Ο Ηλίας Παπαθεοδώρου στο IEFIMERIDA.GR: Πολιτικό Σύστημα και Πράσινα Κόμματα Σχέσεις αγάπης και έντασης σε όλη την Ευρώπη

Από τον Ηλία Παπαθεοδώρου, Οργανωτικό Γραμματέα των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ. Ευχαριστούμε πολύ την IEFIMERIDA.GR για τη φιλοξενία.

Τα οικολογικά πράσινα κόμματα είναι ο νέος πόλος στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, αυτό δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση. Σχεδόν σε όλες χώρες της ΕΕ, γίνονται μέρος της κεντρικής πολιτικής σκηνής μέσα από τις προτάσεις τους, ενώ έχουν ισχυρή παρουσία και αποκτούν κυβερνητική και πολιτική εμπειρία. Είτε αυτές αφορούν την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, είτε αφορούν την δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, είτε την καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων, είτε την βιώσιμη οικονομία, οι πράσινες λύσεις πλέον είναι μέρος των πολιτικών προγραμμάτων. Όσο γνωστότερες γίνονται οι πράσινες πολιτικές, τόσο εντονότερα τίθεται το ερώτημα για το αν ο πράσινος χώρος ανήκει στην παραδοσιακή πολιτική διάσταση αριστερά-κέντρο-δεξιά.

Η αριστερά θεωρεί την πράσινη διάσταση μέρος της και παράγωγό της. Οι Σοσιαλιστές θεωρούν τις πράσινες πολιτικές φυσική επέκταση των θέσεων τους ιδιαίτερα στα κοινωνικοεργασιακά θέματα. Κεντρώοι θεωρούν πως ιδέες όπως η ισορροπημένη εκμετάλλευση φυσικών πόρων είναι κεντρώα πολιτική θέση. Τελευταία μέχρι και η δεξιά προσπαθεί να πείσει πως η πράσινη ανάπτυξη συμβαδίζει με τις αρχές του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού -μάλλον για να μην μείνει εκτός νυμφών. Εάν εξαιρέσουμε τους νεοφιλελεύθερους, όλοι οι υπόλοιποι έχουν σε ένα βαθμό δίκιο.

Που οφείλεται η πράσινη επιτυχία;

Η επιτυχία της δημιουργίας του νέου πολιτικού πόλου σχετίζεται με την ικανότητά του να προσφέρει νέες προτάσεις για τις προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος. Σχετίζεται με τη δυνατότητά του να αφουγκραστεί τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα και να σχεδιάσει λύσεις πριν τα προβλήματα αυτά διογκωθούν σε σημείο που να καθίστανται μη διαχειρίσιμα. Σχετίζεται με τη σύνθεση ιδεών της κοινωνικής δικαιοσύνης, το βιώσιμο βιοτικό επίπεδο για τους πολλούς, την προστασία των δημοσίων αγαθών και της φύσης ή την προάσπιση δημοσίων δομών υγείας και παιδείας και την ενδυνάμωση τους με νέους τρόπους.

Ο πράσινος χώρος είναι νέος πολιτικός πόλος που έχει κτιστεί από ενεργούς πολίτες και όχι πολιτικούς. Από κίνημα ιδεών προχώρησε γρήγορα σε κίνημα τοπικών δράσεων πρώτα στην αυτοδιοίκηση. Μέσω της αυτοδιοίκησης ρίζωσε στις τοπικές κοινωνίες, ωρίμασε πολιτικά και συνεργάστηκε κυρίως με άλλους πολιτικούς χώρους. Το πνεύμα συνεργασίας και εστίασης σε προβλήματα που είναι υπερκομματικά, όπως η  ποιότητα νερού ή η προστασία της βιοποικιλότητας, βοήθησαν τα οικολογικά πράσινα κόμματα να είναι ένας ουσιαστικός εταίρος που προσέφερε μια φρέσκια πολιτική ματιά.

Στη Γερμανία και την Αυστρία

Τα Πράσινα κόμματα πανευρωπαϊκά καταγράφουν πλέον μεγάλες επιτυχίες. Γνωστότερη είναι η επιτυχία των Γερμανών Πρασίνων που έχουν την αντικαγκελαρία, πέντε υπουργεία, έναν πρωθυπουργό κρατιδίου και συμμετοχή σε κυβερνήσεις κρατιδίων. Η συμμετοχή στην κυβέρνηση τους έχει βοηθήσει να ισχυροποιήσουν τη θέλησή τους. Στις πρόσφατες εκλογές στην Ρηνανία Βεστφαλία κατέγραψαν αύξηση ποσοστών κατά σχεδόν δώδεκα μονάδες, στο 18%. Οι Γερμανοί Πράσινοι έχουν τις περισσότερες συνεργασίες τους με τους Σοσιαλδημοκράτες αλλά δεν φοβούνται τις συνεργασίες με τους Χριστιανοδημοκράτες. Έχουν κερδίσει από τη συμμετοχή τους σε κυβερνήσεις συνεργασίας με ξεκάθαρες θέσεις και κόκκινες γραμμές. Έτσι οι πολίτες τους πιστώνουν πολλές από σημαντικές αλλαγές που σχετίζονται με τα κύρια σημεία της πολιτικής τους. Σοσιαλδημοκράτες και Χριστιανοδημοκράτες από τη μια πλευρά θέλουν την φρέσκια πράσινη διάσταση όμως από την άλλη έχουν πλέον να διαχειριστούν ένα νέο ισχυρό πόλο.

Στην Αυστρία, οι Αυστριακοί Πράσινοι, σε μια κίνηση υψηλού πολιτικού ρίσκου, συμμετέχουν στην κυβέρνηση με τους Συντηρητικούς. Όμως έχουν καταγράψει επιτυχίες. Η ανάληψη του υπουργείου δικαιοσύνης ήταν ένα από τα σημεία κλειδιά για την πτώση του Σεμπάστιαν Κουρτς και τη μετατροπή των συντηρητικών σε ένα κόμμα με πολλά κεντρώα χαρακτηριστικά. Στην Αυστρία, όπως και στην Βουλγαρία, Πράσινοι Υπουργοί Περιβάλλοντος, προχώρησαν σε σημαντικές νομοθετικές ρυθμίσεις που ήταν αναγκαίες για την προστασία του.

Στη Γαλλία

Στην Γαλλία, οι Πράσινοι ήταν υπέρ ενός κοινού υποψηφίου από Αριστερά, Σοσιαλιστές, Πρασίνους. Η συνεργασία δεν προχώρησε, εν είχε ευοδωθεί, η Λεπέν θα είχε μείνει εκτός δεύτερου γύρου. Ωστόσο στην παρούσα φάση και εν όψει βουλευτικών εκλογών ανακοινώθηκε μια μεγάλη συνεργασία. Παρόμοια στρατηγική είχε ακολουθηθεί στην Ισπανία με τη διαφορά της ενίσχυσης του Πράσινου πόλου σε αντίθεση στη διάλυση των Ποντέμος.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Στη χώρα μας, οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουν αποφασίσει την αυτόνομη παρουσία στις επόμενες εκλογές. Συνεργασίες, όπως αυτή των Οικολόγων Πρασίνων με τον Σύριζα, έχουν βοηθήσει γενικότερα τον Πράσινο χώρο από άποψη κυβερνητικής εμπειρίας, ώστε να εξελιχθεί και να θέλει να ξαναδοκιμάσει τις δυνάμεις του ενωμένος στις επόμενες εκλογές. Οι Πράσινες λύσεις έχουν έρθει στο προσκήνιο και είναι καιρός να έρθει στο προσκήνιο το πολιτικό κόμμα που τις προτείνει από ίδρυσης του. Οι συνεργασίες είναι πάντα στο πνεύμα των Πράσινων κομμάτων πανευρωπαϊκά, αλλά προτεραιότητα σήμερα έχει η συμπόρευση του Πράσινου χώρου και η αυτόνομη εκλογική παρουσία.