Βόλος, Μάρτιος 2012 – ΚΡΙΣΗ: ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΟΥΜΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΣΤΗ ΔΙΕΞΟΔΟ για κοινωνία, οικονομία, περιβάλλον

Η ελληνική κοινωνία βιώνει σήμερα την ολοκληρωτική χρεοκοπία των μέχρι τώρα  πολιτικών. Οι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι όχι μόνο με μέτρα χωρίς προηγούμενο, αλλά και με απειλές για ακόμη χειρότερα. Το δίλημμα «Μνημόνιο ή Χρεοκοπία» ελάχιστα συγκαλύπτει ότι ουσιαστικά έχουμε πια ΚΑΙ Μνημόνιο ΚΑΙ χρεοκοπία.

Ριζικές αλλαγές είναι αναπόφευκτες: το θέμα είναι αν θα αποδεχθούμε τις βίαιες αλλαγές που ήδη μας επιβάλλονται, ή αν θα μπορέσουμε να αλλάξουμε τα πράγματα σε μια διαφορετική κατεύθυνση. Από τις απαντήσεις που θα δώσουμε, θα κριθεί κατά πόσο θα υπάρξει διέξοδος ή αν η Ελλάδα θα οδηγηθεί στις τραγικές καταστάσεις άλλων χωρών που βίωσαν ανάλογες εμπειρίες.

Για το οικολογικό και πράσινο κίνημα, η οικονομική κρίση είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς συνδέεται άρρηκτα:

• Με την κρίση στην κοινωνία, όπου η ανεργία αποδιαρθρώνει τον κοινωνικό ιστό, ανισότητες και αποκλεισμοί αυξάνονται κατακόρυφα, η υποβάθμιση των συλλογικών αγαθών εντείνεται, το έλλειμμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας ανάμεσα στους πολίτες δυσκολεύει την οικοδόμηση εναλλακτικών λύσεων.
• Με την κρίση στο περιβάλλον, όπου η υποβάθμιση των φυσικών πόρων και των συλλογικών αγαθών καταλήγει να υπονομεύει και την ίδια την οικονομία, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η γεωργία και ο τουρισμός.

Οι ίδιοι παράγοντες που καταστρέφουν το περιβάλλον – βραχυπρόθεσμη οπτική, υποθήκευση του συλλογικού στο ατομικό, αδιαφορία για ό,τι δεν πουλιέται και δεν αγοράζεται, πολιτική ανευθυνότητα, εκτεταμένη ανομία και διαφθορά, προτεραιότητα και ανοχή στα κάθε είδους οικονομικά συμφέροντα – είχαν καταλυτικό ρόλο και στην οικονομική κρίση. Σε αυτούς στηρίχθηκε η οικοδόμηση μιας οικονομίας που είχε εξαρχής ημερομηνία λήξης και που τώρα καταρρέει με πάταγο.

Το έλλειμμα δημοκρατίας και κοινωνικού ελέγχου της πολιτικής, όπου το πελατειακό κράτος συνδυαζόταν με τη «λευκή επιταγή» στην εκάστοτε εξουσία, είχε επίσης καταλυτικό ρόλο.  Η δημοκρατία όμως αντιμετωπίζει πια και νέες απειλές, τόσο από την τάση για ουσιαστική εκχώρηση της χάραξης πολιτικών σε «τεχνοκράτες», όσο και από το λαϊκισμό που εύκολα οδηγεί στην αναζήτηση «ισχυρών ηγετών».

Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στην καρδιά μιας ευρωπαϊκής και παγκόσμιας κρίσης του συστήματος, που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε και σε υπερεθνικό επίπεδο, ως πολίτες της Ευρώπης. Η κρίση έχει όμως και την ελληνική διάστασή της, με όλα όσα μας κάνουν τον πιο αδύναμο κρίκο της ευρωζώνης.

Δεν απενοχοποιούμε, λοιπόν, καμιά από τις πολιτικές επιλογές ή τις κοινωνικές αντιλήψεις που μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση ομηρίας. Αντίθετα, επιδιώκουμε ριζική τομή σε θέματα θεσμών αλλά και διαφάνειας, προσωπικής υπευθυνότητας, αμοιβαίας εμπιστοσύνης, συλλογικών αγαθών, καταναλωτικών προτύπων.

Κεντρική απάντηση των Οικολόγων Πράσινων στην κρίση, είναι η Πράσινη Στροφή στην οικονομία: ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΟΥΜΕ ΣΤΗ ΔΙΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ, απαντώντας ταυτόχρονα στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική διάστασή της:

• Με τόνωση της οικονομίας με εκτεταμένες επενδύσεις για τις υποδομές που απαιτούνται για να πάψει να επιβαρύνει το περιβάλλον.
• Με μετασχηματισμό τομέων όπως η οικοδομή για διατήρηση των θέσεων εργασίας, αλλά και με μαζική δημιουργία νέων θέσεων σε πράσινα επαγγέλματα.
• Με συνολικότερο ανασχεδιασμό και αναπροσανατολισμό της οικονομίας, ώστε να  συμφιλιωθεί με το περιβάλλον και να λειτουργήσει ως υποσύστημα του.
• Με αποφασιστική στήριξη της κοινωνικής συνοχής και με καταδίκη κάθε μορφής βίας που υπονομεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα: κρατική καταστολή και αστυνομική βαρβαρότητα, βία των συμμοριών και της εγκληματικότητας, πολιτική βία, αλλά και βία στις καθημερινές μας σχέσεις.

Αυτό ακριβώς μας φέρνει σε πλήρη αντίθεση με την πορεία που ακολουθείται  σήμερα: φιλοσοφία του Μνημονίου, του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, αλλά και της πρόσφατης Δανειακής Σύμβασης είναι η κατεδάφιση μεγάλου μέρους της οικονομίας μέσω της ύφεσης, με προσδοκία να γίνει ελκυστική για ξένες επενδύσεις και να διαμορφώσει εξαγωγικό προσανατολισμό.

Τέτοιες κατευθύνσεις έχουν κατά καιρούς επιβληθεί σε δεκάδες χώρες, αφήνοντας παντού βαθιές κοινωνικές και περιβαλλοντικές πληγές ακόμη και στις λίγες περιπτώσεις που φάνηκαν να «λειτουργούν» από οικονομική άποψη. Η ελληνική ιδιομορφία είναι όμως ότι το εγχώριο πολιτικό σύστημα, με την ανοχή και της τρόικας, προσπαθεί να διασώσει κατά το δυνατόν και τις πελατειακές σχέσεις με πρακτικές όπως η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, η διατήρηση της εκτός σχεδίου δόμησης ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές, αλλά και η κάλυψη στη φοροδιαφυγή και τις γκρίζες περιουσίες.

Δύο χρόνια Μνημονίου, έχουν ήδη δώσει καταστροφικά δείγματα γραφής και για το περιβάλλον της χώρας μας, με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία και στην κοινωνική δικαιοσύνη: ακρωτηριασμός του σιδηροδρόμου, υποβάθμιση της δημόσιας συγκοινωνίας στις πόλεις, παράκαμψη της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με το fast track, καθολική νομιμοποίηση των αυθαιρέτων με διαγραφή προστίμων πολλών δις ευρώ, εκτροπή των πόρων του Πράσινου Ταμείου υπέρ των δανειστών, βίαιη αλλαγή χρήσεων σε βάρος του περιβάλλοντος στη δημόσια γη, επικίνδυνοι θεσμοί όπως η πλήρως αδιαφανής «επιφάνεια» που εκχωρεί δημόσια γη για μέχρι 100 χρόνια, εκποίηση φυσικών πόρων όπως το νερό, είναι μερικές μόνο από τις πιο επικίνδυνες όψεις.

Ο αγώνας για οριστικό τέλος σε αυτή την πορεία λεηλασίας των συλλογικών αγαθών και υποβάθμισης του περιβάλλοντος, αποτελεί μια από τις πρώτες μας προτεραιότητες.  Αν αποδεχθούμε να είναι το περιβάλλον το πρώτο θύμα, παραγνωρίζουμε ότι:

• Σε καιρούς λιτότητας, η υποβάθμιση των συλλογικών αγαθών μας κάνει δύο φορές φτωχούς.
• Οι πληγές στο περιβάλλον θα διαιωνίζουν την κρίση, ακόμη κι αν κάποια στιγμή το χειρότερο για την οικονομία περάσει, ακόμη κι αν οι συσχετισμοί στην κοινωνία άλλαζαν και ακολουθούνταν πολιτικές κοινωνικής δικαιοσύνης.
• Η καταστροφή πολύτιμων φυσικών πόρων στο όνομα της σωτηρίας της οικονομίας, υπονομεύει τελικά και την ίδια την οικονομία.

Ακόμη πιο επικίνδυνα, όμως, είναι αυτά που οι δανειστές και το πολιτικό κατεστημένο προβάλλουν ως λύσεις για ανάκαμψη της οικονομίας. Κεντρική θέση έχουν εδώ τρεις  εξαιρετικά αμφιλεγόμενοι τομείς:

• Εξορύξεις πρώτων υλών, κατά κανόνα με μεγάλο περιβαλλοντικό κόστος.
• Αυτάρκη (“all inclusive”) τουριστικά συγκροτήματα φαραωνικών διαστάσεων, με ληστρική χρήση φυσικών πόρων, όπως το νερό, και με πλήρη αποκοπή από τις τοπικές οικονομίες.
• Νέο κύμα τσιμέντου και φούσκας ακινήτων, όπως με τα σχέδια για 700.000 τουριστικές κατοικίες, την ασφυκτική οικοδόμηση ελεύθερων χώρων όπως το Ελληνικό και το νέο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό που αυξάνει τους συντελεστές και ευνοεί τα μεγάλα κτίρια.

Τέτοιες επενδύσεις καταστρέφουν συχνά περισσότερες θέσεις εργασίας από όσες δημιουργούν, και κλείνουν δρόμους που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερες. Αν τα σχέδια αυτά προχωρήσουν, η Ελλάδα του 2020 και του 2030 δε θα είναι μόνο μια χώρα με χαμηλούς μισθούς, εκτεταμένους κοινωνικούς αποκλεισμούς,     υποβαθμισμένη  ποιότητα ζωής, περιορισμένη δημοκρατία και βαθιές ανισότητες πλούτου και ευκαιριών: θα είναι και μια αδιέξοδη, αποικιακή σχεδόν οικονομία ληστρικής εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, χωρίς προοπτικές βιωσιμότητας. Θα μοιάζει έτσι πολύ περισσότερο με τη Λατινική Αμερική της δεκαετίας του 1970, όταν επιβάλλονταν εκεί οι πολιτικές του Δ.Ν.Τ., παρά με την Ευρώπη του 21^ου αιώνα.

Για να αποτρέψουμε μια τέτοια εφιαλτική προοπτική, δεν αρκεί να αντιτάξουμε ένα «ισχυρό ΟΧΙ». Κρίσιμο είναι να προωθήσουμε ολοκληρωμένες εναλλακτικές απαντήσεις για όλα τα επίπεδα της κρίσης, ώστε να σταθούμε ως κοινωνία στα πόδια μας και να τερματίσουμε την ομηρεία στους δανειστές..

1.  Άλλο δημοσιονομική εξυγίανση, άλλο επίθεση στη βιωσιμότητα

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θέλουμε υγιή δημόσια οικονομικά, γιατί μακροχρόνια μεγάλα ελλείμματα και χρέη, καταλήγουν να μεταφέρουν στις νεότερες γενιές το κόστος για την ευημερία των μεγαλύτερων. Η δημοσιονομική όμως εξυγίανση οφείλει να συμβαδίζει με την κοινωνική δικαιοσύνη και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

• Στην Ελλάδα, τα μεγάλα δημόσια ελλείμματα των τελευταίων χρόνων και δεκαετιών οφείλονται κυρίως στις απώλειες δημόσιων εσόδων από διαφθορά,  φοροδιαφυγή και φορολογικά προνόμια. Σε αυτά ήρθε να προστεθεί και η οικονομική ύφεση από τις περικοπές και τα μέτρα λιτότητας.
• Αντίθετα οι συνολικές δημόσιες δαπάνες δεν ξεπερνούσαν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Είχαν όμως πρόβλημα ποιότητας και κατευθύνονταν σε αντιπαραγωγικούς τομείς όπως οι εξοπλισμοί, η διαφθορά και το πελατειακό κράτος. Αποτέλεσμα ήταν να υστερούμε δραματικά σε αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, συνεκτικό κοινωνικό κράτος και αναβαθμισμένα συλλογικά αγαθά. Είχαμε εκπαίδευση «χωρίς νόημα και όραμα», και  υπηρεσίες υγείας  ανεπαρκείς και με λάθος στόχευση.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι είμαστε λοιπόν αντίθετοι στη λογική του Μνημονίου και της Δανειακής Σύμβασης, για τυφλές περικοπές δημόσιων δαπανών και για σπασμωδική επιβολή φόρων με εισπρακτικό μόνο χαρακτήρα.

Τις δημόσιες δαπάνες τις θέλουμε ορθολογικές και επαρκείς, με πλήρη αξιοποίηση και του τελευταίου ευρώ, με ολοκληρωμένο κοινωνικό κράτος και με ουσιαστικό αντίκρισμα για την κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον. Θεωρούμε λοιπόν απαραίτητο να παραμείνει το ύψος τους τουλάχιστον κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (γύρω στο 45% του ΑΕΠ). Είμαστε ριζικά αντίθετοι στην απαίτηση της Δανειακής Σύμβασης να μειωθούν από 48,3% του ΑΕΠ το 2009 σε 35,6% του ήδη μειωμένου ΑΕΠ το 2015. Αναγνωρίζουμε την σημασία διατήρησης των κρατικών επενδύσεων σε εποχή ύφεσης.

Κλειδί για τη λύση θεωρούμε την αποτελεσματική είσπραξη των δημόσιων εσόδων:

• Με προτεραιότητα στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής (όπου τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι απολύτως ρεαλιστικό να κερδηθούν επιπλέον έσοδα 7-10 δις το χρόνο).
• Με διασταυρώσεις στοιχείων όπως από Πόθεν Έσχες, μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό, επενδύσεις σε ποδόσφαιρο, έλεγχοι στους εργολάβους με βάση τις δηλώσεις ημιϋπαίθριων, ώστε να  δεσμευθούν οι «γκρίζες περιουσίες» από διαφθορά και φοροδιαφυγή.
• Με ριζικό ανασχεδιασμό της φορολογίας, όπου καταθέτουμε συγκεκριμένες προτάσεις για να γίνει εργαλείο δικαιοσύνης, βιώσιμης διεξόδου από την κρίση και Πράσινης Στροφής στην οικονομία.

Αποδεκτή για μας μείωση των δαπανών, είναι αυτή που εστιάζει στο «κόστος της διαφθοράς», τη δραστική περικοπή των στρατιωτικών δαπανών, την αλλαγή αδιέξοδων δαπανηρών πολιτικών όπως με τα ναρκωτικά, τον τερματισμό των προνομίων του πολιτικού συστήματος και της Εκκλησίας, τον εξορθολογισμό της διοίκησης και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και στο κλείσιμο της ψαλίδας ανάμεσα σε χαμηλότερους και υψηλότερους μισθούς και συντάξεις. Ό,τι εξοικονομείται στην παιδεία και την υγεία, ζητάμε να επανεπενδύεται στους ίδιους τομείς, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις από την αδυναμία των περισσότερων να καταφεύγουν σε ιδιωτικές υπηρεσίες, όπως μέχρι τώρα.

Παράλληλα διεκδικούμε από την Κομισιόν ρητή εγγύηση των συνόρων της χώρας μας, ως συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να μειώσουμε τις στρατιωτικές δαπάνες σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα.

2. Φορολογική Μεταρρύθμιση: Να φορολογηθεί ο πλούτος, να γίνει η φορολογία εργαλείο δικαιοσύνης και Πράσινης Στροφής

Η Ελλάδα έχει σήμερα τη βαρύτερη φορολογία στα είδη πρώτης ανάγκης και την ελαφρύτερη στις μεγάλες περιουσίες. Στη Γαλλία οι φόροι περιουσίας ήταν το 2011  πάνω από 4% του ΑΕΠ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση  2,5% κατά μέσο όρο, στην Ελλάδα μόλις 1,5%. Το γνωστό «χαράτσι» του κ. Βενιζέλου στα ακίνητα, με μηδενικό αφορολόγητο και με ενιαίο συντελεστή για φτωχούς και πλούσιους, προσβάλλει κάθε έννοια δίκαιης κατανομής των βαρών. Οι επιπλέον φόροι της τελευταίας διετίας πνίγουν την οικονομία και φορτώνουν στους έντιμους φορολογούμενους το κόστος της φοροδιαφυγής των υπόλοιπων.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θέλουμε επαρκή φορολογικά έσοδα με δίκαιη κατανομή των βαρών και με πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους ως οικονομικών εργαλείων. Η φορολογία χρειάζεται να ανασχεδιαστεί ριζικά σε ένα νέο πλαίσιο, με:

• Ισχυρή πολιτική βούληση για διαφάνεια, κάθαρση και μηδενική ανοχή στη  φοροδιαφυγή.
• Θεσμικές δικλείδες που να κλείνουν τα περιθώρια για «μαύρο χρήμα», με μέτρα όπως η ευθυγράμμιση αντικειμενικών και εμπορικών αξιών στα ακίνητα με παράλληλη μείωση φορολογικών συντελεστών ώστε να μην αυξηθεί η φορολόγηση.
• Φορολογικούς κανόνες διαφανείς, απλούς, κατανοητούς και εφαρμόσιμους από όλους.
• Κοινό πλαίσιο φορολογικής πολιτικής και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με δίκαιη φορολόγηση του πλούτου και των χρηματαγορών, κλείσιμο των φορολογικών παραδείσων και τερματισμό του σημερινού φορολογικού ανταγωνισμού των χωρών μελών υπέρ των επιχειρήσεων.

Καταθέτουμε λοιπόν έξι βασικές προτάσεις:

Έμφαση στη φορολογία του πλούτου: Περιουσιολόγιο και Πόθεν Έσχες για όλους, προοδευτικοί συντελεστές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, συνυπολογισμός και των περιουσιακών στοιχείων που αποκτήθηκαν με μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, αφορολόγητο ίσο με τα δηλωμένα εισοδήματα της τελευταίας 10ετίας ώστε οι φοροφυγάδες να επιβαρύνονται περισσότερο. Δυνατότητα επιπλέον αφορολόγητων ποσών για ακίνητα που θα διατίθενται για προγράμματα αναζωογόνησης της υπαίθρου ή και για εξοχικά που θα συμμετέχουν σε οργανωμένα κοινωνικά προγράμματα διακοπών. Η φορολογία στα ακίνητα να μπορεί να πληρώνεται και με εκχώρηση ποσοστού της ψιλής κυριότητας, με δυνατότητα επαναγοράς. Η φορολογία των κερδών θα πρέπει να επανέλθει στα επίπεδα του 2005. Είμαστε ριζικά αντίθετοι στην πρόσφατη κοινή πρόταση του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΛΑΟΣ για αυτοτελή φορολόγηση με 25% των εισοδημάτων από ενοίκια και μερίσματα εταιριών, καθώς αφαιρεί φορολογικά βάρη από τους «έχοντες» και επιβαρύνει περαιτέρω πολίτες με μικρότερες οικονομικές δυνατότητες.

Περιβαλλοντικοί φόροι εισοδηματικά ουδέτεροι, χωρίς εισπρακτικό χαρακτήρα, σχεδιασμένοι κυρίως ως εργαλεία ενθάρρυνσης και αποθάρρυνσης δραστηριοτήτων ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον, όπως γίνεται ήδη με τους ενεργειακούς φόρους σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης. Τα έσοδά τους να επιστρέφουν άμεσα στην κοινωνία: μέρος τους να χρηματοδοτεί την κοινωνική ασφάλιση, ώστε τα πρώτα 100-200 ευρώ κάθε μηνιαίας μισθοδοσίας να απαλλαγούν από ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων, εργοδοτών και αυτοαπασχολούμενων, με παράλληλη ενίσχυση και των επιδομάτων ανεργίας. Τα υπόλοιπα να διατεθούν εξ ολοκλήρου σε προώθηση πράσινων εναλλακτικών λύσεων στην ενέργεια, τις μεταφορές και την προστασία του περιβάλλοντος.

Ελαφρύνσεις στην ισχύουσα φορολογία, με αύξηση του αφορολόγητου στο Φόρο Εισοδήματος και με μείωση έμμεσων φόρων με καθαρά εισπρακτικό χαρακτήρα. Οι ελαφρύνσεις θα στηριχθούν στα πλεονάσματα που θα δημιουργήσουν η  φορολογία των περιουσιών, η αποτελεσματικότερη είσπραξη των δημόσιων εσόδων και η ισότιμη φορολόγηση της Εκκλησίας (αλλά και των άλλων θρησκευτικών οργανισμών).

Ανασχεδιασμό του ΦΠΑ με νέα κριτήρια και μείωσή του σε λογικότερα επίπεδα. Πέρα από το διαχωρισμό σε είδη πρώτης ανάγκης και πολυτελείας,  να διαβαθμιστεί και με βάση την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών φιλικών προς το περιβάλλον (όπως βιολογικά προϊόντα, μονώσεις κτιρίων, συσκευές ενεργειακής κλάσης Α++), με υψηλή συνεισφορά εργασίας, ή με σχετικά μεγάλη ελληνική προστιθέμενη αξία (όπως όλες οι επισκευαστικές εργασίες). Με τα ίδια κριτήρια να σχεδιαστούν και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης.

Κανόνες δικαιοσύνης και βιωσιμότητας για τα αφορολόγητα ποσά και τις εκπτώσεις δαπανών: Για τις βασικές δαπάνες διαβίωσης και τις επισκευαστικές εργασίες, πλήρης έκπτωση δαπανών μέχρι ένα ανώτατο όριο. Έκπτωση και για δαπάνες εγκατάστασης ΑΠΕ και μονώσεις κατοικίας, αλλά και (υπό όρους) για κάλυψη ζημιών σε μικρομεσαία προσωπική επιχείρηση ή ΕΠΕ. Για τα υψηλά εισοδήματα, διατήρηση μόνο των φοροαπαλλαγών που αποτελούν κίνητρα για συγκεκριμένες δράσεις.

Προστασία  των θέσεων εργασίας και δημιουργία νέων, με αφορολόγητο ποσό ανά θέση για τις πρώτες 10-15 θέσεις εργασίας κάθε επιχείρησης. Ειδικό, ευνοϊκότερο καθεστώς για τις κοινωνικές μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, με δικλείδες διασφάλισης από καταχρήσεις επιχειρήσεων με εικονικά μόνο κοινωνικό χαρακτήρα.

3. Διαρθρωτικές αλλαγές: ναι, αλλά σε ποια κατεύθυνση;

Η Ελλάδα δεν είχε ποτέ αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο κοινωνικό κράτος και η ελληνική κοινωνία ελάχιστα είχε πιέσει μέχρι τώρα σε μια τέτοια κατεύθυνση. Για πολλούς επαγγελματικούς κλάδους, το κενό αυτό καλυπτόταν με ευνοϊκές ή και προνομιακές θεσμικές ρυθμίσεις, συχνά ασύμβατες με το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, που τώρα μπαίνουν στο στόχαστρο.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε ότι η χώρα χρειάζεται σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές. Βασική τους κατεύθυνση όμως οφείλει να είναι το δημόσιο συμφέρον και η κοινωνική συνοχή, όχι η ευθυγράμμιση με μια αμφισβητήσιμη οικονομική ορθοδοξία.

Χωροταξικό πλαίσιο-απλοποίηση νομοθεσίας

«Περιβαλλοντικά εργαλεία», όπως το δασολόγιο, το κτηματολόγιο ο.κ. και ο χωροταξικός σχεδιασμός, είναι σημαντικά και για την οικονομία. Η ολοκλήρωσή τους δεν προστατεύει μόνο το περιβάλλον, αλλά δίνει και σαφείς κατευθύνσεις για τις επενδύσεις και τις οικονομικές δραστηριότητες. Απλοποιεί έτσι και τις διαδικασίες για την εγκατάσταση νέων επιχειρήσεων, αφού η εικόνα για τις επιτρεπόμενες χρήσεις κάθε περιοχής θα είναι πια δεδομένη και διαφανής.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι δίνουμε προτεραιότητα στις ολοκλήρωση των εργαλείων αυτών, θεωρώντας ότι αποτελούν τον αντίποδα της νομοθετημένης αυθαιρεσίας του “fast track”. Γι’ αυτό και επιβάλλεται να ολοκληρωθούν με όρους διαφάνειας και πραγματικής προστασίας του περιβάλλοντος και των συλλογικών αγαθών, και να μην εκτραπούν σε ξέπλυμα καταπατήσεων και αποχαρακτηρισμού δασικής γης, όπως επιχειρείται σε αρκετές περιπτώσεις.  .

Δημόσια διοίκηση

Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι «μεγαλύτερο» ή «μικρότερο» κράτος, αλλά διοίκηση που να ανταποδίδει στην κοινωνία τις δαπάνες που γίνονται γι’ αυτή, και να καλύπτει τις ανάγκες των πολιτών για υπηρεσίες και υποστήριξη. Το πρόβλημα του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα, δεν είναι ο αριθμός των δημόσιων υπαλλήλων (που ως σύνολο βρίσκεται περίπου στα επίπεδα των άλλων ευρωπαϊκών χωρών), αλλά η διάρθρωση, ο προσανατολισμός του και η αποδοτικότητά του. Αν λοιπόν η διοίκηση αναπροσανατολιστεί σε αποτελεσματικές δημόσιες υπηρεσίες και κατευθύνσεις ανταποδοτικές για την κοινωνία και την οικονομία, τότε θα αξιοποιήσει και όλο το σημερινό της δυναμικό. Αν πάλι διατηρήσει τις σημερινές της παθογένειες, θα αδυνατεί να λειτουργήσει στοιχειωδώς όσο και να μειωθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θέλουμε υπηρεσιακή ανεξαρτησία της δημόσιας διοίκησης, πραγματική προώθηση ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, αξιοποίηση του δυναμικού από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, τακτική αξιολόγηση του έργου κάθε δημόσιας υπηρεσίας αλλά και των υπαλλήλων ατομικά, ανασχεδιασμό αρμοδιοτήτων και υπηρεσιών με ανακατανομή ανθρώπινου δυναμικού όπου είναι απαραίτητο, ισχυρούς ελεγκτικούς μηχανισμούς για διαφάνεια και κατοχύρωση των δικαιωμάτων των πολιτών.  Επιδιώκουμε εξονυχιστικούς ελέγχους στα Πόθεν Έσχες που θα οδηγήσουν εκτός υπηρεσίας τις περιπτώσεις διαφθοράς όλων των βαθμίδων. Είμαστε ανοικτοί σε μεταφορά εμπειρίας και σε συμβουλευτική υποστήριξη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όχι όμως και σε καθεστώς επιτροπείας. Λύση δεν είναι οι απολύσεις και η εφεδρεία.  Στηρίζουμε ενιαίο μισθολόγιο που θα επανορθώνει αδικίες και θα περιορίζει την ψαλίδα υψηλών και χαμηλών μισθών χωρίς λογικές οριζόντιων περικοπών.

Κλειστά επαγγέλματα

Το «άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων» οφείλει να σχεδιάζεται με βάση το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον και τη συμφιλίωση της οικονομίας με το περιβάλλον, όχι με κριτήριο μια αμφίβολης εγκυρότητας και αξίας οικονομική «ορθοδοξία» και τις αφηρημένες αρχές του ανταγωνισμού.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι αναγνωρίζουμε την ανάγκη να απαλλαγούν οι εγχώριες αγορές από ρυθμίσεις που εξυπηρετούν συντεχνιακά συμφέροντα εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Θεωρούμε όμως τα μέτρα προσχηματικά στο μεγαλύτερο μέρος τους και αμφιβάλουμε εάν οδηγούν σε ποιοτικότερες υπηρεσίες, με χαμηλότερο κόστος για τον πολίτη.

Το άνοιγμα είναι σε θέση να συμβάλει στη βελτίωση της λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας, μόνο άν η κατάργηση των ειδικών προνομίων εφαρμοστεί δίχως εξαιρέσεις (πλην των ελάχιστων που εξυπηρετούν επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος) και  δεν υπαχθεί σε λογικές πλήρους απορρύθμισης των αγορών. Απαραίτητη  είναι επίσης η αντιμετώπιση των ευρύτατα διαδεδομένων ολιγοπωλιακών δομών, αν δεν θέλουμε το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων να αντικαταστήσει παλιά προνόμια με νέα.

Πριν από κάθε ρύθμιση ανά επαγγελματικό χώρο, χρειάζεται ολοκληρωμένη πολιτική για τον αντίστοιχο τομέα: οι ρυθμίσεις για τα φορτηγά οφείλουν να υπηρετούν την ενίσχυση του σιδηροδρόμου και των συνδυασμένων μεταφορών, οι όροι για τα ταξί να είναι συμβατοί με σχεδιασμό για αναβαθμισμένο ρόλο της δημόσιας συγκοινωνίας και με λιγότερη χρήση του ΙΧ, οι κανόνες για τα φαρμακεία με τη στήριξη της υγείας των πολιτών και με τα συμφέροντα των ασφαλιστικών ταμείων.

Ανταγωνιστικότητα-μισθοί-«εσωτερική υποτίμηση»

Απέναντι στις νεοφιλελεύθερες συνταγές, στηρίζουμε μια βιώσιμη πράσινη επιχειρηματικότητα, υπεύθυνη κοινωνικά και περιβαλλοντικά, με επίκεντρο μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και τον κοινωνικό τομέα της οικονομίας.

Η υστέρηση των περισσότερων ελληνικών επιχειρήσεων πρέπει να καλυφθεί κατά προτεραιότητα με βελτιώσεις στην οργάνωση της εργασίας,  με αποδοτικότερη χρήση  των φυσικών και άλλων παραγωγικών πόρων, αλλά και με επενδύσεις σε καινοτομία και τεχνολογικό εξοπλισμό.  Παράλληλα προωθούμε  ευνοϊκότερο οικονομικό περιβάλλον, με αποδοτικότερη δημόσια διοίκηση, μειωμένη φορολογία στην εργασία, φορολογικά κίνητρα στις μικρές κυρίως επιχειρήσεις για θέσεις εργασίας, πολιτικές για μείωση του κόστους στέγασης των επιχειρήσεων,  ελάφρυνση του ΦΠΑ στους κλάδους με ένταση εργασίας ή με μεγάλο μερίδιο εγχώριας παραγωγής, ώστε να ενισχυθεί η απασχόληση και η εγχώρια οικονομία.

Το έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών θα πρέπει να μειωθεί πρώτα από όλα με την απεξάρτηση από το πετρέλαιο, τη δραστική περικοπή των εισαγόμενων εξοπλισμών που δεν προσφέρουν πια καμιά ασφάλεια στη χώρα μας (εισαγωγές ενέργειας και όπλων αποτελούν αθροιστικά το 90% του σημερινού ελλείμματος), την ενίσχυση της τοπικής διάστασης στην οικονομία, τον αναπροσανατολισμό του τουρισμού σε κατευθύνσεις που καλύπτουν όλο το χρόνο, την καθιέρωση ευνοϊκής φορολογικής πολιτικής για τους κλάδους με μεγάλη εγχώρια συμμετοχή και πολιτικής δημόσιων προμηθειών που θα συνυπολογίζει και το από πόσο μακριά έρχεται κάθε προϊόν.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι είμαστε με τον κόσμο της εργασίας: Απορρίπτουμε την υποτίμηση της εργασίας και τη λογική της συμπίεσης των μισθών, θεωρούμε αδιανόητη κάθε «εσωτερική υποτίμηση» που προσπαθεί να συνδυάσει μισθούς Βουλγαρίας με κόστος ζωής σε βασικά προϊόντα υψηλότερο και από αυτό της Γερμανίας.  Είμαστε λοιπόν αντίθετοι στην απαίτηση της Δανειακής Σύμβασης για «σύγκλιση των μισθών με τις ανταγωνιστικές χώρες», αντιπροτείνοντας μείωση στη φορολογία της εργασίας και αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος που θα περιορίζει το κόστος ζωής. Δίνουμε έμφαση στη συμπίεση των τιμών μέσω μεγαλύτερης διαφάνειας στην αγορά, αποτελεσματικής αντιμετώπισης των καρτέλ, αλλά και πολιτικών για συμπίεση των αξιών γης και μείωση του κόστους στέγασης για κατοικίες και επιχειρήσεις. Σημαντικό είναι επίσης να αλλάξουν τα πρότυπα κατανάλωσης και να αναπτυχθεί καταναλωτική συνείδηση και αποτελεσματικότερο κίνημα καταναλωτών.

Η περικοπή του κατώτατου μισθού, πολύ περισσότερο η επιπλέον μείωσή του για τους νέους, αποτελεί για μας ακραία επίθεση του πολιτικού συστήματος στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Από την πλευρά μας είμαστε διατεθειμένοι να στηρίξουμε και νομικές παρεμβάσεις για την ακύρωσή της, καθώς έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το ελληνικό Σύνταγμα και τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες. Με το βασικό μισθό έχουμε άλλωστε ζητήσει να συνδεθούν και οι αποδοχές των βουλευτών και των άλλων υψηλόβαθμων δημόσιων λειτουργών, ώστε να έχουν κίνητρα να είναι προσεκτικότεροι σε τέτοια θέματα.

Αδιαπραγμάτευτη είναι, τέλος, για μας η υπεράσπιση της ελευθερίας των συλλογικών συμβάσεων. Μπορούμε να δεχθούμε μόνο θέσπιση ανώτατου ορίου για το άνοιγμα ανάμεσα στο χαμηλότερο και στον ανώτερο μισθό κάθε συλλογικής σύμβασης.

Ιδιωτικοποιήσεις-δημόσια περιουσία

Στα θέματα της ιδιωτικοποίησης της δημόσιας περιουσίας, αναγνωρίζουμε ότι δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες. Χρειάζεται εδώ να χαράξουμε τη διαχωριστική γραμμή, που θα διαφυλάξει όσα αποτελούν πραγματικά συλλογικά αγαθά της κοινωνίας, διαχωρίζοντάς τα από τα υπόλοιπα. Και στα τελευταία, όμως, προαπαιτούμενο είναι επαρκείς διασφαλίσεις για τους εργαζομένους και τους όρους εργασίας τους, που θα πρέπει να είναι ανάλογοι με εκείνους των άλλων ευρωπαϊκών χωρών για τους ίδιους τομείς.

Η εξωπραγματική πάντως εκτίμηση για 50 δις έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και η επιμονή να προχωρήσουν αυτές άμεσα, και μάλιστα σε συγκυρία που ευνοεί μόνο τους υποψήφιους  αγοραστές που επιδιώκουν χαμηλές τιμές, κινδυνεύει να αποδειχθεί θηλιά στο λαιμό της χώρας μας. Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η σύνδεση των εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις με τους δεσμευτικούς δημοσιονομικούς στόχους που μας έχουν επιβληθεί.

Ζητήματα προτεραιότητας για τη χάραξη των απαραίτητων «κόκκινων γραμμών», αποτελούν για μας ιδίως:

• Κάθε παραχώρηση δημόσιας γης που οδηγεί σε οικοδόμηση άκτιστων χώρων στις πόλεις με έλλειμμα πρασίνου, ή σε αλλαγή χρήσεων σε βάρος του περιβάλλοντος.
• Η ιδιωτικοποίηση φυσικών πόρων, και ιδιαίτερα του νερού.
• Η εκχώρηση του ελέγχου σε δίκτυα κοινής ωφέλειας, όπως του ΟΤΕ ή της ΔΕΗ, που  χρησιμοποιούνται από όλους τους ανταγωνιστές.
• Η δημιουργία καταστάσεων όπου οι αγοραστές δημόσιων επιχειρήσεων θα  χαράζουν οι ίδιοι πολιτικές για τον αντίστοιχο τομέα, υποκαθιστώντας τους δημοκρατικούς θεσμούς ή δημιουργώντας ιδιωτικά μονοπώλια στη θέση αντίστοιχων  δημόσιων (οκ)
• Οι αδιαφανείς διαδικασίες και η πρόσκαιρη ή οριστική διάθεση στοιχείων δημόσιας περιουσίας σε τιμές πολύ χαμηλότερες από την αξία που είχαν πριν τη κρίση.

4. Πράσινη Στροφή: να αλλάξουμε τον προσανατολισμό της οικονομίας

Στην πραγματική οικονομία, η λογική «να συνεχίσουμε όπως μέχρι τώρα» έχει πλήρως χρεοκοπήσει. Απέναντι σε ένα πολιτικό σύστημα που δεν είναι πια σε θέση ούτε να απορροφήσει τα ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΣΠΑ, προτείνουμε ένα συνολικό πρόγραμμα για επένδυση στη βιωσιμότητα και τις πράσινες θέσεις εργασίας, μέσα από άξονες προτεραιότητας όπως:

Αναζωογόνηση της υπαίθρου με οικολογικό προσανατολισμό, ιδιαίτερα στις νησιωτικές, ορεινές και μειονεκτικές περιοχές που αποτελούν τα 2/3 της χώρας μας και σήμερα είναι σχεδόν πλήρως εγκαταλειμμένες. Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, συνδυασμένη με ήπιο τουρισμό, ανανεώσιμη ενέργεια και μικρής κλίμακας μεταποίηση, μπορούν να δώσουν ξανά ζωή στα χωριά και τις κωμοπόλεις, να επιτρέψουν την οργάνωση σε συστήματα τοπικής οικονομίας και να εξασφαλίσουν αυτάρκεια σε διατροφικά είδη. Περιπτώσεις χωριών όπως η Ανάβρα, στη Μαγνησία, δείχνουν ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό και στη χώρα μας.

Ενεργειακή στροφή με απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη. Η εξοικονόμηση ενέργειας και η ορθολογική χρήση της, αποτελούν για μας προτεραιότητα. Στην ανανεώσιμη ενέργεια εμπνεόμαστε από το μοντέλο της Γερμανίας και της Δανίας που, παράλληλα με τις εταιρίες, δίνει κεντρική θέση στη σύνδεση της παραγωγής με την τοπική κοινωνία, με  συνεταιρισμούς λαϊκής βάσης, δημοτικές επιχειρήσεις και πρωτοβουλίες νοικοκυριών.

Αναβάθμιση των συλλογικών αγαθών, ώστε να αντισταθμίσουν ένα μέρος από τη χαμένη μας αγοραστική δύναμη. Θέλουμε νέα πρότυπα ευημερίας, στηριγμένα κυρίως στην ποιότητα ζωής, ως δικαίωμα για όλους. Είναι ζωτικό να επενδύσουμε στη βελτίωση της δημόσιας συγκοινωνίας, τη δημόσια υγεία και περίθαλψη, την αναβάθμιση των δημόσιων χώρων, την επιστροφή της φύσης στην πόλη, τις κοντινές καθαρές παραλίες, τη δυνατότητα να περπατάμε σε αξιοπρεπείς συνθήκες και να χρησιμοποιούμε με ασφάλεια το ποδήλατο στις καθημερινές μας διαδρομές.

Συνολικότερο αναπροσανατολισμό της οικονομίας με έμφαση στην έρευνα και καινοτομία, σε πράσινες και εναλλακτικές κατευθύνσεις καθώς και στα πολιτιστικά αγαθά.  Σύνδεση της πράσινης καινοτομίας με τη μεταποίηση και την εκπαίδευση. Δημιουργία προγραμμάτων που θα στηρίξουν τους νέους να αναλάβουν παραγωγικές πρωτοβουλίες

Με βάση τις προτεραιότητες αυτές επιδιώκουμε να διαμορφωθεί και σε καθεμιά από τις 13 περιφέρειες ένα ολοκληρωμένο περιφερειακό σχέδιο με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή πολιτών και κοινωνικών φορέων. Η ίδια συμμετοχή είναι απαραίτητη και για την υλοποίησή του, ώστε να μπορέσουμε να στηριχθούμε πρώτα στις δικές μας δυνάμεις ως κοινωνία. Η πράσινη καινοτομία πρέπει να παίξει εδώ καταλυτικό ρόλο.

Στην προσπάθεια αυτή στηρίζουμε, ως αναπόσπαστο μέρος της λύσης, την ανάπτυξη μορφών κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με αξιοποίηση και της διεθνούς εμπειρίας από χώρες που έζησαν παρόμοιες καταστάσεις. Τοπικά δίκτυα ανταλλαγών χωρίς χρήμα, τράπεζες χρόνου, συνεταιρισμοί παραγωγών- καταναλωτών, παράλληλα τοπικά «νομίσματα», πρωτοβουλίες αστικών λαχανόκηπων και αγροκτημάτων, χαριστικά και ανταλλακτικά παζάρια, αλλά και πλήθος άλλων μορφών και θεσμών, είναι ανάγκη να προωθηθούν ως επείγουσες κοινωνικές πρωτοβουλίες για στοιχειώδες δίχτυ ασφαλείας απέναντι στην κρίση.

Ένας τέτοιος δρόμος, απαιτεί να στηριχθούμε πρώτα στις δικές μας δυνάμεις, ως κοινωνία, ώστε να πιστέψουμε στο νέο όραμα μας και  να το εφαρμόσουμε με εμπιστοσύνη. Πέρα από την πολιτική βούληση, οι πρωτοβουλίες διεξόδου που προτείνουμε, χρειάζονται  συμμετοχή των πολιτών, πολιτικές κατάλληλα σχεδιασμένες, ενεργοποίηση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού, ενεργοποίηση αναξιοποίητων φυσικών πόρων όπως η εγκαταλειμμένη γη ή τα αγροτικά υπολείμματα ως βιομάζα για ανανεώσιμη ενέργεια.   Οι απαραίτητες χρηματοδοτήσεις μπορούν να βρεθούν από:

• Το μεγάλο πακέτο που συζητά ήδη η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Σημαντικό είναι να υπάρχει σαφής στόχευση στον αναπροσανατολισμό της οικονομίας και να διεκδικηθεί ειδική ρύθμιση για μηδενική εθνική συμμετοχή, λόγω των έκτακτων συνθηκών που δημιουργεί η κρίσης και η δημοσιονομική μας αδυναμία. Διαφορετικά θα πρέπει να εξετάσουμε τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ως εθνική συμμετοχή οι απαιτήσεις από το γερμανικό κατοχικό δάνειο.
• «Επενδυτικά ευρωομόλογα» για προγράμματα Πράσινης Στροφής, οκ που θα πρέπει να εκδοθούν στο πλαίσιο μιας πανευρωπαϊκής πολιτικής εξόδου από την κρίση.
• Μια ισχυρή και στοχευμένη ευρωπαϊκή πολιτική Περιφερειακής Συνοχής, όπου αυτή την περίοδο οριστικοποιούνται οι βασικές κατευθύνσεις για μετά το 2013.
• Εργαλεία εγγυήσεων για «εκτροπή» της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών προς την πραγματική οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στον αναπροσανατολισμό των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και σε πράσινες επενδύσεις σε επίπεδο νοικοκυριών.
• Αποκατάσταση του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, κατά το δυνατόν, στα πριν την κρίση επίπεδα, με ανατροπή των περιορισμών που επιβάλλει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
• Αναμόρφωση της φορολογίας, ως εργαλείου για ενθάρρυνση-αποθάρρυνση δραστηριοτήτων, ανάλογα με τις θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και την κοινωνία.
• Βιώσιμες χρήσεις σε δημόσια περιουσία για άμεσες κοινωνικές ανάγκες.

5. Απέναντι στην ευρωζώνη, μετά την ψήφιση της Δανειακής Σύμβασης

Η ανάγκη για επείγουσα αλλαγή πορείας της χώρας μας και για αποδέσμευση από την ομηρεία στους δανειστές, συμβαδίζει με την ανάγκη να αντιμετωπιστεί άμεσα η κρίση της ευρωζώνης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το κοινό νόμισμα οικοδομήθηκε από την αρχή σε σαθρά θεμέλια και οι λύσεις, ή θα είναι πανευρωπαϊκές, ή δε θα υπάρξουν καθόλου.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι επιδιώκουμε την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Ενδεχόμενη έξοδος από το ευρώ σήμερα, πέρα από την πολιτική της σημασία και το πλήγμα στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό, θα συμπίεζε ακόμη περισσότερο ό,τι απομένει από την αγοραστική δύναμη της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών και θα έδινε τεράστια οικονομική δύναμη στα γκρίζα συμφέροντα που έχουν βγάλει κεφάλαια και καταθέσεις στο εξωτερικό.

Αυτό είναι και επιπλέον λόγος που τοποθετηθήκαμε κατά της Δανειακής Σύμβασης, καθώς η τελευταία επιβάλλει στη χώρα μας ανέφικτους δημοσιονομικούς στόχους, που θα λειτουργήσουν ως Οδικός Χάρτης για την έξοδό της από την ευρωζώνη. Η επιβολή απόλυτης προτεραιότητας στην εξυπηρέτηση του χρέους, ο ειδικός λογαριασμός που θα διοχετεύει το σύνολο της δανειακής χρηματοδότησης στην εξόφληση των δανειστών, η απαίτηση για διαρκή και υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα από μια οικονομία σοβαρά τραυματισμένη, έχουν σχεδιαστεί ως κλοιός που θα κάνει σταδιακά απαγορευτικό το τίμημα της ελληνικής παραμονής στην ευρωζώνη.

Ως πρώτο βήμα οι Οικολόγοι Πράσινοι εστιάζουμε στη διερεύνηση της νομιμότητας  δύο βασικών σημείων της Δανειακής Σύμβασης που, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, παραβιάζουν τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες και το Ελληνικό Σύνταγμα:

• Την προτεραιότητα των δανειστών στα εθνικά δημόσια έσοδα, απέναντι στις βασικές υποχρεώσεις του κράτους προς τους πολίτες.
• Τη βίαιη παρέμβαση στον κατώτατο μισθό και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις  που τον διαμορφώνουν.

Παράλληλα με την επιμονή μας σε ένα διαφορετικό σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης, με σεβασμό στην κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, εξακολουθούμε να ζητάμε αλλαγή των ρυθμίσεων:

• Για το PSI και το «κούρεμα», με κύριες αιχμές την εξαίρεση των ομολόγων των  ασφαλιστικών ταμείων αλλά και των Ελλήνων και Ευρωπαίων μικροαποταμιευτών μέχρι 100.000 ευρώ ανά άτομο, τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το «κούρεμα» των τόκων των πρώτων δανείων του Μηχανισμού Στήριξης και την πλήρη διαγραφή των «απεχθών» τμημάτων του χρέους με Λογιστικό Έλεγχο.
• Για τις τράπεζες, όπου η διάσωσή τους έχει για την κοινωνία αντίκρισμα μόνο ως διάσωση των χαμηλών κυρίως και μεσαίων καταθέσεων και ως διατήρηση δυνατοτήτων για χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Αν δεν μπορέσουν να αντληθούν κεφάλαια από τους μετόχους ή από ευρωπαϊκούς οργανισμούς και διατεθεί δανεικό δημόσιο χρήμα, το μερίδιο των σημερινών μετόχων να αποτιμηθεί με βάση την αξία κάθε τράπεζας χωρίς την παραμικρή κρατική ενίσχυση. Οι νέες προνομιούχες μετοχές να έχουν πλήρη δικαιώματα ψήφου και για το μεταβατικό διάστημα, ο έλεγχος όμως να είναι δημόσιος (π.χ. μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος). και όχι κυβερνητικός ή κομματικός. Διαφωνούμε με την παράδοση της διοίκησης τους εκ νέου στους παλαιούς ιδιοκτήτες τους.
• Για το δανεισμό της χώρας, όπου προτείνουμε την έκδοση ευρωομολόγων αλλά και την απευθείας δανειοδότηση κάθε χώρας μέλους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο θεωρούμε ώριμη την πρόταση να καλυφθεί με ευρωομόλογα το δημόσιο χρέος κάθε χώρας ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ μέχρι 60% του Α.Ε.Π. της, σε συνδυασμό με εκτεταμένη χρήση επενδυτικών ευρωομολόγων για προγράμματα Πράσινης Στροφής.

Η χώρα έχει ανάγκη σήμερα ένα νέο πολιτικό σχέδιο, για να ξεπεράσουμε την ομηρεία στους δανειστές και να επενδύσουμε στη διέξοδο από την κρίση.

• Παράλληλα με τα απαραίτητα ΟΧΙ, είναι επείγον να διαμορφωθούν συγκεκριμένοι στόχοι, τόσο για επαναδιαπραγμάτευση της Δανειακής Σύμβασης όσο και για διεκδίκηση εκτεταμένων ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων για πράσινες επενδύσεις ως αντίβαρο στην ύφεση.
• Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ζωτικό είναι να αξιοποιήσουμε την αλληλεγγύη δυνάμεων όπως οι Πράσινοι, αλλά και το πρόσφατο ευρωπαϊκό κίνημα συμπαράστασης στην Ελλάδα, για να προωθήσουμε υπερεθνικές πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες. Τέτοιες συμμαχίες μπορούν να συμβάλουν να ανατραπεί ο άξονας Μέρκελ-Σαρκοζύ στις γαλλικές εκλογές του 2012 και τις γερμανικές του 2013. Κρίσιμη είναι και η μάχη για την εικόνα της χώρας μας στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, μάχη που χρειάζεται να δοθεί με νέους όρους, χωρίς τα βαρίδια της καθολικής αναξιοπιστίας των σημερινών κομμάτων της Βουλής.

6.  Ένα Σύμφωνο Βιώσιμης Ευημερίας για την Ευρώπη

Απέναντι στην Ευρώπη, οι Οικολόγοι Πράσινοι νιώθουμε πολίτες της, όχι υποστηρικτές ή αντίπαλοί της. Όπως διαφωνούμε με τις μέχρι τώρα πολιτικές των ελληνικών κυβερνήσεων, έτσι διαφωνούμε ριζικά και με τις σημερινές πολιτικές της Κομισιόν και των άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, που αναιρούν βασικές ευρωπαϊκές αξίες.

Μαζί με όλο το πράσινο κίνημα, είμαστε στην πρώτη γραμμή κατά του λαϊκισμού που προσπαθεί να στρέψει τη μια ευρωπαϊκή κοινωνία απέναντι στην άλλη. Η Ευρώπη είτε θα εξελιχθεί σε ομοσπονδία με κοινές οικονομικές πολιτικές, αλλά και με δημοκρατική νομιμοποίηση και κοινωνική δικαιοσύνη, είτε θα απειληθεί με φυγόκεντρες τάσεις ή ακόμη και διάλυση.

Αναδεικνύουμε λοιπόν την αλληλεγγύη των άλλων Πράσινων προς τη χώρα μας και στηρίζουμε την κοινή πράσινη πρόταση για ένα Σύμφωνο Βιώσιμης Ευημερίας που θα συνδυάζει μια ευρωπαϊκή οικονομία ευημερίας για όλους, με την προσαρμογή στα όρια που θέτουν οι δυνατότητες του πλανήτη. Για τα δημόσια οικονομικά στην ευρωζώνη, βασικά σημεία της πράσινης πρότασης είναι:

• Ολοκληρωμένο Σύμφωνο Φορολογικής Σύγκλισης, με Ευρωπαϊκό Φόρο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών, Ευρωπαϊκή κλιματική/ενεργειακή συνεισφορά, τερματισμό του σημερινού φορολογικού ανταγωνισμού υπέρ των επιχειρήσεων, πλήρη κατάργηση των φορολογικών παραδείσων.
• Μεγάλη αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού ανάλογη της αναγκαίας πανευρωπαϊκής δημόσιας παρέμβασης, συνδυασμένη με έκδοση επενδυτικών ευρωομολόγων για έργα πράσινων υποδομών.
• Ολοκληρωμένη εποπτεία για τα οικονομικά μεγέθη, που θα ενσωματώνει πλήρως  την κοινωνική και περιβαλλοντική διάσταση και δε θα εστιάζει μονόπλευρα στο δημόσιο έλλειμμα και το χρέος.
• Δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου με δημοκρατικό έλεγχο, με μόνιμο μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων και δυνατότητα έκδοσης ευρωομολόγων.
• Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους στις χώρες όπου δεν είναι πια βιώσιμο. Παράλληλη εξυγίανση και αυστηρή ρύθμιση του τραπεζικού τομέα, με κύριο στόχο να πάψει να δημιουργεί κινδύνους για την πραγματική οικονομία και να ξαναγίνει υπηρέτης της.

7. Για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο

Οι Οικολόγοι Πράσινοι απορρίπτουμε τόσο αυτό που συμβαίνει σήμερα, όσο και τη νοσταλγία για την πριν το Μνημόνιο αδιέξοδη εποχή. Είναι η ώρα:

• Να επιβάλουμε την απόδοση ευθυνών και την τιμωρία των υπευθύνων, ώστε να μπορέσουμε επιτέλους να γυρίσουμε σελίδα και να αποκτήσουμε κοινωνικούς θεσμούς που να ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ  εμπιστευόμαστε.
• Να σταθούμε ξανά στα πόδια μας ως κοινωνία, και να αποκτήσουμε μια νέα συλλογική αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση.
• Να επενδύσουμε στην ταυτόχρονη διέξοδο από την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση.
• Να βάλουμε τις βάσεις για ένα άλλο πρότυπο Βιώσιμης Ευημερίας για όλους.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι αγωνιζόμαστε λοιπόν για ΕΝΑ ΝΕΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ

• Με περισσότερη δημοκρατία, κοινωνική αλληλεγγύη και αυτενέργεια των πολιτών.
• Με κεντρικότερο ρόλο για τα συλλογικά αγαθά.
• Με ριζικό αναπροσανατολισμό της οικονομίας και συμφιλίωσή της με το περιβάλλον.
• Με πρότυπα ευημερίας βασισμένα περισσότερο στην ποιότητα της ζωής, ως δικαίωμα για όλους, και λιγότερο στην αγοραστική δύναμη.

Στο σημείο που έχουμε φθάσει, κανένας δρόμος δεν είναι εύκολος ούτε χωρίς θυσίες. Είναι ζωτικό όμως να επιλέξουμε δίκαιη κατανομή των θυσιών, διεύρυνση της δημοκρατίας και προοπτικές διεξόδου που δε θα υποθηκεύουν οριστικά και το μέλλον.

Η συμμετοχή και ενεργοποίηση των πολιτών σε μια τέτοια κατεύθυνση, με ριζική αλλαγή αξιών, αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της ελληνικής κοινωνίας για τα κρίσιμα χρόνια που έχουμε μπροστά μας.

Βόλος, 24 Μαρτίου 2012

Το Πανελλαδικό Συμβούλιο των Οικολόγων Πράσινων