Συμμετοχική Δημοκρατία και Εμβάθυνσή των Αντιπροσωπευτικών Δομών

Η δημοκρατία μπορεί να είναι ουσιαστική μόνο αν αποκτήσει συμμετοχικό χαρακτήρα και αποδεικνύει καθημερινά ότι αφορά και τις ομάδες που έχουν περιορισμένη κοινωνική δύναμη, και όχι μόνο τους οικονομικά και πολιτικά ισχυρούς. Η διαιώνιση ή η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ αυτών που βιώνουν την υπερβολική φτώχεια και αυτών που κατέχουν υπερβολικό πλούτο αναιρεί την ουσία της δημοκρατίας. Η μείωση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών είναι μια προσπάθεια ανακατανομής και της ισχύος μέσα στην κοινωνία και εκδημοκρατισμού. Η πολιτική θα επιστρέψει ως ανάγκη αν δίνει πραγματικές λύσεις στα προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες.

Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε ένα σύνολο αλλαγών, που συμβάλλουν στην ουσιαστικοποίηση της δημοκρατίας για:

Συμμετοχή των πολιτών, θεσμοί άμεσης δημοκρατίας-νέοι συμμετοχικοί θεσμοί

• Επιδιώκουμε να προωθήσουμε θεσμούς και πρακτικές άμεσης δημοκρατίας σε κάθε επίπεδο και να διευρύνουμε τη δημοκρατία με συμμετοχικούς θεσμούς, όπως οι συνελεύσεις γειτονιάς, δημοψηφίσματα σε τοπικό και εθνικό επίπεδο (που δεν αναθεωρούν βασικά ανθρώπινα ή κοινωνικά δικαιώματα και βασίζονται σε ένα θεσμοθετημένο και σε βάθος διάλογο), νομοθετικές πρωτοβουλίες πολιτών (με τη συγκέντρωση τουλάχιστον 100.000 υπογραφών), διαδικασίες και φόρουμ διαβούλευσης. εναλλαγή και ανακλητότητα των αντιπροσώπων και επιδίωξη συμμετοχής όλων των πολιτών σε θέσεις που συνεπάγονται ευθύνες. Υποστηρίζουμε πρωτοβουλίες κοινοτισμού στις πόλεις και την ύπαιθρο που αξιοποιούν την εμπειρία από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, που αναδεικνύουν ξανά την τοπικότητα, το κοινοτικό πνεύμα και το συλλογικό ήθος.
• Σταδιακή εξισορρόπηση αντιπροσωπευτικών δομών και άμεσης δημοκρατίας με έμφαση στην προώθηση αντίστοιχης κουλτούρας συμμετοχής και διαλόγου, στηριγμένης σε αντιπαράθεση προγραμμάτων και προτάσεων για πραγματικά δημόσιες πολιτικές, πέρα από συντεχνιακά, επιχειρηματικά και πελατειακά συμφέροντα. Ιδιαίτερο βάρος πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση της συμμετοχής γυναικών, νέων, μεταναστών και άλλων ομάδων με περιορισμένη κοινωνική ισχύ.
• Έμφαση στην αποκέντρωση με βασικό κύτταρο την περιφέρεια και με εκλεγμένους περιφερειακούς θεσμούς. Η Αυτοδιοίκηση μπορεί να αποτελέσει προνομιακό χώρο συμμετοχής των πολιτών.
• Κοινωνική και οικονομική σύγκλιση των περιφερειών της χώρας με εξισορρόπηση της δύναμης μεταξύ των περιφερειών της χώρας και εμβάθυνση της δημοκρατίας στη λήψη των αποφάσεων, σε αντικατάσταση ενός συγκεντρωτικού και αυταρχικού μοντέλου κρατικής οργάνωσης. Μια ολοκληρωμένη πολιτική για την σύγκλιση των περιφερειών και τη βιώσιμη περιφερειακή οικονομική δραστηριότητα απαιτεί και προϋποθέτει ουσιαστική συμμετοχή όλων των περιφερειών στη διαμόρφωση των πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων που διαμορφώνουν το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας. Ένα πιο συμμετοχικό μοντέλο διακυβέρνησης και ανακατανομής της εξουσίας και των πόρων μεταξύ των περιφερειών της χώρας είναι αναγκαίο με στόχο την κοινωνική και οικονομική σύγκλιση και στο εσωτερικό της χώρας και τη μείωση του χάσματος τόσο μεταξύ των περιφερειών της χώρας όσο και μεταξύ περιοχών μέσα στην ίδια την περιφέρεια.
• Οικονομική αυτοδυναμία της αυτοδιοίκησης σε όλους τους βαθμού, με σταθερό ποσοστό από τα άμεσα φορολογικά έσοδα του κράτους να παραμένει στην αντίστοιχη αυτοδιοίκηση όπου εισπράχθηκε. Επιπλέον, ποσοστό να αναδιανέμεται μεταξύ των αυτοδιοικήσεων με κριτήρια κοινωνικής συνοχής, περιφερειακής ισορροπίας και προώθησης της βιωσιμότητας σε τοπικό επίπεδο.
• Δημιουργία και ουσιαστική ενίσχυση νέων θεσμών, που διευκολύνουν την καλύτερη διαχείριση του φυσικού πλούτου και την πραγματική ευημερία των τοπικών κοινωνιών, όπως για παράδειγμα: “κοινοβούλια νερού με βάση τις υδρολογικές λεκάνες”, “φόρουμ ακτών”, “φορείς διαχείρισης περιοχών NATURA 2000” κ.α.
• Δημιουργία μιας αντιπροσωπευτικής “Εθνικής Επιτροπής για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη” που θα συμβάλει μέσα από το διάλογο των κοινωνικών εταίρων στο σχεδιασμό και την παρακολούθηση της στροφής του αναπτυξιακού μοντέλου προς τη βιωσιμότητα. Αντίστοιχα δημιουργία “Εθνικής Επιτροπής για την Προστασία του Κλίματος” καθώς και του “Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων”.

Διαφάνεια και αναβάθμιση της λειτουργίας του Κοινοβουλίου

• Αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου με ενίσχυση της ανεξαρτησίας των βουλευτών και ουσιαστικοποίηση του ρόλου τους, καθώς και του ρόλου των διαφόρων επιτροπών. Ενίσχυση του διαλόγου με τις κοινωνικές ομάδες πριν την κατάθεση στην Ολομέλεια ενός νομοσχεδίου.
• Υποβολή ετησίων εκθέσεων από τα Υπουργεία που θα αξιολογούνται από το Κοινοβούλιο
• Σύνταξη από ανεξάρτητους θεσμούς, με ευθύνη της Βουλής, ετήσιων εκθέσεων για την κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ελλάδα, την ποιότητα της δημοκρατίας, το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
• Απαγόρευση αλλαγών χιλιάδων στελεχών της διοίκησης κάθε φορά που ένα κόμμα κερδίζει τις εκλογές. Η δημόσια διοίκηση πρέπει να έχει συνέχεια ανεξάρτητα από την εκάστοτε κυβερνητική πλειοψηφία.

Εκδημοκρατισμός της πολιτικής ζωής

• Δημιουργία Κοινοβουλευτικού Παρατηρητηρίου για την εξάλειψη κομματικών συμπεριφορών και δηλώσεων που ενθαρρύνουν το ρατσισμό, τις διακρίσεις και το διαχωρισμό των πολιτών.
• Πολιτική και οικονομική διαφάνεια και στο εσωτερικό των κομμάτων.
• Καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος στις εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές καθώς και σε όλες τις βαθμίδες της αυτοδιοίκησης. Δημιουργία κουλτούρας κυβερνήσεων συνεργασίας που θα βασίζονται σε προγραμματικές δεσμεύσεις, ώστε να εκλείψει η αντίληψη περί κατάληψης κάθε φορά των “χρυσοφόρων θέσεων” της διοίκησης.
• Επανεξέταση του σημερινού πελατειακού πλαισίου σταυροδότησης.
• Μέτρα διαφάνειας στη δημόσια ζωή με έμφαση στις εκλογικές δαπάνες και την ισότιμη ενημέρωση.
• Περιορισμένο αριθμό θητειών σε όλα τα δημόσια αξιώματα.

Χωρισμός κράτους-εκκλησίας

• Ο χωρισμός Κράτους – Εκκλησίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αναβάθμιση της ποιότητας της δημοκρατίας στη χώρα. Κατοχύρωση της ελεύθερης έκφρασης όλων των θρησκευτικών πεποιθήσεων. Η παιδεία να είναι ανεξάρτητη από τις σκοπιμότητες της εθνικής και θρησκευτικής διαπαιδαγώγησης.

Αποκέντρωση, περιφερειακή οργάνωση και αυτοδιοίκηση

• Θέλουμε αιρετούς, συμμετοχικούς και οικονομικά αυτοδύναμους τοπικούς-περιφερειακούς θεσμούς με μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων από την κεντρική διοίκηση. Η αυτοδιοίκηση πρέπει και μπορεί να αποτελεί χώρο για βιώσιμη διαχείριση των τοπικών ζητημάτων και προνομιακό χώρο συμμετοχής των πολιτών και όχι απλό μηχανισμό κομματικής καταγραφής ή εκπροσώπησης τοπικών μικροσυμφερόντων απέναντι στο κράτος.

Διαφάνεια

• Ουσιαστική εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης του Aarchus καθώς και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας που προβλέπει ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στην περιβαλλοντική πληροφόρηση.
• Ενθαρρύνουμε τον πλουραλισμό στην πολιτική επικοινωνία, με σύγχρονους αποκεντρωμένους διαύλους που λειτουργούν παράλληλα με τα συμβατικά ΜΜΕ και δημιουργούν αντίβαρο στην υπερσυγκέντρωσή τους στα χέρια λίγων ιδιοκτητών. Χειραφέτηση των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών μέσων από κυβερνητικές και κομματικές παρεμβάσεις.
• Υπεράσπιση του κράτους δικαίου ως ασπίδας απέναντι σε επιλογές αυταρχισμού. Στήριξη των ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών που ελέγχουν την άσκηση της εξουσίας, ουσιαστικά μέτρα διαφάνειας στη δημόσια ζωή, ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης από την εξουσία και διεύρυνση του θεσμού των ενόρκων, απόλυτη αντίθεση στην τάση για θωράκιση του κράτους με έκτακτα μέτρα που θυσιάζουν ελευθερίες και δικαιώματα στο βωμό της «ασφάλειας».
• Ενίσχυση και διεύρυνση της Κοινωνίας των Πολιτών, με ενίσχυση της εμβέλειας και του ρόλου κινημάτων, τοπικών κινήσεων και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων για τις οποίες ζητάμε κατοχύρωση της οικονομικής τους αυτοδυναμίας και ανεξαρτησίας από το κράτος. Επιδιώκουμε επέκταση και ενίσχυση της επιρροής τους με θεσμοθετημένες διαδικασίες διαβούλευσης και ουσιαστικό ρόλο στη χάραξη, διαμόρφωση και υλοποίηση πολιτικών. Στηρίζουμε την απαίτησή τους για θέσπιση πλαισίου διαφάνειας στις σχέσεις τους με τους δημόσιους φορείς βασισμένο σε κανόνες που θα συμφωνήσουν οι ίδιες καθώς και την κατοχύρωση του ρόλου τους στο Σύνταγμα.

Νέες τεχνολογίες και προσβασιμότητα

• Υιοθέτηση λογισμικού ανοιχτού κώδικα σε όλον το δημόσιο τομέα. Τερματισμός της προνομιακής σύμβασης που υπέγραψε το ελληνικό δημόσιο με τη MICROSOFT. Πλαίσιο πιστοποίησης για γνώσεις Η/Υ ανεξάρτητο από προϊόντα συγκεκριμένων εταιριών.
• Δημοσιοποίηση στο διαδίκτυο όλων των αποφάσεων και των συνεδριάσεων δημόσιων οργάνων (κυβέρνησης, υπουργείων, δημοσίων οργανισμών, αυτοδιοίκησης κα) και των δημόσια χρηματοδοτημένων ερευνών, προσβάσιμη σε όλους και με πρακτικό τρόπο.
• Υλοποίηση με κρατικούς πόρους δικτύων ασύρματου ίντερνετ, τουλάχιστον στις κεντρικές πλατείες και έξω από δημόσιες υπηρεσίες.
• Επενδύσεις για δίκτυα επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας (οπτικές ίνες), με προτεραιότητα τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος.