Αθήνα, Μάρτιος 2011 – Να περάσουμε επιτέλους στη μετα-πυρηνική εποχή – Ψήφισμα του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων
Οι τραγικές επιπτώσεις από τον καταστροφικό σεισμό της Ιαπωνίας και το τσουνάμι που ακολούθησε, καταρρίπτουν τις διαβεβαιώσεις της πυρηνικής βιομηχανίας πως η πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να τεθεί υπό πλήρη και ασφαλή έλεγχο.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι ενώνουμε τη φωνή μας με τα πράσινα κινήματα όλου του κόσμου και ιδιαίτερα της Ευρώπης. Ως Ευρωπαίοι πολίτες, καλούμε την Κομισιόν και τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα επείγοντα μέτρα και να ξεκινήσουν άμεσα το σχεδιασμό για μια στρατηγική απεξάρτησης από την πυρηνική ενέργεια, για να περάσουμε επιτέλους στη μετα-πυρηνική εποχή.
Στο πλαίσιο και την κατεύθυνση αυτή, ορισμένες δράσεις πρέπει να προχωρήσουν άμεσα.
Η πρόταση της Κομισιόν για δοκιμές ετοιμότητας (stress tests) στους πυρηνικούς σταθμούς της ΕΕ αποτελεί αυτονόητη πρωτοβουλία. Όσο η πρωτοβουλία αυτή δε συνοδεύεται και από άλλα επείγοντα μέτρα, εξυπηρετεί το πυρηνικό λόμπυ ως άλλοθι για να κερδίσει χρόνο μέχρι να φύγει από την άμεση επικαιρότητα η καταστροφή στην Ιαπωνία και να αμβλυνθεί η κοινωνική πίεση. Ο σχεδιασμός τους, καθώς δεν έχουν επείγοντα χαρακτήρα και θα πραγματοποιηθούν από την πυρηνική βιομηχανία με κριτήρια που θα θέσει η ίδια, κινδυνεύει να υπονομεύσει την αποτελεσματικότητά τους.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι ζητούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο:
- Άμεσο τερματισμό των απευθείας ή έμμεσων επιδοτήσεων προς την πυρηνική ενέργεια
- Να κλείσουν τώρα οι πυρηνικοί σταθμοί που παρουσιάζουν υψηλό ρίσκο, όπως εκείνοι που βρίσκονται σε σεισμογενείς περιοχές ή δε διαθέτουν συστήματα συγκράτησης δευτέρου βαθμού ή πλήρους πίεσης ή κατασκευάστηκαν πριν το 1980 ή έχουν παρουσιάσει προβλήματα στο παρελθόν ή έχουν αντιδραστήρες “ζέοντος ύδατος” χωρίς εφεδρικά συστήματα ψύξης. Για το κλείσιμό τους έχουμε ήδη στη διάθεσή μας υπεραρκετά στοιχεία και δε χρειάζεται να περιμένουμε τις δοκιμές ετοιμότητας,
- Να παγώσει κάθε σχέδιο για κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών στην ΕΕ, υπό μελέτη ή υπό κατασκευή, και να ασκηθεί κάθε πίεση για την αποτροπή κατασκευής σε γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα τις υποψήφιες για ένταξη.
- Χρονοδιάγραμμα για την οριστική διακοπή λειτουργίας και εφαρμογή των αυστηρότερων δυνατών προδιαγραφών για τους σταθμούς εκείνους που θα συνεχίσουν προς το παρόν να λειτουργούν, με αναθεώρηση της Οδηγίας 2009/71 για την πυρηνική ασφάλεια. Η ευθύνη των εταιριών λειτουργίας για αποζημιώσεις σε περίπτωση ατυχημάτων, πρέπει να είναι πλήρης και απεριόριστη.
Στην Ελλάδα, πέρα από την κατακραυγή και την πλήρη κοινωνική απομόνωση του πυρηνικού λόμπυ, θα πρέπει να πιέσουμε ασφυκτικά την κυβέρνηση να αναλάβει αποτελεσματικές διπλωματικές πρωτοβουλίες για ΝΑ Ευρώπη και Μεσόγειο ελεύθερες από πυρηνικά. Αυτό ισχύει τόσο για τις επικίνδυνες μονάδες που ήδη λειτουργούν, όπως οι εναπομένοντες αντιδραστήρες του Κοζλοντούι στη Βουλγαρία, όσο και για τις χώρες της ευρύτερης περιοχής που σχεδιάζουν πυρηνικά εργοστάσια: πρώτη προτεραιότητα είναι να σταματήσουμε τις μονάδες στο Μπέλενε της Βουλαγαρίας και το Άκουγιου στην Τουρκία, παράλληλα με πρωτοβουλίες για να ματαιωθούν τα πυρηνικά σχέδια στη Ρουμανία, Σλοβακία, Αλβανία, FYROMκαι Αίγυπτο, αλλά και το στόχο για αποπυρηνικοποίηση του Ισραήλ. Παράλληλα η Ελλάδα θα πρέπει να πάψει να αγοράζει ενέργεια από πυρηνικά εργοστάσια άλλων χωρών, επιδοτώντας έμμεσα τη λειτουργία τους.
Θεωρώντας ότι δε μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από τις κυβερνήσεις, ενισχύουμε τις κοινές πρωτοβουλίες με τα αντιπυρηνικά κινήματα και τους Πράσινους όλων αυτών των χωρών, αναζητώντας τους αποτελεσματικότερους δυνατούς τρόπους να τους βοηθήσουμε να κερδίσουν την κοινή γνώμη των χωρών τους και να σταματήσουν τα σχέδια των κυβερνήσεων τους. Απέναντι στη ραδιενεργό απειλή, που δε γνωρίζει σύνορα, καμιά κοινωνία δεν έχει πια την πολυτέλεια να περιχαρακώνεται σε εθνικιστικά στερεότυπα.
Η αντιπυρηνική κινητοποίηση, όμως, θα έχει περιορισμένη εμβέλεια, αν δεν παίρνουμε παράλληλα υπόψη μας τη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής αλλά και τα δεδομένα που δείχνουν ότι η εποχή της άφθονης και φθηνής ενέργειας έχει τελειώσει οριστικά.
Χρειαζόμαστε λοιπόν μια επείγουσα στροφή σε ένα διαφορετικό ενεργειακό μοντέλο, βασισμένο στην εξοικονόμηση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές. Κοινές πολιτικές δεσμεύσεις και στόχοι με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, οφείλουν να έχουν ορίζοντα την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τα πυρηνικά το 2030, για μια οικονομία 100% ανανεώσιμων πηγών το 2050.
Αθήνα, Μάρτιος 2011
Το Πανελλαδικό Συμβούλιο των Οικολόγων Πράσινων