Μεταναστευτικό: Πρόβλημα ή διαχρονικό φαινόμενο;

Από τον Μιχάλη Μπάκα, Μέλος της Πολιτικής Γραμματείας των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ. Το άρθρο του Μιχάλη Μπάκα φιλοξενήθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών την οποία ευχαριστούμε θερμά

Οι άνθρωποι μετανάστευαν πάντα για διάφορους λόγους και πάντα θα το κάνουν. Όπως εύστοχα αναφέρει στο τελευταίο του βιβλίο ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Δημήτρης Χριστόπουλος, «Αν το προσφυγικό ήταν πρόβλημα, θα είχε λύση». Δεν έχει, όμως. Είναι εντελώς μάταιο να αντιμετωπίζουμε σαν «πρόβλημα» ένα διαχρονικό φαινόμενο και όσο πιο γρήγορα το αποδεχτούμε τόσο πιο εύκολα θα το διαχειριστούμε.

Παρόλο που το 2021 είμαστε υπερήφανοι που η Ευρώπη, η κοινή μας οικογένεια, είναι διαφορετική και πολύχρωμη, τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. εμφανίστηκε ανίκανη να διαχειριστεί μερικές χιλιάδες Σύριους πρόσφυγες, όταν 40% του πληθυσμού του Λίβανου είναι πρόσφυγες. Αυτή η ανικανότητα δημιουργεί σοβαρή ανησυχία για τη διαχείριση της Ε.Ε. ως προς τους 50.000.000 κλιματικούς πρόσφυγες, που αναμένονται τις επόμενες δεκαετίες, εάν δεν ενεργοποιηθούμε.

Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ισότητα, η κοινωνική ένταξη, η αλληλεγγύη και η μη διακριτή μεταχείριση αποτελούν βασικές ευρωπαϊκές αξίες και ακρογωνιαίο λίθο των αρχών μας. Πιστεύουμε σε μια δίκαιη κοινωνία, όπου όλοι απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα, ανεξάρτητα από το φύλο, την εθνικότητα, τη φυλετική καταγωγή, τη θρησκεία και τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους. Και θέλουμε όλες οι πολιτικές να αναγνωρίζουν την πολυμορφία όλων των ανθρώπων και τη συμβολή τους στην οικονομία, τον πολιτισμό και τις κοινωνίες μας.

Οφείλουμε να αλλάξουμε ρότα και να εργαστούμε με εντελώς διαφορετική προσέγγιση, για την ανάσχεση της κλιματικής κρίσης και τη στήριξη των λαών και των περιοχών που πλήττονται, στοχεύοντας ακριβώς στην αντιμετώπιση των αιτιών των προσφυγικών ροών.

Αντιμετωπίζουμε τις δεδομένες μετακινήσεις πληθυσμών, βάσει των Ευρωπαϊκών Αρχών και ως στοίχημα βιώσιμης πολιτικής. Όχι ως πρόβλημα ή ως άσκηση φιλανθρωπίας. Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ, και η Ευρωπαϊκή Πράσινη οικογένεια, είμαστε αντίθετοι με τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν από την Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη στη διαχείριση του προσφυγικού/μεταναστευτικού φαινομένου. Έχουμε καθήκον να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι σε κίνδυνο που φτάνουν στα Ευρωπαϊκά σύνορα, προστατεύονται επαρκώς, εξασφαλίζοντάς τους παράλληλα νόμιμες διόδους μετανάστευσης.

 Μακροπρόθεσμη στρατηγική για την Ελλάδα

Αντίστοιχα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα πρέπει να διαμορφώσει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη μετανάστευση, συμπεριλαμβάνοντας την ένταξη των προσφύγων/μεταναστών στην κοινωνικο-οικονομική ζωή της χώρας. Έτσι, οι δημογραφικές πιέσεις μπορούν εν μέρει να αντιμετωπισθούν μέσω νόμιμων μεταναστών που θα μένουν και θα εργάζονται στην Ελλάδα, συνδράμοντας με τις εισφορές τους στο ασφαλιστικό σύστημα, με διαφάνεια, και μακροπρόθεσμη στόχευση.

Απορρίπτουμε την υπονόμευση οποιασδήποτε ελευθερίας ή θεμελιωδών δικαιωμάτων που προκύπτει από εθνικιστικά, ξενοφοβικά και ρατσιστικά κινήματα που δυστυχώς βλέπουμε να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος όλο και περισσότερο στη χώρα μας, και σε όλη την Ευρώπη, απειλώντας την ανοιχτή και δημοκρατική ποιότητα της κοινωνίας μας.

Οι επανειλημμένες καταγγελίες διεθνών οργανισμών, έγκυρων μέσων ενημέρωσης, ευρωπαίων πολιτικών για βίαιες επαναπροωθήσεις προσφύγων/μεταναστών, στο Αιγαίο και τον Έβρο, εκθέτουν τη χώρα μας. Αντί η κυβέρνηση να κατηγορεί τους πάντες για κατασκοπεία, θυμίζοντας τον Ερντογάν, πρέπει να προχωρήσει σε ανεξάρτητες έρευνες, αποδίδοντας ευθύνες. Καμία Κυβέρνηση δεν είναι υπεράνω ενός κράτους-δικαίου. Ας θυμηθεί η κυβέρνηση μας, ότι το άσυλο είναι ελληνική λέξη και το δικαίωμα ασύλου είναι μη διαπραγματεύσιμο στην κοινωνία μας, από την αρχαία Ελλάδα έως σήμερα.

Παράλληλα, η Ε.Ε. οφείλει να θεσπίσει πολιτική ασύλου βασισμένη στις ανθρωπιστικές αξίες, διασφαλίζοντας ομαλές διαδικασίες διαχείρισης, που θα κατανέμουν δίκαια αρμοδιότητες και ευθύνες στα κράτη-μέλη, με πνεύμα αλληλεγγύης.

Το νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση

Το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση συνεχίζει να μεταθέτει την ευθύνη στις χώρες πρώτης υποδοχής και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, χωρίς την εξασφάλιση δεσμευτικής μετεγκατάστασης προσφύγων σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Με τη δέσμευση για τη δημιουργία τεράστιων χώρων υποδοχής στα ελληνικά νησιά και τον Έβρο, με την πιθανά μακροχρόνια παραμονή εκεί προσφύγων και μεταναστών, οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στη δημιουργία νέων χώρων σαν τη Μόρια.  Η συνέχιση της πολιτικής αυτής καθιστά ορατό το ενδεχόμενο δημιουργίας «γκέτο» σε ευαίσθητες περιοχές, χωρίς καμία ελπίδα και προοπτική κοινωνικής ένταξης, χωρίς καμία προστασία των προσφύγων, αλλά και των τοπικών κοινοτήτων, που επωμίζονται ήδη δυσανάλογα και δυσβάστακτα βάρη.

Η Ελλάδα αποτέλεσε από την αρχαιότητα χωνευτήρι πολιτισμών και κάθε ελληνική οικογένεια έχει ιστορίες προσφυγιάς ή μετανάστευσης μέχρι σήμερα.

Αυτές τις ημέρες, όλη η Ελλάδα πανηγυρίζει περήφανη για την επιτυχία των πρωταθλητών του NBA, Γιάννη και Θανάση Αντετοκούνμπο, «ξεχνώντας» ότι χιλιάδες παιδιά δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, αν και γεννήθηκαν εδώ, όπως οι Αντετοκούνμπο. Αλλά δεν έχουν όλοι την τύχη και ικανότητα να είναι υπεραθλητές…

Ας είναι οι επιτυχίες αυτές, τροφή για σκέψη και περισυλλογή για όλα όσα πρέπει να κάνουμε ακόμα σ’ αυτόν τον τόπο για να πετύχουμε την ΙΣΟΤΗΤΑ όλων, σε ένα κράτος που θα δέχεται τη διαφορετικότητα, θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και θα δίνει τις ίδιες ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά του. Για να είμαστε πραγματικά περήφανοι για τους επόμενους Αντετοκούνμπο.