Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ για την νέα εξαγγελία κατασκευής του φράγματος του Τσικνιά – Επεισόδιο «Ελλάδα 2.0»; Θα βάλουμε ποτέ μυαλό;

Με ανακοίνωση του κυβερνητικού βουλευτή κ Αθανασίου ενημερωθήκαμε με έκπληξη από τα ΜΜΕ ότι προχωρά για μια ακόμη φορά η κατασκευή του φράγματος του Τσικνιά στην κεντρική Λέσβο, χωρητικότητας 12,5 εκατ. κυβικών μέτρων, ένα έργο που μας απασχολεί τουλάχιστον 30 χρόνια. Το έργο είχε ξεκινήσει με αρδευτικό σκοπό, αλλά καθώς δεν μπορούσε να βρεθεί χρηματοδότηση (κόστος 80-90 εκατ. €) άλλαξε κατεύθυνση και παρουσιάστηκε ότι γίνεται για την υδροδότηση της πόλης της Μυτιλήνης. Χαρακτηριστικό είναι ότι για να δικαιολογηθεί το έργο είχε υπολογιστεί αύξηση του πληθυσμού του νησιού στους 130,000 κατοίκους, ενώ όλοι ξέρουμε ότι είχαμε έχουμε μείωση του πληθυσμού τις τελευταίες δεκαετίες.

Την ίδια ημέρα με την ανακοίνωση του κ Αθανασίου ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0), που αφορά στη χρηματοδότηση έργων για την περίοδο μετά την πανδημία. Στον κατάλογο των προτεινόμενων έργων διαβάζουμε την «Ενίσχυση των δικτύων ύδρευσης περιοχών της Δυτικής Ελλάδας (Πρέβεζα, Άρτα) και νησιών (Λέσβος, Λευκάδα, Κέρκυρα)» με προϋπολογισμό 290 εκατ. ευρώ. Είναι πολύ πιθανό λοιπόν μέσα από αυτό το χρηματοδοτικό σχήμα να επιδιώκεται η χρηματοδότηση του φράγματος του Τσικνιά, καθώς είναι πολύ δύσκολο να καλυφθεί το κόστος του από εθνικούς πόρους ενώ η ΕΕ δεν χρηματοδοτεί πλέον τέτοια έργα.  

Ως Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ έχουμε πολλάκις και με κάθε τρόπο εκφραστεί αρνητικά για τη σκοπιμότητα του έργου. Πρόκειται για ένα έργο μαμούθ (πενταπλάσιο σε μέγεθος από το φράγμα της Ερεσού), που συζητείται στο νησί μας εδώ και δεκαετίες και που πολλοί πολιτικοί άντρες του νησιού κατά καιρούς έχουν εξαγγείλει. Ελπίζαμε ότι σε περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης θα είχαμε βάλει μυαλό και θα είχαμε εγκαταλείψει τέτοιου είδους έργα, αλλά ενημερωνόμαστε ότι η κυβέρνηση “ονειρεύεται” ακόμα την υλοποίηση του έργου παρά τις αρνητικές εισηγήσεις των αρμοδίων υπηρεσιών αλλά και την αρνητική απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου το 2016, απόφαση που είχαμε υποστηρίξει σθεναρά. Πρόκειται για ένα έργο που εάν ποτέ γίνει θα κοστίσει πάνω από 80 εκατομμύρια ευρώ με αμφίβολη χρήση (δεν είναι σίγουρο εάν θα γεμίσει ποτέ το φράγμα με νερό), αμφίβολη σκοπιμότητα (υπάρχουν αυξημένες ανάγκες ύδρευσης της Λέσβου;), αντίθετο με τη λογική του σχεδίου διαχείρισης υδατικών πόρων Βορείου Αιγαίου. Πρόκειται για ένα έργο με μεγάλα τεχνικά ζητήματα (καθώς βρίσκεται σε σεισμογενή περιοχή που έχει δώσει στο παρελθόν σεισμούς μεγέθους πάνω από 6 ρίχτερ) αλλά και μεγάλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς ο χείμαρρος Τσικνιάς αποτελεί τον μεγαλύτερο πάροχο νερού στους υγροτόπους της Καλλονής τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους υγροτόπους στο Αιγαίο.  Η περιοχή αυτή είναι πολύ σημαντική περιοχή για τα πουλιά και πόλος έλξης χιλιάδων ορνιθοπαρατηρητών (birdwatchers) οι οποίοι ενισχύουν ιδιαίτερα και την τοπική οικονομία. Μία ενδεχόμενη επίπτωση θα έχει και άμεσο αντίκτυπο στον οικοτουρισμό της περιοχής. Τέλος σημαντικό ερώτημα αποτελούν επιπτώσεις του φράγματος στο ευαίσθητο οικοσύστημα του κόλπου της Καλλονής με τα ονομαστά πανελλαδικώς αλιεύματα από την αλλαγή της ισορροπίας των υδάτων γεγονός που έχει κάνει τους αρμόδιους επιστήμονες αλλά και τους αλιείς του κόλπου της Καλλονής να είναι αρνητικοί στην κατασκευή του.

Ο Μιχάλης Μπάκας, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ δήλωσε «Έχουμε τονίσει πολλές φορές στο παρελθόν ότι το συγκεκριμένο έργο είναι εντελώς άκαιρο και αποτελεί κλασικό παράδειγμα πολιτικού ελλείμματος του παρελθόντος και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος, στοιχεία που μας οδήγησαν στη σημερινή οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση. Ελπίζουμε ότι δεν θα επιδιωχθεί η χρηματοδότηση του έργου μέσα από το πρόγραμμα Ελλάδα 2.0 καθώς η ουσία του χαρακτήρα του φράγματος είναι αντίθετη και ως προς τους σκοπούς της πράξης του «Ελλάδα 2.0» που αφορούν στην «αειφόρο χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας». Ελπίζουμε τα άλλα έργα των κυβερνητικών εξαγγελιών να μην έχουν την ίδια λογική κατασπατάλησης δημοσίων πόρων απλά και μόνο για να εξασφαλιστεί απορροφητικότητα.

Για να λυθεί το πραγματικό πρόβλημα της διαθεσιμότητας υδάτων στο νησί μας είναι αναγκαία η εξοικονόμηση των νερού στις καλλιέργειες και η προστασία, συντήρηση και κατασκευή νέων ξερολιθιών και αναβαθμίδων, ως τεχνική συγκράτησης του νερού και αποτροπής της διάβρωσης και της ερημοποίησης. Η δημιουργία μικρών φραγμάτων από ξερολιθιά στις λεκάνες απορροής των χειμάρρων είναι η πλέον ενδεδειγμένη λύση συγκράτησης του νερού και εμπλουτισμού των πηγών. Με τέτοια έργα μικρής κλίμακας θα μειώσουμε το κόστος, θα δώσουμε δουλειά στους εργάτες των χωριών μας που ερημώνουν και όχι στους μελετητές και τους μεγαλοεργολάβους της Αθήνας. Οι Δήμοι του νησιού μας θα πρέπει να ρίξουν το βάρος τους στην αντικατάσταση του απαρχαιωμένου δικτύου ύδρευσης της πόλης της Μυτιλήνης αλλά και των χωριών μας καθώς εκεί χάνεται το 50% των αποθεμάτων ύδρευσης. Ένα τέτοιο έργο θα είχε πολύ μικρότερο κόστος, πραγματική αύξηση των υδρευτικών μας αποθεμάτων και θα συνέβαλε πραγματικά στην ποιοτική αναβάθμιση του πόσιμου νερού στο νησί μας.»

Περιφερειακή  οργάνωση Βορείου Αιγαίου των Οικολόγων Πράσινων

Η φωτογραφία είναι από εδώ: https://www.emprosnet.gr/oikonomia/anapse-to-prasino-fos-gia-to-fragma-tsiknia-202104022119