ομάδες παρά τη διαφορετική πολιτική αντίληψη και καταγωγή τους.

20. Ωστόσο χρειάζεται να συγκεκριμενοποιήσουμε περισσότερο τις βαθιές αλλαγές που προτείνουμε και να δείξουμε ότι αποτελούν – αν και ριζοσπαστικές – τη μόνη ρεαλιστική εναλλακτική πρόταση διεξόδου από την κρίση. Ενίσχυση της ριζοσπαστικής εκδοχής της πράσινης οικονομίας, δημοκρατικής, αποκεντρωμένης και τοπικής κλίμακας, εναλλακτικής στο νεοφιλελευθερισμό και τον κρατισμό. Ανάδειξη των ριζοσπαστικών ειρηνιστικών και μη βίαιων αιτημάτων, της υποστήριξης των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ιδιαίτερα των μειονοτήτων, των μεταναστών, των γυναικών, των εργαζόμενων, των κοινωνικά αποκλεισμένων, των ανέργων. Ανάδειξη του ριζοσπαστικού δυναμικού των γνωστών πυλώνων του πράσινου κινήματος, όπως η κοινωνική αλληλεγγύη και η συμμετοχική δημοκρατία. Υποστήριξη της αντιαυταρχικής και δημοκρατικής εκπαίδευσης, της ομοσπονδιακής δικτύωσης των τοπικών παραγωγών, της οργάνωσης οικο-κοινοτήτων και αυτο-διαχειριζόμενων πρωτοβουλιών. Η βιωσιμότητα της εξόδου από την κρίση θα εξαρτηθεί από τον πράσινο τοπικό κοινωνικό σχεδιασμό, τον συντονισμό της αυτονομίας σε ενέργεια και πόρους, την τοπική δικτύωση των προϊόντων, τα εναλλακτικά κοινωνικά δίκτυα, τους θεσμούς αλληλεγγύης, παιδείας και πολιτισμού.

21. Αυτούς τους στόχους θα πρέπει να εξειδικεύσουμε στη συγκυρία, που χαρακτηρίζεται πανευρωπαϊκά -εκτός από την άνοδο των Πράσινων- και από μια άνοδο των ακροδεξιών απόψεων και σχημάτων. Να δείξουμε ότι το οικολογικό -πράσινο κίνημα- και κατ’ επέκταση οι Οικολόγοι Πράσινοι- από την ίδια του τη φύση και την ουσία προβάλλει έναν άλλο αξιακό κώδικα, ένα άλλο μοντέλο πολιτισμού, παραγωγής, κατανάλωσης, τρόπου ζωής και σχέσης των ανθρώπων, που εναρμονίζεται με την αειφορία του πλανήτη και την ευημερία των ανθρώπων. Υπερασπίζεται το δημόσιο συμφέρον και τα συλλογικά αγαθά. Γι’ αυτό και αποτελεί προέκταση και σημερινή ολοκλήρωση όλων των κινημάτων συλλογικής δράσης και κοινωνικής χειραφέτησης, αξιοποιεί χωρίς δογματισμό τις καλύτερες παραδόσεις και προτάσεις από το κίνημα για την ανθρώπινη χειραφέτηση, το σοσιαλιστικό και εργατικό κίνημα, τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, τις ελευθεριακές παραδόσεις, τα κινήματα αμφισβήτησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της προστασίας του περιβάλλοντος και των εναλλακτικών κοινωνικών και πολιτικών λύσεων.

Αθήνα 12 Ιουνίου 2010