Ψήφισμα του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων με αφορμή το προσφυγικό ζήτημα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο πόλεμος στην Μέση Ανατολή και ειδικότερα στην Συρία, την Βόρειο και Κεντρική Αφρική διαμόρφωσε τους όρους μιας μαζικής προσφυγικής ροής στην Ευρώπη.

Παράλληλα, η κατάσταση σε ορισμένες χώρες της Αφρικής επιδεινώνεται και πρέπει να αναμένουμε κύμα προσφύγων και από Νιγηρία, Κογκό και Καμερούν λόγων των πολλαπλών πολύνεκρων επιθέσεων.

Δεν μπορούμε βεβαίως να αγνοούμε και τις περιβαλλοντικές συνθήκες από την Κλιματική Αλλαγή που δυσχεραίνουν όλο και περισσότερο τη  διαβίωση σε χώρες της Κεντρικής Αφρικής και της Κεντρικής και Δυτικής Ασίας.

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ

Οι αρχικές προβλέψεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτίμησαν ως διαχειρίσιμο το θέμα.

Όμως η τεράστια σε μαζικότητα -ειδικά πρόσφατα- αυτή ροή επηρεάζει  καθοριστικά πια την συνολική πολιτική και κοινωνική κατάσταση στις Ευρωπαϊκές χώρες και ειδικότερα της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.

Βλέπουμε  για πρώτη φορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση όχι μόνο μαζικές ρατσιστικές συμπεριφορές από ξενοφοβικά τμήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών αλλά και θεσμικές νομοθετικές ρυθμίσεις που προσβάλλουν τις Αρχές της Ένωσης και απάδουν στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό..

Η Ευρώπη:

• κλείνει τα σύνορά της.
• Ανυψώνει τοίχους παρεμπόδισης διέλευσης των προσφύγων,
• Κοινοβούλια ψηφίζουν την ισοδύναμη με το κόστος συντήρησης των προσφύγων κατάσχεση των τιμαλφών τους κοσμημάτων και των μικροποσών χρημάτων που διαθέτουν
• Αρνούνται την ισοκατανομή στην υποδοχή προσφύγων
• Ενώ κοινωνικά εκφράζονται ρατσιστικές ακραίες συμπεριφορές όπως η σηματοδότηση τόσο των χώρων διαβίωσης προσφύγων όσο και των ίδιων των προσφύγων με διάφορες μεθόδους, πολλές φορές ακραίες, όπως υποχρεωτική χρήση πλαστικών «βραχιολιών» στο χέρι.

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ: ΕΥΡΩΠΗ-ΕΛΛΑΔΑ/ΕΚΒΙΑΣΜΟΣ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΕΝΓΚΕΝ

Οι Ευρωπαϊκές χώρες μη μπορώντας να επιτύχουν ενιαία αντιμετώπιση του ζητήματος, καθώς όπως αποδείχθηκε η κρίση αυτή τις βρήκε απροετοίμαστες,  ψάχνουν  το «εξιλαστήριο θύμα». Γι’ αυτό και ασκούν προσχηματική κριτική στην Ελλάδα.

Από την Ειδομένη περνάνε πλέον μόνο όσοι/ες πρόσφυγες πάνε Αυστρία και Γερμανία. Η Κυβέρνηση δυσκολεύεται να βρει συμμάχους ακόμα και στα αριστερά κόμματα της Ευρώπης καθώς   αρκετά από αυτά -όπως στην Γαλλία- είναι ιδιαίτερα μουδιασμένα με το θέμα του προσφυγικού, ενώ σε χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ φοβούνται την έντονη περιθωριοποίηση.

Η Ελλάδα θεωρείται το μόνο σημείο στο οποίο πιστεύουν ότι μπορούν να επέμβουν. Ο μόνος σύμμαχός μας αυτή την στιγμή είναι η Ιταλία.

Η ελληνική κυβέρνηση παρά τα αδιαμφισβήτητα ελαφρυντικά της στην διαχείριση του προσφυγικού, όπως:

• σχεδόν μοναδική πύλη εισόδου προσφύγων στην Ευρώπη
• γειτνίαση με χώρα που δεν διαθέτει την πρόθεση κοινωνικής βοήθειας
• σε περίοδο έντονης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης
• χωρίς την αντίστοιχη – στο βάρος που αναλαμβάνει- βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση,παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης, ώστε μ’ αυτό να διαπραγματευτεί, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την διαχείριση αυτή.

Η κυβέρνηση δεν έχει ολοκληρωμένη πολιτική για το προσφυγικό ζήτημα. Ρίχνει πλέον αρκετά το βάρος στον στρατό για βοήθεια, είτε για την χρήση εγκαταστάσεων, είτε για καθαρισμό περιοχών κλπ.

Παρά την πρωτοφανή συμπαράσταση των πολιτών στους/στις πρόσφυγες, η χώρα μας βρίσκεται σε δύσκολη θέση εκβιαζόμενη μάλιστα για έξοδο  από την Συνθήκη του Σένγκεν. Κατηγορείται ότι δεν εφαρμόζει  «κατά γράμμα» τις διατάξεις της, κάτι που είναι στην πράξη αδύνατο λόγω της τεράστιας αυτής ανθρωπιστικής κρίσης και  της ζητούν ουσιαστικά να αναλάβει το κόστος και την ευθύνη μιας απάνθρωπης πολιτικής απέναντι σε ανθρώπους που επιζητούν την ασφαλή επιβίωση τους. Φυσικά μία έξοδος από την Συνθήκη του Σένγκεν θα είχε πολύ σοβαρές επιπτώσεις για την Ελλάδα, καθόσον θα στερηθεί και σειράς προνομίων που αφορούν στις  χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έτσι η κυβέρνηση πιέζεται να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της όσον αφορά τα “hot spots”, που αποτελούν τον αδύναμο κρίκο στην δυνατότητα της Κυβέρνησης να εκτελέσει επακριβώς τα συμφωνηθέντα, κυρίως λόγω της πίεση από τη μεγάλη εισροή προσφύγων.

Δυστυχώς η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την Συνθήκη του Σένγκεν χρησιμοποιείται εκβιαστικά και στις διαπραγματεύσεις της πρώτης αξιολόγησης από την πλευρά των δανειστών και  απαιτείται ευρωπαϊκή κοινωνική κινητοποίηση για να ακυρωθεί αυτή η εκβιαστική πίεση.

Προς την κατεύθυνση αυτή το κόμμα μας αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο με πρώτο βήμα την ενημέρωση των Ευρωπαίων Πρασίνων για την πραγματική διάσταση του προβλήματος, την ανθρωπιστική συμπεριφορά της κοινωνίας μας και την ουσιαστική εφαρμογή της Συνθήκης του Σένγκεν, όπως αυτή ερμηνεύεται και από τα αιτιολογικά συνοδευτικά της κείμενα, ώστε να πάψει να χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης.

Ειδικότερα για το θέμα της επιχειρησιακής χρήσης της FRONTEX στο προσφυγικό πρόβλημα του Αιγαίου

Η ενίσχυση της Frontex με παράλληλη αλλαγή του τρόπου της λειτουργίας της ως στρατιωτική δύναμη φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων είναι ένα πολύ κρίσιμο ζήτημα. Θεωρούμε ότι το αίτημα του Υπουργείου  Εξωτερικών για  ισχυροποίηση της Frontex ως επιχειρησιακής δύναμης φύλαξης  των Ευρωπαϊκών συνόρων στο Αιγαίο, σημαίνει ότι θα μπορεί να επεμβαίνει η Frontex χωρίς να ρωτάει την ελληνική κυβέρνηση.

Είναι στην ουσία ο Ευρωπαϊκός στρατός που στήνεται.

Αυτή η λειτουργία της Frontex θα εφαρμοστεί από τον Μάρτιο του 2016. Ζητάμε από  το Υπουργείο Εξωτερικών να εξειδικεύσει το ρόλο της με κύριο καθήκον την ανθρωπιστική αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης ώστε να αποτελέσει σχεδιασμένη επιχείρηση:

–  διάσωσης,

–  υποδοχής και

–  μεταφοράς των προσφύγων στις χώρες που επιθυμούν. .

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ: Κριτική στην ελληνική κυβερνητική πολιτική

Στο σημείο αυτό θεωρούμε ότι η κυβερνητική πολιτική στο προσφυγικό είναι ανεπαρκής, και η στάση της κυβέρνησης σε ορισμένες περιπτώσεις δεν συνάδει  με τις θέσεις του κόμματος που αποτελεί τον κορμό της κυβερνητικής συνεργασίας.

Τώρα μόλις ξεκινάει τον σχεδιασμό για την οργάνωσης των ΜΚΟ και τον ορισμό συντονιστή σε κάθε σημείο  υποδοχής.

Παράλληλα δεν ξέρει ακόμα πως θα αντιμετωπίσει τους/τις  υπόλοιπους/ες  μετανάστες/στριες.

–  Θα ανοίξει ξανά τα κέντρα κράτησης;

–  Θα επαναπροωθηθούν;

–  Θα δοθούν άδειες παραμονής;

–  Πότε κρατούνται;

–  Γιατί;

Ακόμα δεν είναι σαφείς οι οδηγίες προς στις υπηρεσίες και στις δομές με αποτέλεσμα να βλέπουμε πολλές παρατυπίες. Οι δομές, από την άλλη πλευρά, βρίσκονται συχνά σε χειρότερη κατάσταση από την εποχή της ΝΔ.  Απαιτείται η κυβέρνηση να λάβει τα απαραίτητα μέτρα ώστε η κατάσταση να είναι βιώσιμη.

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η τοπική κοινωνία σε πολλά σημεία της Ελλάδας, έχει αντιμετωπίσει το προσφυγικό πρόβλημα με ιδιαίτερη ευαισθησία. Δυστυχώς όμως  έχουν αρχίσει και οι αντιδράσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι εντάσεις μεταξύ πολιτών και προσφύγων  ( Κως,  Κιλκίς)  και οι  κινητοποιήσεις πολιτών ενάντια στη δημιουργία χώρων φιλοξενίας (Σχιστό, Διαβατά). Οφείλουμε ακόμα να  επιστήσουμε την προσοχή  στην κλιμάκωση της αντιπροσφυγικής ρατσιστικής προπαγάνδας της ακροδεξιάς με αιχμή του δόρατος τη Χρυσή Αυγή, που οφείλει και στο πρόβλημα αυτό την άνοδο της. Σε άλλες περιπτώσεις πολλά μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και δικά μας, εξακολουθούν να εκφράζουν τι ανθρωπιστικές μας απόψεις με κόστος την περιθωριοποίησή τους στις  τοπικές κοινωνίες.

Παράλληλα, η ΝΔ διατυπώνει – και φαίνεται ότι θα συνεχίσει να το κάνει- μία ξεκάθαρη αντιπροσφυγική ρητορική για κλειστά σύνορα και αυτό  θα είναι το “χαρτί” με το οποίο θα “παίξει” για να ρίξει την κυβέρνηση. Δεν μπορούμε τέλος  να μην επισημάνουμε και τις “κορώνες”  περί εθνικής πολιτικής από το Ποτάμι με έντονο το αντι-προσφυγικό στοιχείο.

ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΑΣ

Ως εκ τούτου, οι Οικολόγοι Πράσινοι θα συνεχίσουμε να πιέζουμε, ώστε η αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος να είναι ανθρωπιστικά, ηθικά και πολιτισμικά παραδειγματική, εστιάζοντας

–  σε ένα μακροχρόνιο σχεδιασμό,

–  στην ένταξη,

–  σε αναπτυξιακές προτάσεις

–  στην ευαισθητοποίηση και στήριξη της κοινωνίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αναπόφευκτα προκύπτουν.

Προτείνουμε για τον τερματισμό της ανθρωπιστικής κρίσης πρωτίστως:

• Πρωτοβουλίες για εύρεση λύσης στις εμπόλεμες περιοχές, με τη δημιουργία ευρωπαϊκής συμμαχίας και κινήματος για την ειρήνη.
• Μέτρα αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων από την Κλιματική Αλλαγή στις χώρες που πλήττονται απ’ αυτή.

Γιατί αν δεν αντιμετωπιστεί στη ρίζα του το πρόβλημα,  που προκαλεί αυτή την ανθρώπινη τραγωδία,  και  συνεχίσουμε με ημίμετρα να προσπαθούμε να το λύσουμε δυστυχώς θα θρηνήσουμε πολλά ακόμη θύματα και θα δούμε όλο και περισσότερες ευωπαϊκές κοινωνίες να διαβρώνονται από το ρατσισμό.

Ειδικότερα, και όσο ακόμη διαρκεί η προσφυγική κρίση, ζητάμε

• Το άμεσο άνοιγμα  των συνόρων στον Έβρο -λόγω των συνεχόμενων θανάτων στο Αιγαίο- για την δημιουργία ασφαλούς διόδου των προσφύγων μέσω στεριάς,  παρά το κλείσιμο των Ευρωπαϊκών συνόρων
• Σε συνεργασία και με το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα  είναι απαραίτητο να επιδιώξουμε να ξανανοίξουν τα ευρωπαϊκά σύνορα για να μη μένουν εγκλωβισμένοι/ες στην Ελλάδα όσοι/ες δεν θέλουν να παραμείνουν εδώ, όπως επιβάλλεται από τη σύμβαση της Γενεύης για τα δικαιώματα των προσφύγων.
• Η δημιουργία Ανθρωπιστικής Βίζας για να μπορούν να έρχονται οι άνθρωποι με ασφάλεια ειδικά από τις χώρες που αναγνωρίζεται εκ των προτέρων  το προσφυγικό καθεστώς
• Περισσότερη έμφαση σε πολιτικές ένταξης, εκπαίδευσης κλπ. Μόνο έτσι μπορεί το προσφυγικό να μετατραπεί από πρόβλημα σε λύση.
• Αξιοποίηση κενών κτιρίων και μετατροπή τους σε χώρους υποδοχής, αντί της δημιουργίας καταυλισμών με πρόσκαιρες κατασκευές στις παρυφές των πόλεων.
• Η θέση μας είναι πάντα κατά των κλειστών κέντρων κράτησης μεταναστών/στριών και προσφύγων όπου συνήθως επικρατούν απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Τέτοιες λύσεις αφενός παραβιάζουν κατάφορα τα ανθρώπινα δικαιώματα αφετέρου ενισχύουν εν δυνάμει παραβατικές συμπεριφορές των έγκλειστων ανθρώπων λόγω της εξαθλίωσης και της απόγνωσης που βιώνουν.

Το Πανελλαδικό Συμβούλιο των Οικολόγων Πράσινων