Πράσινη Οικονομία, Βιομηχανία & αγορές – Κυκλική Οικονομία

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στη σημερινή κρίση έχει αθετήσει τις ιδρυτικές υποσχέσεις της προς τους πολίτες της. Και επί του παρόντος είναι τα πάντα, εκτός από ενωμένη για να αλλάξει προς το καλύτερο. Αυτός είναι ο λόγος που εμείς οι Οικολόγοι Πράσινοι σας προτείνουμε μια νέα κοινωνική και οικονομική στρατηγική.

Είμαστε Ευρωπαίοι με μακρά πολιτιστική παράδοση στη δημοκρατία και οφείλουμε πλέον να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να δράσουμε συλλογικά προκειμένου να διαμορφώσουμε το δικό μας μέλλον.

Αντί για μια κοινωνικά κουφή και περιβαλλοντικά τυφλή λιτότητα, εμείς προτείναμε τρεις συγκλίνουσες λεωφόρους προς την αειφορία :

– αναρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού κλάδου έτσι ώστε να εξυπηρετεί την πραγματική οικονομία,

– μετασχηματισμό των οικονομιών μας με καινοτόμες και οικολογικά αποδοτικές λύσεις ώστε να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος,

– καταπολέμηση της ανεργίας, της φτώχειας και όλων των μορφών κοινωνικής αδικίας.  Αυτό το ονομάζουμε Ευρωπαϊκή Πράσινη Νέα Συμφωνία, Green New Deal.

Πυλώνες στην προσπάθεια αυτή αποτελούν η Κυκλική Οικονομία μηδενικών εκπομπών,  η Κοινωνική & Αλληλέγγυα Οικονομία, τα Εργασιακά Δικαιώματα, η Δίκαιη Φορολογία, το Ελάχιστο Κοινωνικό Εισόδημα, η Πράσινη Βιομηχανία, οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, οι Ανοιχτές & Δίκαιες Πολιτικές Εμπορίου, ο περιορισμός της δύναμης των Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων, η μείωση του Δημόσιου Χρέους.

Η ΕΕ χρειάζεται έναν ουσιαστικά πιο φιλόδοξο και αποτελεσματικό προϋπολογισμό για να εκπληρώσει τα καθήκοντά της, συναποφασιζόμενο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η αύξηση πρέπει να χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από ίδιες πηγές, όπως οι φόροι για τη ρύπανση. Ο προϋπολογισμός πρέπει επίσης να συμπληρώνεται με ομόλογα για τη χρηματοδότηση έργων γενικού ενδιαφέροντος.

Ο καθένας πρέπει να έχει πρόσβαση σε κοινόχρηστους πόρους – επίσης γνωστούς ως «κοινά» – όπως ο καθαρός αέρας, η γη, το νερό, το διαδίκτυο ή η γνώση. Οι τοπικές κοινότητες σε ολόκληρη την Ευρώπη πρέπει να ενθαρρυνθούν, ώστε να αναπτύξουν βιώσιμες και προσιτές εναλλακτικές λύσεις έναντι των σημερινών κυρίαρχων ρόλων της οικονομίας της αγοράς και των λόμπι της.

Η Ευρώπη έχει την ευκαιρία να καταστεί παγκόσμιος οικονομικός ηγέτης εφαρμόζοντας με δίκαιο τρόπο τη βιώσιμη κυκλική οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα σε όλο το φάσμα των οικονομικών της δραστηριοτήτων.  Έτσι θα ξεπεράσουμε τα αποτυχημένα μοντέλα της λιτότητας και θα διασφαλίσουμε οικονομική ανάπτυξη για όλους τους πολίτες, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, βιωσιμότητα, κοινωνική ένταξη, βελτιωμένη ανθεκτικότητα στις κρίσεις, οικονομική ασφάλεια και σταθερότητα.

Αυτήν την μετάβαση θέλουμε να την υλοποιήσουμε σε συνεργασία με τους εργαζόμενους, τα συνδικάτα και τις επιχειρήσεις. Η βιωσιμότητα πρέπει να αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα σε κάθε σημαντική οικονομική απόφαση.

– Για την αναβίωση των οικονομιών σε κρίση και τη διατήρηση της νομισματικής ένωσης, υποστηρίζουμε την αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, κατά κύριο λόγο χρηματοδοτούμενου από ίδιους πόρους, και τη δημιουργία χρηματοοικονομικών μέσων αλληλεγγύης που να βοηθούν να χρηματοδοτηθεί η οικονομική ανάκαμψη.

– Ζητάμε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συμπεριλάβει την απασχόληση στους στόχους της πολιτικής της και  την ένταξη μιας ρήτρας «κοινωνικής προόδου» στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.

– Η διαμόρφωση μιας καλύτερης και πιο περιεκτικής Ευρώπης απαιτεί επίσης τον αγώνα κατά της εξάπλωσης της παιδικής φτώχειας και της έλλειψης στέγης. Χρειάζεται να υιοθετήσουμε μια κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά τη δημόσια πολιτική στέγασης και να προστατεύσουμε τους ενοικιαστές από την ανασφάλεια της έξωσης και την εκμετάλλευση στις αστικές περιοχές, όπου το κόστος ενοικίου υπόκειται σε ισχυρές κερδοσκοπικές πιέσεις και έχει γίνει πλέον απρόσιτο για το μέσο εισόδημα των εργαζομένων.

– Ζητάμε ειδικά κίνητρα για τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά και τις ορεινές μειονεκτικές περιοχές, με στόχο την επιστροφή νέων και τη δημογραφική ανάκαμψη των περιοχών αυτών.

– Προτείνουμε αυστηρούς κανόνες για το διαχωρισμό των τραπεζικών δραστηριοτήτων σε εκείνες που είναι απαραίτητες για την κοινωνία και σε αυτές που δεν είναι. Μόνο χρηματοοικονομικά προϊόντα και δραστηριότητες που επιδεικνύουν οφέλη για την κοινωνία πρέπει να επιτρέπονται.

– Θέλουμε να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές θα λαμβάνουν καλές και ανεξάρτητες συμβουλές για όλες τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.

– Υποστηρίζουμε μια Ευρωπαϊκή Τραπεζική Συνεργασία, που συνδυάζει την ισχυρή κοινή εποπτεία των τραπεζών μας, μια κοινή Αρχή και κεφάλαια για την αναδιάρθρωση των τραπεζών που χρεοκοπούν και ένα κοινό σύστημα ασφάλισης για καταθέσεις μέχρι 100.000 σε € ή ισοδύναμο νόμισμα.

– Η ΕΕ χρειάζεται μια ισχυρότερη πολιτική κατά της διαφθοράς και πιο αποτελεσματικά μέσα κατά του οργανωμένου εγκλήματος. Η μείωση της διαφθοράς είναι αναγκαία για την ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, αλλά και για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η διεφθαρμένη συμπεριφορά από τους υπαλλήλους ή τους βουλευτές της ΕΕ στις σχέσεις τους με τους εκπροσώπους των ομάδων συμφερόντων πρέπει να αντιμετωπιστεί με διαχρονικές και επίμονες προσπάθειες.

– Ζητάμε να εφαρμοστεί κανονισμός για την αντιμετώπιση του προβλήματος των «περιστρεφόμενων θυρών», δηλαδή να σταματήσει το φαινόμενο όπου οι υψηλόβαθμα στελέχη και πολιτικοί των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, εντάσσονται σε ιδιωτικούς οργανισμούς που ήταν υπεύθυνοι για τον έλεγχο και τη ρύθμισή τους.

– Θέλουμε να διαφυλάξουμε τη δημοκρατία από τη διαφθορά απαιτώντας διαφάνεια σχετικά με τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, των υποψηφίων και των εκλογικών εκστρατειών. Η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα, φτιάχνοντας αυστηρούς κανόνες διασφάλισης της διαφάνειας στη χρηματοδότηση των εθνικών πολιτικών κομμάτων και των υποψηφίων.

– Θέλουμε να δώσουμε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, ισχυρότερα εργαλεία για να ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο διατίθενται οι πόροι της ΕΕ, και να δρουν κατά της διαφθοράς τόσο στο πλαίσιο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ όσο και στην περίπτωση σοβαρών προβλημάτων εντός των κρατών μελών.

– Ο προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να βασίζεται πολύ περισσότερο σε ένα σύστημα ιδίων πόρων, για τη μείωση της εξάρτησης από τις εθνικές συνεισφορές.  Το κοινό συμφέρον πολύ συχνά παραβλέπεται στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των κυβερνήσεων. Οι οικολόγοι Πράσινοι αγωνίζονται σε μια σκληρή μάχη για μεγαλύτερη λογοδοσία και διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων για τον προϋπολογισμό.

– Ζητάμε κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους επί ίσοις όροις προς τους δημοσιονομικούς στόχους στα πλαίσια ενός αναβαθμισμένου και επαναπροσδιορισμένου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το Σύμφωνο θα πρέπει να συμπληρωθεί με Σύμφωνο Βιωσιμότητας και Ευημερίας που θα ορίζει κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους, βασισμένο σε δείκτες για την Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) και τα κράτη μέλη της.

– Οι διακυβερνητικές δομές της ευρωζώνης, όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), πρέπει να μεταρρυθμιστούν εκ βάθρων και να ενσωματωθούν στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ με την πλήρη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το Γιουρογκρούπ πρέπει να γίνει ένα απλό όργανο του Συμβουλίου Υπουργών. Η τραπεζική ένωση πρέπει να συμπληρωθεί με ένα λειτουργικό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων της ΕΕ. Το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πρέπει να αναθεωρηθεί ώστε αυτή να μπορεί να ενεργεί ως δανειστής τελευταίας καταφυγής για τα κράτη μέλη, να παρέχει προσωρινή ανακούφιση από κρίσεις κρατικών ομολόγων στις αγορές και να προάγει την πλήρη απασχόληση και όχι απλώς τη σταθερότητα των τιμών. Οι προϋποθέσεις αρωγής πρέπει να καθορίζονται από δημοκρατικά λογοδοτούντες νομοθέτες στα σχετικά επίπεδα.

– Προτείνουμε μεγαλύτερη συμμετοχή: να δοθεί στους πολίτες το δικαίωμα να υπογράφουν σε πρωτοβουλίες πιλοτικών προγραμμάτων πριν αυτά  εγκριθούν από την επιτροπή προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

– Εκδημοκρατισμός και ολοκλήρωση της Ε.Ε., με εξασφάλιση της οικονομικής και πολιτικής ισονομίας όλων των κρατών και της μη εκροής πόρων προς τις ισχυρές οικονομίες σε βάρος των ασθενέστερων.

– Διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των νησιωτικών περιοχών με αυτές της χερσαίας χώρας.

Βιομηχανία και αγορές

Η Ευρώπη χρειάζεται μια ενιαία βιώσιμη βιομηχανική πολιτική. Οι οικολογικοί στόχοι επιβάλλουν πρασίνισμα της μεταποίησης και των χρηματοδοτήσεων,  αλλά προφανώς είμαστε αντίθετοι στο πράσινο ξέπλυμα χρήματος.

Η επαρκής ανάπτυξη των υποδομών αποτελεί υψηλή προτεραιότητα.

Πρέπει να δοθεί έμφαση στην έρευνα και την οικολογική καινοτομία.

Η ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας και της τεχνολογίας καθαρών εφαρμογών πρέπει να συμβαδίζει με τις κοινωνικές ανάγκες και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης της διεθνούς κοινότητας. Οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τη βιομηχανία και οι συμφωνίες διεθνούς εμπορίου πρέπει να υπακούν στον στόχο της  περιβαλλοντικής και κοινωνική προόδου και όχι να τον υπονομεύουν.

Η βιομηχανία αποτελεί βασικό οικονομικό παράγοντα στην ΕΕ, παρέχοντας πάνω από 100 εκατομμύρια άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Η πράσινη βιομηχανική πολιτική στοχεύει στην καινοτομία και τις έξυπνες λύσεις, καθιστώντας τα προϊόντα και τις διεργασίες πιο αποδοτικά από πλευράς ενέργειας και πόρων.

Η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς μπορεί να φέρει θέσεις εργασίας και ευημερία, όταν συνοδεύεται από κοινούς κανόνες για την προστασία των εργασιακών συνθηκών, για τα δικαιώματα των καταναλωτών και για τις δημόσιες υπηρεσίες.

Η παγκοσμιοποίηση έχει δημιουργήσει παγκόσμιες εταιρίες που δεν υπόκεινται σε εθνικούς ελέγχους και ισορροπίες και αυτό πρέπει να αλλάξει.  Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις  αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας. Προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε και να στηρίξουμε περισσότερους ανθρώπους στο να γίνουν επιχειρηματίες και να στηρίξουμε τους υφιστάμενους, ιδίως όταν πρόκειται για  γυναίκες επιχειρηματίες, οικογενειακές επιχειρήσεις και μετανάστες. Χρειαζόμαστε νέες έξυπνες ρυθμίσεις που να εγγυώνται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δίκαιους όρους ανταγωνισμού με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Τα πανεπιστήμια πρέπει να ενθαρρυνθούν να συνεργαστούν με τις ΜΜΕ με σκοπό να διερευνήσουν καινοτόμες λύσεις και πρακτικές. Είναι επίσης σημαντικό η ΕΕ να προστατεύσει τις ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις από αθέμιτες υποτιμολογούμενες εισαγωγές (ντάμπινγκ) και τις πρακτικές λειτουργίας σε υπεράκτιες εταιρείες (offshore). Οι άμεσες ξένες επενδύσεις από χώρες εκτός της ΕΕ δεν πρέπει να υπονομεύσουν την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη.

Οι περισσότερο βιώσιμες δημόσιες προμήθειες μπορούν να αποτελέσουν κινητήρια δύναμη για πιο πράσινη οικονομία. Επιθυμούμε συστηματικότερη χρήση κριτηρίων κοινωνικών, περιβαλλοντικών και δίκαιου εμπορίου όταν οι δημόσιοι φορείς προμηθεύονται προϊόντα και υπηρεσίες.

Κυκλική Οικονομία.

Η τρέχουσα οικονομία μας βασίζεται στη λήψη πόρων από τη φύση, την παραγωγή προϊόντων, τη χρήση τους και στη συνέχεια την απόρριψη τους. Αυτό το γραμμικό μοντέλο οδήγησε τον πλανήτη στα όρια της καταστροφής και είναι πια η ώρα να αντικατασταθεί από την κυκλική οικονομία. Αυτό το μοντέλο λειτουργίας της οικονομίας δημιουργεί μεγαλύτερες αξίες χρησιμοποιώντας λιγότερους πόρους, συμβάλλει στην δικαιότερη κατανομή του πλούτου και διασφαλίζει ταυτόχρονα την προστασία του περιβάλλοντος. Αντί να καταναλώνουμε συνεχώς περισσότερους πόρους, μπορούμε να τους καταναλώνουμε με μέτρο και με έξυπνους τρόπους με τους οποίους η εκροή της μιας δράσης να αποτελεί εισροή για την επόμενη.

–  Τα μη ανακυκλώσιμα πλαστικά να φορολογηθούν εξαντλητικά και καλύτερα να απαγορευθούν εντελώς, να αναπτυχθούν βιώσιμα εναλλακτικά προϊόντα και να αυξηθούν οι στόχοι της ανακύκλωσης. Στροφή της διαχείρισης των απορριμμάτων σε πολιτικές μείωσης και επανάχρησης.

–  Ολοκλήρωση των απαιτούμενων ΚΥΑ και άλλων ρυθμιστικών αποφάσεων από τον Νόμο 4497/2017, για την προώθηση της ανακύκλωσης με δεσμεύσεις, κίνητρα και έλεγχο των ΟΤΑ και  εφαρμογή του συστήματος “Πληρώνω όσο Πετάω”.

– Θέλουμε τα προϊόντα να διαρκούν περισσότερο, να επιδιορθώνονται ευκολότερα αυξάνοντας και να παρέχεται μεγαλύτερη διάρκεια των εγγυήσεων καλή λειτουργίας. Παραγωγικές πρακτικές  για προγραμματισμένη αχρήστευση προϊόντων είναι εντελώς απαράδεκτες.

– Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αποτραπούν στο να πετούν τρόφιμα κατάλληλα προς κατανάλωση ως απόβλητα.

– Τα μη ανακυκλώσιμα πλαστικά πρέπει να φορολογηθούν ή απαγορευθούν, να αναπτυχθούν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, και οι στόχοι ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης να αυξηθούν. Ζητούμε επίσης αυστηρά όρια για την εξαγωγή αποβλήτων και την έναρξη φόρων για την εξόρυξη και την εισαγωγή πρώτων υλών.