«Στο χρονοντούλαπο οι ακροδεξιές, ακραία λαϊκιστικές, φασιστικές και ναζιστικές φωνές»

O Γιώργος Κουνάνης, υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ψηφοδέλτιο των Οικολόγων Πράσινων, είναι ακτιβιστής, συνιδρυτής και συνδιαχειριστής της Ομάδας ΛΟΑΤΚΙ+ Εργασιακής Υποστήριξης και μέλος των οργανώσεων Red Umbrella Athens Colour Youth – LGBT Νέοι Αθήνας. Από το 2009 έχει συνεργαστεί με πολλές συλλογικότητες και οργανώσεις: Erasmus Student Network Panteion, AIESEC, Διεθνής Αμνηστία, Θετική Φωνή, ΛΟΑΤ ΑμεΑ, ΕΠΣΕ, Athens Pride, LGBTQI+ Allies Against Islamophobia, Equal Rights Greece Organization. To 2015 δημιούργησε το σεμινάριο «Πώς να κάνουμε πιο κουήρ την (ετερο)κανονικότητα».

Έχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών Μ.Sc. στο διεθνές Μάρκετινγκ και την Επικοινωνία από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πτυχίο πολιτικών επιστημών από το Πάντειο Πανεπιστήμιο με ειδίκευση στο διεθνές δίκαιο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο διεθνές ποινικό δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Όσλο (Erasmus).

Συνεργάζεται με τα περιοδικά LiFO και Vice ως ανεξάρτητος αρθρογράφος, κάνει drag κι έχει ζήσει, δουλέψει και σπουδάσει στο Όσλο, στο Βερολίνο, στο Άμστερνταμ και στο Λούμπλιν της Πολωνίας.

Μιλά σήμερα στην efsyn.gr για τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ στον εργασιακό χώρο και στην πολιτική ζωή, για την απειλή της ακροδεξιάς ατζέντας σε μια περιβαλλοντική πολιτική που καταπολεμά την κλιματική αλλαγή και για την ανάγκη να δημιουργηθούν κοινωνίες συμπεριληπτικές, που δέχονται τους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη και τους ενσωματώνουν, χωρίς να τους αφομοιώνουν.

– Η υποψηφιότητα ακτιβιστών του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος και ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων εξακολουθεί να αποτελεί είδηση. Τι δείχνει αυτό για το επίπεδο αντιπροσώπευσης της πολιτικής ζωής και του δημόσιου λόγου;

Οι σχέσεις εξουσίας που έχουν υπάρξει ώς τώρα στην Ελλάδα είχαν διαμορφωθεί από ένα πολιτικό κατεστημένο που έχει παγιώσει ως αρχέτυπο τον μεσαίας προς ανώτερης τάξης ετεροφυλόφιλο ματσό λευκό cis άντρα με γυναίκα και παιδιά. Η αρχετυπική ταξική, πατριαρχική κι ετεροκανονική δόμηση μας έχει, συνεπώς, υπαγορεύσει σε ποιον πρέπει να «ανήκει» εντέλει η πολιτική και ποιος έχει δικαίωμα να έχει πρόσβαση σε αυτήν με πραγματική αποφασιστική ισχύ.

Σε ένα τέτοιο πολιτικό περιβάλλον τόσο περιορισμένης αντιπροσώπευσης, είναι λογικό οι ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφιότητες να ταράζουν τα θεμέλια του status quo, κάτι το οποίο προφανώς αποτελούν κάτι ιστορικό και είδηση.

Όταν δεν υπάρχει ούτε ένα –θα το ξαναπώ: ούτε ένα– εκλεγμένο άτομο να έχει κάνει κάμινγκ άουτ ως γκέι, μπάι, πανσέξουαλ, τρανς, κουίρ, ίντερσεξ κ.λπ., ενώ, τουλάχιστον στατιστικά, υπάρχουν πολλά τέτοια άτομα, η δική μας υποψηφιότητα έρχεται να αποκαλύψει αυτό το χρονίζον πρόβλημα της εσωτερικευμένης λοατκιφοβίας στον ΛΟΑΤΚΙ+ πολιτικό κόσμο καθώς και να αποκαλύψει γενικά στον πολιτικό κόσμο ότι δεν έχει δουλέψει αρκετά ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες ενθάρρυνσης κι ενδυνάμωσης ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων και ακτιβιστών του κινήματος να συμμετέχουν υπερήφανα στην εκλογική διαδικασία και στην πολιτική.

Με τις υποψηφιότητές μας ως ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ βάζουμε έναν καθρέφτη σε αυτό το προβληματικό πολιτικό σύστημα κι ελπίζουμε αυτό να φέρει άμεσα καρπούς.

Βέβαια, το γεγονός ότι τόσα κόμματα δεν μας αντιμετωπίζουν πλέον σε τέτοιο βαθμό ως «πολιτικό κόστος» αποτελεί σημάδι εκδημοκρατισμού των κομμάτων, που είχαν μάθει να λειτουργούν μόνο ως συντεχνιακές παρέες, αλλά και δημιουργεί τη σπίθα για τον εκδημοκρατισμό και το άνοιγμα των κοινωνιών μας.

Όμως πρέπει αναμφισβήτητα να επαγρυπνούμε όσον αφορά σε κόμματα που ξαφνικά τώρα άρχισαν να δείχνουν ενδιαφέρον στη δικαιωματική ατζέντα και σε ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφιότητες. Οφείλουμε να τα αντιμετωπίσουμε πιο κριτικά. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε ως κοινότητα να καρπωθούν κάποιοι κομματικοί μηχανισμοί τους αγώνες μας κάνοντας τους μεγάλους σωτήρες και βοηθώντας έτσι τους εαυτούς τους να ξεπλύνουν όποιες άλλες κοινωνικές και περιβαλλοντικές αδικίες έχουν διαπράξει.

Όσο πιο ενδυναμωμένη η κοινωνία των πολιτών τόσο πιο ισχυρά τα εμπόδια σε όσους προσπαθούν να καταστρατηγήσουν δικαιώματα κι ελευθερίες

– Η κυβέρνηση Τραμπ αποφάσισε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Μια ενδεχόμενη ενίσχυση της ακροδεξιάς ατζέντας στην Ευρώπη τι μπορεί να σημαίνει για την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική;

Είναι πραγματικά φρικτό αυτό που έκανε ο Τραμπ, ο οποίος με κάθε τρόπο επιδεικνύει πως εξυπηρετεί τα συμφέροντα της ελίτ των πλουτοκρατών εκμεταλλευτών και καταστροφέων του πλανήτη που τους νοιάζει μόνο η συσσώρευση κέρδους κι όχι η ευημερία των κοινωνιών μας και του μόνου μας σπιτιού, του πλανήτη μας. Οι Οικολόγοι Πράσινοι και το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα έχουν προτεραιότητά τους να εξασφαλιστεί ότι σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες της Ένωσης εφαρμόζονται τα κριτήρια της Συμφωνίας του Παρισίου, καθώς και οι διεθνείς συνθήκες προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων και οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Οι αντίστοιχοι ακροδεξιοί και οι δεξιοί που χαϊδεύουν τα ακροδεξιά αυτιά στην Ένωση θέλουν επίσης να υπηρετήσουν τα συμφέροντα αυτών των καταστροφικών ελίτ και η εμπόδισή τους είναι μονόδρομος για όλες εμάς τις προοδευτικές και διαθεματικές δυνάμεις.

Στην επόμενη θητεία του, το Ευρωκοινοβούλιο θα κληθεί αμέσως να αποφασίσει μια ενιαία πολιτική για την κλιματική αλλαγή και την ίση μεταχείριση και ο φόβος της ακροδεξιάς έχει αρχίσει να διαφαίνεται αναφορικά με αυτές τις θεμελιώδεις αποφάσεις. Δεν θέλουμε να δούμε εποχές που θα υπάρξουν βίαιες συγκρούσεις, επειδή αυτοί οι πολιτικοί είναι ξένοι με την κουλτούρα του συμβιβασμού.

Η Ένωση των ακραίων λαϊκιστών, ακροδεξιών θα είναι μια πιο ασταθής Ένωση, που χαρακτηρίζεται από θορυβώδη, ύποπτα, επιθετικά και εγωιστικά έθνη-κράτη και γι’ αυτό πιστεύω βαθιά πως χρωστάμε στο μέλλον των ελευθεριών, των δικαιωμάτων μας και της προστασίας του πλανήτη και των έμβιων όντων, να σπρώξουμε στις ευρωεκλογές τις ακροδεξιές, ακραία λαϊκιστικές, φασιστικές και ναζιστικές φωνές στο χρονοντούλαπο που τους αξίζει και να μην επιτρέψουμε να επικρατήσουν ο σκοταδισμός, η άγνοια, ο φόβος και το μίσος.

– Αρκετοί πρόσφυγες κατέφυγαν στην Ευρώπη επειδή αντιμετώπιζαν στον τόπο τους περιβαλλοντικές καταστροφές ή διώξεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου. Φαίνεται όμως πως η Ε.Ε. κάνει ό,τι μπορεί για να μην τους εξασφαλίσει προστασία, ασφάλεια και ευημερία. Με την εξαίρεση κυρίως των Πράσινων και της Αριστεράς, οι πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης φαίνεται ότι ακολουθούν τη συμβουλή της Χίλαρι Κλίντον που τους πρότεινε, αν θέλουν να αντιμετωπίσουν την άνοδο των ακροδεξιών και ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων, να αφήσουν τις όποιες πολιτικές αλληλεγγύης και δικαιωμάτων, που δεν έχουν πέραση στο εκλογικό σώμα, και να κάνουν σαφές ότι δεν μπορεί πια η Ευρώπη να παρέχει καταφύγιο και υποστήριξη στους πρόσφυγες. Τι πιστεύετε; Μπορεί πράγματι να αντιμετωπιστούν μ’ αυτό τον τρόπο αποτελεσματικά τα ζητήματα του προσφυγικού και ο κίνδυνος της ακροδεξιάς;

Σε καμία περίπτωση. Μόνο με συμπερίληψη και ενσωμάτωση μπορούμε να επιτύχουμε ευημερία στις κοινωνίες μας. Όπου έχουν προσπαθήσει να χτίσουν τείχη, φυσικά ή συμβολικά, οδηγήθηκαν σε τεράστιες εντάσεις και ανισότητες. Οι μόνες πραγματικά ευημερείς κοινωνίες είναι αυτές που αναγνωρίζουν μέσω των πολιτικών ηγετών τους και της νομοθεσίας αρχικά και στη συνέχεια στις ίδιες τις κοινωνίες τις αξίες της συμπερίληψης και της ισότιμης ενσωμάτωσης (όχι αφομοίωσης).

Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των «μεγάλων δυνάμεων» σε κράτη με σκοπό την εξόρυξη κι εκμετάλλευση των φυσικών πόρων έχουν ήδη αρχίσει να καταστρέφουν πολλές περιοχές του πλανήτη κι είναι ένας από τους βασικούς λόγους των πολέμων, της προσφυγιάς και της μετανάστευσης μαζί με τις διώξεις εις βάρος του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου, της έκφρασης φύλου και των σωματικών χαρακτηριστικών που δεν «χωράνε» στα ετεροκανονικά cis σεξιστικά κουτάκια. Κανένας άνθρωπος δε θέλει να εγκαταλείψει το σπίτι του και τον τόπο του αν δεν βρίσκεται σε αδιέξοδο οικονομικό, κοινωνικό κ.λπ.

Η Ένωση οφείλει να δέχεται στο έδαφός της όποιον άνθρωπο το επιθυμεί και να του ανοίγει ένα περιβάλλον με ίσα δικαιώματα, ελευθερίες και υποχρεώσεις. Ο πλανήτης δεν πρέπει να είναι τσιφλίκι κανενός και νιώθω μεγάλη υπερηφάνεια που το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα έχει σταθεί στη σωστή πλευρά της ιστορίας.

Η Ένωση, βέβαια, οφείλει να δρα πιο αποφασιστικά αναφορικά με τις ρίζες του προσφυγικού και μεταναστευτικού με έντονη διπλωματία και ως έσχατη λύση με οικονομικές κυρώσεις απέναντι σε χώρες που δεν σέβονται την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, που εμπλέκονται σε τέτοιες ιμπεριαλιστικές και περιβαλλοντικά καταστροφικές επεμβάσεις όπως και στην αδιαφανή/παράνομη αγοραπωλησία όπλων και οπλικών συστημάτων. Με τέτοιες πολιτικές καθώς και θεσπίζοντας τον στόχο για μια κυκλική οικονομία μηδενικών ρύπων και απορριμμάτων και ελέγχου της βιομηχανικής εκτροφής ζώων θα αναχαιτιστεί η κλιματική αλλαγή που, όπως προείπα, είναι κι ένας θεμελιώδης λόγος, μαζί με τη ΛΟΑΤΚΙφοβία, που οδηγεί τους ανθρώπους να βρίσκονται σε αδιέξοδο θέλοντας να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον.

Αναφορικά με την ακροδεξιά, τον φασισμό και τον ναζισμό, πιστεύω πως σε επίπεδο πολιτικής της Ενωσης πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις που θα αποτρέψουν έναν άνθρωπο από το να εγκλωβιστεί στην άγνοια και το φόβο που είναι τα όπλα των ακροδεξιών: πρέπει να εφαρμοστεί το πάγιο αίτημα του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος και των Οικολόγων Πρασίνων για ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα πανευρωπαϊκά. Ο προϋπολογισμός της Ένωσης πρέπει να αυξηθεί και να στοχεύσει στην ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης, στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που σέβονται το περιβάλλον, τα εργαζόμενα άτομα και τα ζώα.

Η ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών είναι κλειδί για την εμπόδιση των ακροδεξιών όπως και η στήριξη του Erasmus+ και μιας εκπαίδευσης ανοιχτής, προσβάσιμης, πολύχρωμης και ποικιλόμορφης. Όσο πιο ενδυναμωμένη με πόρους είναι η κοινωνία των πολιτών και όσο πιο έντονη η ενθάρρυνση της κινητικότητας και της ποικιλόμορφης εκπαίδευσης μέσα στην Ένωση, τόσο πιο ισχυρά τα εμπόδια σε αυτές που προσπαθούν/θα προσπαθήσουν να καταστρατηγήσουν δικαιώματα κι ελευθερίες. Πρέπει επίσης να ιδρυθεί ένα πανευρωπαϊκό ταμείο αποπληρωμής χρεών και μια ελάχιστη ενιαία πανευρωπαϊκή φορολογική κλίμακα για την επιχειρηματική δραστηριότητα. Η απώτερη απομόνωση και θεραπεία του φασισμού, βέβαια, πιστεύω ότι θα συμβεί όταν το πάρουμε απόφαση να γίνει η Ένωση μια πλήρης Ομοσπονδία σε αντίθεση με αυτό το πολιτικό UFO μεταξύ Ομοσπονδίας και Συνομοσπονδίας που είναι τώρα και που δημιουργεί ανισότητες και αδικίες.

Δε θέλω να κρυφτώ πίσω απ’το δάχτυλό μου, το φάντασμα της ακροδεξιάς πλανάται πάλι πάνω απ΄την Ευρώπη θυμίζοντας τις εποχές που οδήγησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά, με αρκετή πολιτική βούληση και ακολουθώντας με σθένος αυτές τις αποφάσεις που προανέφερα, οι άνθρωποι που ζουν στην Ένωση θα αρχίσουν να απολαμβάνουν ένα βελτιωμένο βιωτικό επίπεδο κι έτσι θα πάψει, σε μεγάλο βαθμό, να τροφοδοτείται και η ενδεχόμενη άγνοια ή ημιμάθεια από απόγνωση ή φόβο. Οι ακραίες εθνικιστικές και φασιστικές δυνάμεις που επιδιώκουν εθνοκαθάρσεις και ομοιογένεια δεν θα παρουσιάζονται ως «σωτήρες» και θα έχουμε μια Ένωση που θα μας χωράει όλα, όλες και όλους με ίσα δικαιώματα, ελευθερίες και υποχρεώσεις.

– Από ορισμένους θιασώτες νεοφιλελεύθερων προσεγγίσεων προβάλλεται η εικόνα πως ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί παράδειγμα ορθολογικής λειτουργίας και αποτελεσματικότητας και δίνει στους εργαζόμενους την ευκαιρία να αναδείξουν τη δημιουργικότητα και τα ταλέντα τους σε ένα περιβάλλον χωρίς διακρίσεις για λόγους φύλου, καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, σωματικών χαρακτηριστικών. Η εμπειρία σας ως συνιδρυτή και συνδιαχειριστή της Ομάδας ΛΟΑΤΚΙ+ Εργασιακής Υποστήριξης τι δείχνει;

Ο χώρος της εργασίας δυστυχώς αποτελεί ακόμη ένα πεδίο έντονων διακρίσεων και αποκλεισμών εις βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων. Παρότι η νομοθεσία για την ίση μεταχείριση προστατεύει τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και τα σωματικά χαρακτηριστικά από τις διακρίσεις στην εργασία, δεν προστατεύει ακόμη την έκφραση φύλου που καταγράφεται ως ο κύριος στόχος στο εργασιακό περιβάλλον κι επίσης δεν προστατεύει σε μια σειρά από άλλους τομείς που θα σου πω τώρα.

Ο Ν.4443/2016 αναφέρεται σε μια σειρά από λόγους διάκρισης: φυλή, χρώμα, εθνική ή εθνοτική καταγωγή, γενεαλογικές καταβολές, θρησκευτικές ή άλλες πεποιθήσεις, αναπηρία, χρόνια πάθηση, ηλικία, οικογενειακή ή κοινωνική κατάσταση, σεξουαλικός προσανατολισμός ταυτότητα φύλου και χαρακτηριστικά όμως δεν απαγορεύει τις διακρίσεις για όλους αυτούς τους λόγους διάκρισης σε όλους τους τομείς. Ατυχώς ιεραρχεί τους λόγους διάκρισης φύλου, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής ως πιο σοβαρούς από όλους τους υπόλοιπους.

Στην εργασία και απασχόληση απαγορεύονται οι διακρίσεις για όλους τους λόγους που προβλέπει ο νόμος, συμπεριλαμβανομένων της αναπηρίας, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου και των σωματικών χαρακτηριστικών με εξαίρεση την έκφραση φύλου που δυστυχώς ακόμη λείπει.

Υπάρχουν όμως και άλλοι τομείς σε δημόσιο και ιδιωτικό που παρατηρούνται διακρίσεις, πέραν του τομέα της εργασίας και απασχόλησης. Για να δώσω ένα παράδειγμα, η άνιση μεταχείριση για την πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση, κοινωνικές παροχές,πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες απαγορεύεται αν είσαι Ρομά, όχι όμως αν είσαι ΛΟΑΤΚΙ+, αν είσαι άτομο με αναπηρία και αν γίνεσαι αντιληπτό ως νεαρό ή γηραιό άτομο.

Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο στον κόσμο πως η μειωμένη προστασία που προσφέρει στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα αυτός ο νόμος είναι πλήρως αντισυνταγματική.

Ας μιλήσουμε όμως και για το πώς ζει ένα μέσο ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο στην εργασία και τις καθημερινές του συναλλαγές καθημερινά. Φοβάμαι πως δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν πω ότι η καθημερινότητα είναι πραγματικός κυκεώνας για τα περισσότερα άτομα που δεν γίνονται αντιληπτά ως ετεροφυλόφιλα και cis.

Υπάρχουν ακόμη πολλά μέρη στην Ελλάδα όπου ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα δεν επικοινωνούν καν ανοιχτά την ταυτότητά τους στην εργασία τους, που απολύονται χωρίς να τους λένε τον πραγματικό λόγο, που ζουν ένα δράμα κακοποίησης από συναδέλφους ή ανωτέρους και φοβούνται να μιλήσουν για να μην απολυθούν και να μην υποστούν περαιτέρω κακοποίηση, που δεν μπορούν καν να διεκδικήσουν μια θέση εργασίας καθώς με το που τα καλούν σε συνέντευξη υψώνονται τα τείχη της ετεροκανονικής, πατριαρχικής cis σεξιστικής αντίληψης για το «αρχέτυπο» του εργαζόμενου ατόμου.

Όλες οι παγκόσμιες μελέτες αποδεικνύουν πως ένα άτομο που νιώθει πως το δέχονται με υπερηφάνεια στην εργασία του και πως η εργοδοσία έχει λάβει πολιτικές πρόληψης και πάταξης των διακρίσεων και των αποκλεισμών, με αντίστοιχες ενεργές δραστηριότητες συμπερίληψης και θέσπισης εταιρικής κουλτούρας συμπερίληψης, είναι ευτυχισμένο και κατά συνέπεια πιο αποδοτικό.

Είναι πραγματικά ανόητη μια εργοδοσία που κάνει όποιου είδους διακρίσεις κι αποκλεισμούς και δεν αξιολογεί τα εργαζόμενα άτομα και τα υποψήφια εργαζόμενα άτομα μόνο με σαφή και μετρήσιμα, δημοσιευμένα, αντικειμενικά κριτήρια.

Όμως, στην Ελλάδα της ελλιπούς νομοθεσίας και φυσικά της πλημμελούς εφαρμογής της, η ομερτά, η ομοφοβία, η τρανσφοβία, ο ρατσισμός, η ηλικιοφοβία, η αναπηροφοβία, ο σεξισμός, ο μισογυνισμός δυστυχώς καλά κρατούν στο εργασιακό περιβάλλον όπως και σε όλους τους άλλους τομείς που προανέφερα.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό λοιπόν να υπάρξει πανευρωπαϊκά ίση μεταχείριση οριζόντια σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής και όχι μόνο στην εργασία και απασχόληση.

Επίσης, εκτός της οριζόντιας άρσης των διακρίσεων, να προστεθεί και η έκφραση φύλου στον Ν. 4443/2016 αφού οι περισσότερες διακρίσεις σε όλους τους προαναφερόμενους τομείς σε δημόσιο και ιδιωτικό, όπως έχουμε διαπιστώσει και στην Ομάδα ΛΟΑΤΚΙ+ Εργασιακής Υποστήριξης, στοχοποιούν κυρίως την έκφραση φύλου και κατόπιν τον εικαζόμενο σεξουαλικό προσανατολισμό και την εικαζόμενη ταυτότητα φύλου και τα σωματικά χαρακτηριστικά.

Να θεσπιστεί σύσταση ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης του ΟΑΕΔ τα οποία να απευθύνονται σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα τα οποία υφίστανται αποκλεισμούς από την εκπαίδευση, την εργασία, την περίθαλψη, τις κοινωνικές παροχές, την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες.

Και φυσικά πρέπει να υπάρξει εξίσωση του κατώτατου μισθού ανεξαρτήτως ηλικίας όπως και επιμόρφωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για τις διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου, την έκφραση φύλου και τα σωματικά χαρακτηριστικά σε συνεργασία με φορείς και την κοινωνία των πολιτών.