Νέες προκλήσεις για τον Ελληνικό Τουρισμό. Αύξηση τουρισμού, έλλειψη υποδομών και κλιματική κρίση επιβάλλουν «αλλαγή σελίδας». Συνάντηση Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ και ΣΕΤΕ
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ, στο πλαίσιο των συναντήσεών τους με κοινωνικούς εταίρους, σε μια χρονιά κομβική για τον ελληνικό τουρισμό, τόσο λόγω των φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής που έδειξε ακόμα περισσότερα τα «δόντια» της, αλλά και λοιπών εξελίξεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, όπως το πρόσφατο νομοσχέδιο για τον βιώσιμο τουρισμό, η ακρίβεια, οι γεωπολιτικές εξελίξεις κ.α., πραγματοποίησαν συνάντηση με τον Σύνδεσμο Τουριστικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΕΤΕ). Στην συνάντηση παρευρέθηκαν η κα Κατερίνα Ανδρικοπούλου Σακοράφα, Συμπρόεδρος των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ, ενώ τον ΣΕΤΕ εκπροσώπησαν ο κος Αλέξανδρος Θάνος, εντεταλμένος Σύμβουλος και η κα Μαρία Γάτσου, Γενική Διευθύντρια. Η κα Ανδρικοπούλου Σακοράφα δήλωσε ότι «είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί διαπιστώσαμε ότι και ο ΣΕΤΕ προσεγγίζει τα θέματα του τουρισμού ολιστικά, όπως κι εμείς τόσο για τον τουρισμό όσο και για κάθε τομέα της πολυθεματικής μας ατζέντας.»
Η εφ’ όλης της ύλης συζήτηση, ξεκίνησε με την αμοιβαία αναγνώριση ότι η βιωσιμότητα είναι υψίστης σημασίας και στον τουρισμό. Σε αυτό το πλαίσιο αμφότερες πλευρές θεωρούν ότι ο πρόσφατος νόμος για τον βιώσιμο τουρισμό, σε καμία περίπτωση δεν καλύπτει τις απαιτήσεις που επιβάλλουν οι συνθήκες και οι ανάγκες όπως έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια.
Η κα Κατερίνα Ανδρικοπούλου Σακοράφα επεσήμανε επίσης ότι «στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για τον Τουρισμό και το Περιβάλλον τονίζεται κάτι που έχουμε επισημάνει πολλάκις κι εμείς στους Οικολόγους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ, πως παρόλο που οι προστατευόμενες περιοχές αποτελούν πόλο έλξης για την τουριστική ανάπτυξη, η χώρα και το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο όχι μόνο δεν επιδεικνύει ανάλογο σεβασμό στην προστασία τους, κάτι που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι έχουμε καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γιατί δεν έχουμε θεσπίσει τα αναγκαία μέτρα προστασίας των ειδών και οικοτόπων του δικτύου Natura 2000».
Ακόμα και στις περιπτώσεις που το νομοθετικό πλαίσιο εναρμονίζεται με τις τρέχουσες ανάγκες, το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι γιατί δεν εφαρμόζεται; Μερικά παραδείγματα είναι η διαχείριση και ανακύκλωση των απορριμμάτων από τις τουριστικές μονάδες, οι πολεοδομικές παραβάσεις, οι παραβάσεις στην εργατική νομοθεσία, παραβάσεις που αφορούν τον αρχαιολογικό και περιβαλλοντικό νόμο κλπ. Υπάρχει έλλειψη αποτελεσματικού ελεγκτικού πλαισίου.
«Το γεγονός ότι η εκπαίδευση αποτελεί αφετηρία για τη λύση όλων των σύγχρονων προβλημάτων είναι μια πάγια θέση των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που ο ΣΕΤΕ αφιερώνει όλες τους τις δυνάμεις και τα εργαλεία του για την προώθηση της ορθής τουριστικής εκπαίδευσης, αλλά βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλο κενό από την πολιτεία τόσο σε υποδομές για την αρχική εκπαίδευση όσο και στο κομμάτι της δια βίου εκπαίδευσης, αλλά και αυτής που οφείλει να παρέχει στις Μικρομεσαίες επιχειρήσεις», δήλωσε η κα Ανδρικοπούλου Σακοράφα.
Η τουριστική ανάπτυξη και εξέλιξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανάπτυξη των δημοσίων υποδομών και την ορθή λειτουργία τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το νησί της Πάρου, όπου η ολοκλήρωση του νέου αεροδρομίου θα φέρει ακόμα περισσότερους επισκέπτες στο νησί, όταν αυτή τη στιγμή το οδικό δίκτυο δε μπορεί να υποστηρίξει μια τέτοια αύξηση. Η Σαντορίνη, δέχεται πλήθος τουριστών αλλά εξακολουθεί το νοσοκομείο της να είναι υποστελεχωμένο. Υπάρχει πλήθος τουριστικών περιοχών που έχουν σοβαρό θέμα με αποχετεύσεις και λύματα. Σε αυτό το πλαίσιο επισημάνθηκε ότι ο αυξημένος φόρος διαμονής (τέλος για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης), δε μπορεί να συνεχίζει να αποτελεί ένα φοροεισπρακτικό μέτρο, αλλά θα έπρεπε να έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα, με τα έσοδα να επιστρέφουν σε επενδύσεις και σε δημόσιες υποδομές που στηρίζουν όχι μόνο τον τουρισμό, αλλά και την λειτουργία των τοπικών κοινωνιών.
Από τη μεριά των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ, επισημαίνεται ότι η ανάπτυξη των υποδομών θα πρέπει να γίνεται με προσεκτική μελέτη που να συνυπολογίζει τόσο την φέρουσα ικανότητα του προορισμού, την επίπτωση στο υπάρχον περιβάλλον την βιωσιμότητά του, αλλά και της υγείας, τόσο των μόνιμων κατοίκων, όσο και των τουριστών, ενώ θα πρέπει να υπάρχει άμεση απόκριση και ανάλογες δράσεις σε αυθαίρετες παρεμβάσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η Αμοργός, η Πάτμος και η Ίος όπου καταγγέλθηκαν διανοίξεις δρόμων άνευ σχετικού σχεδιασμού και αδειοδοτήσεων.
Ο σημαίνων και ουσιαστικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποτελεί επίσης πάγια θέση των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ, γεγονός που επισημάνθηκε και από τους κκ Θάνο και Γάτσου, θέτοντας θέματα, μεταξύ άλλων, όπως:
- Απαιτήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΟΤΑ σε επίπεδο υποδομών, χρηματοδοτικών εργαλείων, κοκ
- Επικάλυψη αρμοδιοτήτων με την κεντρική διοίκηση
- Διαχείρισης και λειτουργίας προορισμών
Το θέμα της στέγης βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ, μοιραία λοιπόν η κα Ανδρικοπούλου Σακοράφα δε θα μπορούσε να μη θέσει και το θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες τόσο για την ακρίβεια στα ενοίκια, όσο και την δυσκολία στην εύρεση στέγης, ενώ έφερε και πλήθος άλλων προβλημάτων στην λειτουργία της τουριστικής αγοράς λόγω του νομοθετικού πλαισίου που δεν οριοθετούσε επακριβώς τον τρόπο λειτουργία τους. Ο ΣΕΤΕ έχει καταθέσει αναλυτικές προτάσεις για το θέμα αυτό, που στοχεύουν σε πιο σαφή οριοθέτηση της αγοράς και παρότι έγιναν κάποιες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση, αμφότερες πλευρές αναγνώρισαν ότι ακόμα υπάρχει δρόμος να διανυθεί, ενώ απαιτείται ευρεία και ουσιαστική δημόσια διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Συζητήθηκαν και οι συνέπειες υπερτουρισμού (φέρουσας ικανότητας προορισμών), που κατ’ ουσία μεταφράζεται σε άνιση κατανομή του τουρισμού χρονικά και τοπικά. Αμφότερες πλευρές επεσήμαναν την ανάγκη για χωρική και χρονική επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και ισόρροπη ανάπτυξη προορισμών ανά την επικράτεια, καθώς και την ανάγκη για την ανάπτυξη και προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού όπως καταδυτικός, ορειβατικός, αθλητικός, εκπαιδευτικός, θρησκευτικός, συνεδριακός, οινοτουρισμός κλπ. Η κα Ανδρικοπούλου Σακοράφα, επεσήμανε επίσης την ανάγκη για την σύνδεση του τουρισμού με την τοπική επιχειρηματικότητα, τις τοπικές παραγωγές του κάθε προορισμού, αλλά και την χρήση του τουριστικού μοντέλου ως μέσου για την προώθηση των εξαγωγών και ιδιαίτερα την ενδυνάμωση της εξωστρέφειας των ΜμΕ επιχειρήσεων, που αποτελούν την «ραχοκοκαλιά του τουρισμού» όπως αναγνώρισαν και οι κκ Θάνος και Γάτσου. Μεταξύ άλλων συζητήθηκαν υπάρχοντες και εναλλακτικοί τρόποι προβολής του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, καθώς και οι δράσεις του Σ.Ε.Τ.Ε. προς αυτή την κατεύθυνση.
Με το πέρας της συζήτησης που έγινε σε ιδιαίτερα καλό κλίμα, αμφότερες πλευρές συμφώνησαν να κρατήσουν ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας για την προάσπιση της δημιουργίας ενός ολιστικού, σύγχρονου, βιώσιμου μοντέλο τουρισμού με δυναμική όλο το χρόνο σε όλο το εύρος της ελληνικής επικράτειας.